به گزارش همشهری آنلاین، حجت الاسلام والمسلمین آقای معزی رییس مرکز اسلامی انگلیس در چهارمین نشست رهبران مذهبی مسلمان، مسیحی ویهودی اروپا در بروکسل که با هدف طرح دیدگاه‌های ادیان توحیدی در خصوص محیط زیست و راههای حفاظت از آن تشکیل شده بود، یکی از عوامل مهم بحران محیط زیست را ناشی از نادیده انگاشتن دین و معنویت و بیرون راندن ارزشهای متعالی معنوی و اخلاقی از زندگی انسان متجدد و امروزی دانست.
وی تاکید کرد که دانش و فن آوری و قوانین بر گرفته از آن ، به تنهایی و به دور از معنویت و ایمان و ارزشهای اخلاقی، نمی‌تواند انسان را به کرانۀ خوشبختی و کامیابی رهنمون سازد.
رییس مرکز اسلامی انگلیس با اشاره به دیدگاه اسلام ، اظهار داشت : انسان موجودی مسئول در ارتباط با خود و دیگر انسانها و بلکه در برابر طبیعت ، زمین و حیوانات است و نمی تواند تجاوز و تعدی را به آنها روا دارد و به عنوان خلیفه خداوند در روی زمین ، مسئولیت حفظ و نگهبانی از نظام طبیعت ، از مسئولیتهای اساسی او بشمار می رود.
چهارمین اجلاس رهبران مذهبی در کشورهای اروپا از مذاهب مختلف مسلمانان شیعه وسنی ومسیحیان پروتستان وارتدوکس وکاتولیک و یهودیان در تاریخ پنجم ماه می 2008 در دفتر مرکزی کمیسیون اروپا در شهر بروکسل پایتخت بلژیک برگزار گردید .
این اجلاسیه که با هدف بررسی راهکارهای حفاظت از ارزشهای جهانی وحفظ عزّت وکرامت انسانها و بهره برداری و شناسایی نکات مشترک میان ادیان توحیدی برای دستیابی به اهداف مذکور برگزار شد ، در چهارمین اجلاس خود که در دفتر مرکزی کمیسیون اروپا در بروکسل و با هیئت رییسه ای متشکل از آقای جوزه مانوئل بارسو رییس کمیسیون اروپا ، آقای یانس یانسا نخست وزیر اسلووینیا و رئیس فعلی شورای اروپا و آقای هانس گرت پوترینگ رئیس پارلمان اروپا تشکیل شد ، به بحث وگفتمانی پیرامون:"تغییرات آب وهوا و گفتگوی بین فرهنگی به عنوان ابزاری برای حل مشکلات آن " پرداخت.
این گزارش همچنین حاکی‌است در چهارمین اجلاس رهبران مذهبی اروپا درمحل کمیسیون اروپا ، ابتدا رییس کمیسیون اروپا به رهبران مذهبی شرکت کننده در این نشست و دیگر حاضرین خوشامد گفت و سپس آقای هانس گرت پاترینگ رییس پارلمان اروپا و آقای یانس یانسا نخست وزیر اسلووینیا و رییس شورای کنونی اروپا بیاناتی را ایراد کردند.
در این نشست همچنین رهبران مذهبی در اروپا در زمان تعیین شده ، پیرامون مبحث : " تغییرات آب وهوا و گفتگوی بین فرهنگی به عنوان ابزاری برای حل مشکلات آن " به طرح دیدگاه‌های ادیان توحیدی پرداختند.
حجت الاسلام والمسلمین آقای معزی رییس مرکز اسلامی انگلیس درلندن نیزکه بنا به دعوت رسمی آقای جوزه مانوئل بارسو رییس کمیسیون اروپا به عنوان یکی از رهبران مذهبی جامعه شیعیان اروپا در این اجلاس شرکت کرده بود ، در خصوص نگاه دین مبین اسلام به مساله حفاظت از محیط زیست بیاناتی را ایراد داشت.
