با وجود اینکه در روزهای نخست امسال با تصویب یک آییننامه در هیات دولت، وزارت رفاه و تامین اجتماعی موظف به اعلام خط فقر شد، اما بهنظر میرسد عبدالرضا مصری در مقام وزارت رفاه کشور همچنان در برابر اعلام خط فقر مقاومت میکند.
براساس آییننامه تصویبی هیات وزیران، وزارت رفاه موظف است همه ساله در اردیبهشت ماه خط فقر شدید را تعیین و اعلام کند.
این آییننامه بهدنبال کشمکشهای سالهای اخیر بر سر اعلام خط فقر در کشور و تعیین تکلیف قانونی وزارت رفاه و مکلف کردن این وزارتخانه به اعلام خط فقر تصویب شد و انتظار میرفت تا اینبار وزارت رفاه دست از مقاومت برداشته و نسبت به تعیین و اعلام خط فقر همت کند. اما با گذشت روزهای نخستین ماه اردیبهشت وزیر رفاه باز هم به صراحت گفت که خط فقر را اعلام نخواهد کرد.
هر چند با ذکر ایننکته که مراکز مسئول از میزان خط فقر اطلاع خواهند یافت، گفت: ما وظایف خودمان را انجام میدهیم و به مراکزی که باید برنامهریزیهای لازم را انجام دهند، آمار را اعلام میکنیم.
اما افکار عمومی را برای دریافت اطلاعات از خط فقر هنوز شایسته و بایسته ندانسته و با سنگر گرفتن پشت قانون افزودهاست: قانون هزاران موضوع را اعلام کرده، اما به من نگفته که خط فقر را به مردم اعلام کنم! من خط فقر را به دست اندرکاران میدهم.
براساس ماده 4 قانون ساختار نظام جامع رفاه و تامین اجتماعی وزارت رفاه میبایست در تعیین خط فقر مطلق و نسبی مشارکت کند.در این ماده با توضیح وظایف حوزه حمایتی و توانبخشی آمده است که علاوه بر سازماندهی و هدفمند کردن یارانهها و منابع حمایتی و نیز هماهنگی بخشهای مختلف دولت در راستای پیشگیری از آسیبهای اجتماعی، وزارت رفاه موظف به مشارکت در تعیین خط فقر نیز است.
دوای درد
وزیر رفاه اینبار نیز در پاسخ به پرسشهایی با محور خط فقر به همان نکته پیشین اشاره کرده است. او بیش از یک سال است که همواره با تکیه بر اینکه اعلام خط فقر هیچ مشکلی را در کشور حل نمیکند، اعلام میزان خط فقر را کاری غیرضروری دانسته و بر همین مبنا با وجود مصوبه هیات وزیران نیز همچنان بر نظرات خویش پافشاری کرده و راه خود را میرود و با تاکید بر اینکه مصوبه دولت، به وزارت رفاه تکلیف نکرده که میزان خط فقر را به اطلاع عموم برساند ترجیح میدهد تا گردآوری و مطالعه بر سر تعیین میزان خط فقر مسیری سری و رازگونه طی کرده و تنها کسانی که مسئول هستند در چند و چون ماجرا قرار گرفته و مردم، نامحرم تلقی شوند.
جمله وزیر در اینباره زبانزد شده، اینکه وزیر همواره گفتهاست: به من بگویید که اعلام خط فقر چه مشکلی را حل میکند؟ و با بیان همین جمله از بحث بیشتر بر سر این موضوع خودداری کرد.
این که نیازی نیست رسانهها و مردم از میزان خط فقر در کشور آگاهی داشتهباشند نیز از جمله دیدگاههایی است که مصری بر آن تاکید ویژهای دارد.وزیر رفاه حتی واکنش نمایندگان مردم در مجلس شورای اسلامی را نیز نسبت به لزوم تعیین خط فقر بدون عکسالعمل باقی گذاشت تا بحث تمام شده تلقی شود و ماجرا روبه فراموشی رود.
وزیر رفاه یک بار هم با تاکید بر اینکه کسی زیر خط فقر نیست، گفتهبود: براساس تعاریف بینالمللی افراد دارای درآمد یک دلار زیرخط فقر مطلقند و با توجه به اینکه مستمری افراد تحت پوشش کمیته امداد و بهزیستی در سالهای گذشته افزایش داشتهاست هیچ فردی با درآمد کمتر از یک دلار، در کشورمان نداریم.
با اینکه تعیین خط فقر در سراسر دنیا بهعنوان سنجهای برای شناسایی افراد نیازمند حمایت و نیز سنجهای برای میزان رفاه افراد جامعه در نظر گرفته میشود و تمامی دولتها بر این اساس امکانات حمایتی خود را میان افراد جامعه تقسیم میکنند، مقاومت وزارت رفاه یک نوع اختلال در روند هدفمند کردن کمکهای دولت یا همان یارانهها به وجود آورد.اعلام نشدن خط فقر در یکی دو سال گذشته وقفهای در برنامهریزی شفاف کشور برای نیازمندان پدید آورد که بهنظر میرسد جبرانش اندکی مشکل باشد.
عزم دولت
با تصویب آییننامه هیات وزیران و مکلف کردن وزارت رفاه به تعیین خط فقر در روزهای نخست کاری امسال امید آن میرفت که کشمکش خط فقر پایان یابد اما پافشاری وزیر بر مواضع پیشین و نامحرم نمایاندن مردم از عزم جدی او در ادامه روند پیشین حکایت دارد و همچنان به راه خود میرود.
مصری دیروز در پاسخ به خبرنگاری که پرسید: در اردیبهشت ماه سالجاری، رقم خط فقر شدید باید اعلام شود، اظهار کرد: خط فقر شدید یک دلار است.
مصری در حالی این پاسخ را داد که محاسبه خط فقر شدید (یک دلاری) که توسط صندوق بینالمللی پول و تورم کشورها محاسبه میشود، متفاوت از دلار معامله شده در بازار است.
وزیر رفاه در برابر این اظهارات گفت: شما بفرمایید 2 دلار! مگر چقدر میشود؟ مهم فقر شدید هر کشور است؛ یعنی افرادی که توانایی تامین حداقل خوراک خود را نداشته باشند.
وی ادامه داد: اگر فرض کنیم تورم 100 درصد افزایش پیدا کند، خط فقر یک دلاری، دو دلار میشود.
ضیافت شام
در حالی که طی روزهای اخیر موضوع ادغام وزارت رفاه و تامین اجتماعی و وزارت کار و برکناری مصری و عدماعلام خط فقر از سوی وزیر رفاه و تامین اجتماعی در رسانهها مطرح شده است و عمده نمایندگان مجلس نیز در اظهارنظرهای خود از عملکرد وزارت رفاه در راستای گسترش رفاه عمومی و فقرزدایی رضایت چندانی ندارند عبدالرضا مصری، طبق دعوتی که از نمایندگان مجلس به عمل آورده بود ضیافت شامی را در محل باشگاه پذیرایی پل رومی (متعلق به سازمان تامین اجتماعی) برپا کرد.
دبیر کمیسیون اجتماعی مجلس در مراسم بازدید نمایندگان عضو کمیسیون از برج میلاد از سوی وزیر رفاه و تامین اجتماعی، تمام اعضای کمیسیون را برای شرکت در ضیافت شام دعوت کرد.