متن کامل بیانات رییس مرکز اسلامی انگلیس به این شرح است:
بسم الله الرحمن الرحیم
از کمیسیون اروپا کمال تشکر را دارم که سالی یکبار رهبران ادیان توحیدی اروپا را دعوت می کند تا دربارۀ موضوعی از موضوعات پر اهمیت مسایل جهانی آراء و نظرات ادیان را بازگو کنند و به شورای اروپا در پیشتبرد اهداف عالیه اش یاری برسانند.
در این نشست رهبران ادیان اروپا، با بهره گیری از آموزه های دینی خود به موضوع پر اهمیت «تغییر آب وهوا و گفتگوی بین فرهنگی به عنوان ابزاری برای حل آن» خواهند پرداخت و با یاری خداوند متعال به نتایج خوبی دست خواهند یافت.
تغییر آب وهوا عوامل گوناگونی دارد که در این فرصت کوتاه نمی توان به همۀ آنها، اگر چه فهرستوار پرداخت، از این رو با بهره گیری از آموزه های اسلامی به چند نکته بنیادین به صورت فشرده اشاره می کنم:
به عنوان مقدمه باید بگویم که تغییر آب وهوا در کرۀ زمین که یکی از نشانه های آشکار تخریب و بر هم خوردن تعادل محیط زیست است – که از آن به بحران محیط زیست تعبیر می شود - ، نه تنها توجه رهبران دینی ، دانشمندان و فیلسوفان بویژه دانشمندان زیست محیطی و سیاستمداران را به خود مشغول داشته، بلکه افکار عمومی جهان را به خود جلب کرده و نگرانیهای عمده ای را پدید آورده است.
به اعتراف بسیاری از اندیشمندان مسلمان و غیر مسلمان یکی از عوامل مهم بحران محیط زیست یا به تعبیری دیگر، جنگ میان انسان و طبیعت، ناشی از نادیده انگاشتن دین و معنویت و بیرون راندن ارزشهای متعالی معنوی و اخلاقی از زندگی انسان متجدد و امروزی است.
این باور که تنها علم و تکنولوژی – بدور از دین و ایمان و ارزشهای اخلاقی – می تواند بشر را به نیکبختی برساند و او را به سوی زندگی یی که بهشت آن روی زمین خواهد بود، نه تنها در زمینه محیط زیست، بلکه در تمام عرصه های گوناگون زندگی انسان، خسارتهایی به بشریت زده که فاجعۀ تخریب و برهم خوردن تعادل محیط زیست، یکی از نتایج آشکار این نظریه است.
قرآن کتاب آسمانی مسلمانان به صراحت می گوید:
"آن که (از دین) رویگردان شد، کوشش می کند در زمین فساد نماید و کشت و نسل را نابود سازد و خداوند تباهکاری را دوست نمی دارد".
این سخن بدان معنا نیست که انسان در راه ساختن دنیایی آباد و دست یابی به یک زندگی شایسته از دانش وفن آوری گسترده بهره نگیرد و تنها به خداوند و ارزشهای اخلاقی ایمان بیاورد تا نیکبخت شود؛ بلکه سخن از این حقیقت است که دانش و فن آوری و قوانین بر گرفته از آن، به تنهایی و به دور از معنویت و ایمان و ارزشهای متعالی اخلاقی ، نمی تواند انسان را به کرانۀ خوشبختی و کامیابی رهنمون گردد.
شاهد این ادعا ، همین بحران محیط زیست است که بشر برای بقاء کره زمین و نیز ادامۀ زندگی خود ، با آن دست و پنجه نرم می کند.
نکته دیگری که، بسیارواضح و روشن است؛ آن که مسأله تغییر آب وهوا در زمان کنونی، بدون ارتباط با رفتار انسان، خود به خود پدید نیامده است. این انسان بوده که بر اثر بهره برداری بی رویه و غیر عادلانه و ارضای غریزه فزونخواهی وقدرت طلبی خویش ، تعادل محیط زیست را بر هم زده و بحرانی را پدید آورده که تغییر آب وهوا و عوارض ناشی از آن، نتیجه آن است.
به نظر من یکی از مهمترین عوامل رفتار نادرست انسان امروزی با طبیعت – که به جنگ با طبیعت تبدیل شده است - ، تأکید نامتوازن وافراطی بر حقوق فرد و گردش چرخِ زندگی انسان بر محورِ تمایلات و خواسته های بی انتهای اوست. آری پیروی از هوی و هوس و ارضای غریزۀ سیری نا پذیر انسان و نادیده گرفتن حق خداوند و خواسته های او، حاصلی جز عصیانگری انسان و فساد او در زندگی نخواهد داشت.
بی شک ابعاد گوناگون نا بسامانی و ویرانگری و انحراف در محیط زیست، نیز یکی از نمونه های روشن عصیانگری بشر، در برابر نظام آراسته و صالح جاری در عرصه محیط زیست است. این گونه اقدامات چه از سوی فرد باشد و یا از سوی حکومتها، در تضاد با حق خدا و خواست او می باشد:
قرآن می گوید: «خداوند از انسانها خواسته که زمین را آباد کنند و از تباه ساختن آن دوری جویند و بدانند که تبه کاران از رحمت خداوند بهره مند نخواهند شد».
از سویی؛ از آنجا که علم و تکنولوژی و یا هر قدرت دیگری توانایی آن را ندارد که غرایز و تمایلات بی انتهای انسان را تعدیل کند و انسان را از عصیانگری و تباه سازی باز دارد؛ دین اسلام با مقررات اخلاقی و قوانین خود، غرایز انسان را تعدیل نموده و او را به کرامت و عزت نفس و نیکوکاری و پرهیز از تعدی و تجاوز به حقوق دیگران دعوت می کند، و برای آنها پاداشهای بزرگ و در صورت تعدی و تجاوز کیفرهای سختی را مقرر داشته است.
اسلام از انسانها خواسته است که با عدالت با دیگران رفتار کنند و به حقوق دیگران توجه جدی داشته باشند؛ این سخن پیامبر اسلام در میان مسلمانان بسیار شهرت دارد که: "ضرر و زیان رساندن به دیگران در اسلام روا نیست". رفتار عادلانه و دوری از ستم به دیگران، پیام همۀ ادیان آسمانی است ؛ ولی در اسلام ، عدالت اصلی است که ایمان بر آن استوار است و بر اساس عدالت محوری در اسلام، هیچ فرد یا گروهی اجازه ندارد که از طبیعت به گونه ای بهره مند شود که رفاه و آسایش زیستی انسانها را به خطر بیندازد.
به عنوان آخرین نکته باید بگویم که از دیدگاه اسلام، انسان موجودی مسئول است و مسئولیت او نه تنها در ارتباط با خویشتن و دیگر انسانهاست، بلکه در برابر طبیعت، زمین و حیوانات هم مسئولیت دارد و نمی تواند تجاوز و تعدی را به آنها روا دارد. و از آنجا که از نظر اسلام، انسان به عنوان خلیفه خداوند در زمین می باشد مسئولیت حفظ و نگهبانی از نظام طبیعت، از مسئولیتهای اساسی او بشمار می رود.
در پایان سخنانم ضروری می دانم که توجه حضار را به نکتۀ اساسی دیگری جلب کنم: در اروپا هر چندی شاهد توهین به ساحت مقدس پیامبران الهی بویژه پیامبر بزرگوار اسلام هستیم.
پرسش من این است که اگر کمیسیون اروپا نگران بحران محیط زیست است که باید باشد، آیا نباید نگران توهین به ادیان و پیامبران خدا ،که محیط زندگی انسانهای معتقد به آنان را دچار بحران می سازد باشد.
پرسش همه مسلمانان این است که: آیا افرادی در اروپا می توانند با بهانۀ آزادی قلم و گفتار با توهین به پیامبر اسلام راکه جامعۀ یک میلیارد و چند صد میلیونی مسلمانان، وی را از جان خویش گرامی تر می دارند به عواطف و احساسات اعتقادی آنان ضربه بزنند.
از کمیسیون اروپا انتظار می رود همانگونه که با جدیّت قابل تقدیر برای حل مشکل تغییر آب و هوا کوشش می کند در راه حفظ حرمت اعتقادی پیروان ادیان الهی از هیچ کوششی دریغ ننماید.
در نشست رهبران مذهبی اروپا در بروکسل رهبران مذهبی زیر از کشورهای مختلف حضور داشتند:
1- از کلیسای آنگلیکن :
اسقف اعظم هولم - کشیش رایت رورند استیون لوو
2- از کلیساهای اصلاح گرا
اسقف اعظم کلیسای اِوانجلیکن آلمان - پروفسور دکتر ولفگنگ هوبر
اسقف اعظم کلیساهای کشور سوئد – آقای آندرز هارالد وجرید
قائم مقام فدراسیون کلیساهای اِوانجلیکن ایتالیا - کشیش دکتر لتیزیا توماسسونه
3- ازاتحادیه کلیساهای اروپا
رئیس اتحادیه کلیساهای اروپا – کشیش آقای جین آرنولد دو کلرمونت
4- از جوامع اسلامی
*جامعه شیعه مذهب :
حجت الاسلام والمسلمین آقای عبدالحسین معزی - رئیس مرکز اسلامی انگلیس – لندن
* جوامع سنی مذهب :
دکتر محمد بشاری، رئیس فدراسیون سراسری فرانسه و دبیر کل کنفرانس اسلامی اروپا
امام عبد الجلیل ساجد از شورای همآهنگی امور مذهبی و نژادی مسلمانان و یکی از بنیانگزاران شورای مسلمانان بریتانیا
شیخ دکتر مصطفی سریچ ، رئیس علماء و مفتی اعظم بوسنی و هرزگوین
5- از رهبران یهودی
خاخام اعظم لهستان – آقای میکائیل سچودریش
خاخام اعظم شهر رُم - دکتر ریکاردو دی سگنی
رییس حوزه علمیه خاخامی در کشور هلند - دکتر رافائل ایفرز
خاخام اعظم یهودیان در دادگاه خاخام ها - آقای مناخم گلی
6- از کلیساهای ارتودوکس
نماینده کشور رومانی درکلیساهای اروپا - اسقف اعظم آقای نیفون
نماینده توته سانتاته بارت هولوم دوم واسقف اعظم صومعه های اروپا از قسطنتنیه - آقای ایمانوئل
نماینده بی تی تیود لرونیموس دوم و اسقف اعظم آتناز کشوریونان - آقای آثاناثی یوس
اسقف وین از اتریش بنمایندگی از آلکسی دوم ، اسقف اعظم روسیه -آقای مونسیگنور هیلاریون
7- از کلیسای کاتولیک رم
اسقف بندر روتردام و رئیس اتحادیه اسقف های اتحادیه اروپا- آقای آدریانوس وان لوین
اسقف کلیسای سنت آندرو در ادینبرو اسکاتلند –کاردینال میکائیل پاتریک او براین
اسقف ویلنیوس پایتخت لیتونی - کاردینال آودری خوزاس باکیس
از واتیکان- کاردینال اعظم فرانک روده
در این جلسه خانم بنیتا فررووالدنر و آقایان یان فیگل از اعضای کمسیون اروپا و ماریو مارو معاون پارلمان اروپا نیز شرکت داشتند.
در پایان برنامه این اجلاس رهبران مذهبی در یک کنفرانس خبری با حضور نمایندگان رسانه های خبری جهان حضور بهم رساندند وبه سوالات آنان پاسخ دادند.
