به گزارش خبرنگار همشهری، مدیریت بازار بورس و اوراق بهادار با صدور اطلاعیه‌ای اعلام کرد: دامنه نوسان قیمت روزانه سهام از ابتدای هفته آتی از ۲ به ۳ درصد افزایش می‌یابد.
مدیران بازار امیدوارند با اجرای طرح افزایش دامنه نوسان، نقدینگی موجود در بورس را افزایش دهند و زمینه روان‌شدن بیشتر معاملات را فراهم کنند. هرچند طرح محدودیت نوسان قیمت سهام شرکت‌ها از زمان اجرا در دهه ۷۰ تاکنون با انتقادهای بسیار زیادی همراه بوده است اما مدیران بازار در دوره‌های متوالی این فرمول را در بورس تهران پیاده کرده‌اند.
سابقه تهیه فرمول دامنه نوسان و حجم مبنا به دهه ۷۰ و سال ۱۳۷۵ یعنی زمانی باز می‌گردد که بورس تهران دچار افت‌های سنگینی شد. پس از سقوط بورس تهران در سال ۷۵ و رکودهای پیاپی در سال‌های ۷۶ و ۷۷ مدیران وقت بورس دست به طراحی فرمول پیچیده‌ای زدند که محدوده نوسان شرکت‌ها با نسبت قیمت به درآمد (p/e) شرکت‌ها رابطه مستقیم داشت. این کار به‌منظور کنترل قیمت‌ها و جلوگیری از سقوط بیشتر بورس انجام می‌شد.
پس از گذشت این دوران، دامنه نوسان قیمت سهام شرکت‌های سال 1381 ،2درصد تعیین شد. اما بلافاصله پس از گذشت یک سال و اوج گرفتن معاملات بورس به فاصله سال‌های 82 و83، مدیران بازار تصمیم گرفتند تا سقف دامنه نوسان را به 5درصد افزایش دهند.
پس از طی شدن افزایش حبابی قیمت‌ها و آغاز رکود دوباره بازار در سال 84، محدوده دامنه نوسان باز هم تغییرکرد و این بار برای جلوگیری از نوسان بیشتر بازار و کنترل شاخص‌ها این محدوده 2 درصد در نظر گرفته شد.
این شرایط تاکنون ادامه داشته است و مدیران بازار در شرایط حاضر تصمیم گرفته‌اند تا دامنه نوسان قیمت سهام را به 3درصد افزایش دهند. برنامه کنونی افزایش دامنه نوسان در شرایطی آغاز می‌شود که مدتی است شاخص‌های بورس تهران دچار رکود شده‌اند، هرچند فعالان بورس تهران امیدوار بودند بورس تهران در سال 87 باروند رو به رشدی حرکت کند اما شاخص‌های بورس تهران از ابتدای سال‌جاری تاکنون بیشتر منفی بوده‌اند تا مثبت.
برخی از کارشناسان اعمال محدودیت دامنه نوسان و حجم مبنا را نوعی دستکاری
در بازار می‌دانند و معتقدند مدیران دوره‌ای بازار تحت‌تأثیر فشارهای دولتی و سیاسی، برای کنترل شاخص دست به اجرای چنین تدابیری می‌زنند.
کارشناسان معتقدند کاهش دامنه نوسان شرکت‌ها در گذشته باعث شده تا برخی حرفه‌ای‌ها از بازار خارج شوند اما در مقابل مدیران بورس بر این باور بودند که کاهش دامنه نوسان قیمت‌ها این اطمینان را به سهامداران می‌دهد که سرمایه آنها به میزان کمتری در روز کاهش می‌یابد و همین مسئله باعث ایجاد خریدهای بی‌مها باتری می‌شود.
بیشتر فعالان بازار بر این باورند که کاهش دامنه نوسان قیمت‌ها با هدف کاهش تاثیر مسائل سیاسی و خارجی انجام می‌شود و به نوعی دستکاری در بازار و دخالت مصنوعی در معاملات سهام محسوب می‌شود.
صف‌های خرید و فروش
رئیس هیات‌مدیره شرکت بورس معتقد است: با افزایش دامنه نوسان قیمت‌ها حجم معاملات در بازار افزایش یافته و بسیار روان‌تر خواهد شد.
مصطفی امید قائمی گفت: افزایش دامنه نوسان موجب از بین رفتن صف‌های خرید و فروش در بازار شده و ضریب نقدشوندگی را افزایش می‌دهد زیرا امکان نوسان قیمت بیشتر را در بازار فراهم می کند.
وی خاطرنشان کرد: در زمان دبیرکلی عبده تبریزی این محدوده به 5 درصد و بدون در نظر گرفتن رقم نسبت قیمت به درآمد سهام شرکت‌ها تغییر یافت اما از اهرم حجم مبنا استفاده شد که براساس آن باید روزانه تعداد مشخصی از سهام شرکت‌ها مورد داد و ستد قرار می‌گرفت تا افزایش یا کاهش 5 درصدی نرخ مشمول سهام شرکت‌ها می‌شد.
امید قائمی تصریح کرد: در گذشته علاوه بر محدوده نوسان و حجم مبنا، عدم‌فروش سهام تا
3 روز کاری نیز اعمال می‌شد که محدودیت در فروش سهام باعث شده بود که دیدگاه اکثر سهامداران کوتاه باشد اما از سال 85 امکان فروش سهام به یک روز کاری تغییر کرد و زمینه تحول در امر مبادلات را به وجود آورد.
از روز شنبه
ناظر بازارمعاملات سهام هم گفت: با هدف افزایش نقدشوندگی و روان شدن معاملات سهام از روز شنبه آینده محدوده نوسان شرکت‌های حاضر در تابلو های اصلی و فرعی از 2 درصد به 3 درصد افزایش خواهد یافت.
علی صحرایی در گفت و گو با فارس، اظهار داشت: هیأت‌مدیره شرکت بورس در پنجاه و چهارمین جلسه خود براساس دستورالعمل رفع گره‌های معاملاتی افزایش محدوده نوسان قیمتی از 2 به 3 درصد را تصویب و برای تائید به سازمان بورس و اوراق بهادار ارسال کرد.
رونق بورس
رئیس هیأت‌مدیره شرکت بورس گفت: افزایش محدوده نوسان قیمت سهام به 3 درصد موجب رونق بورس خواهد شد و در آینده این محدوده به مرور افزایش می‌یابد.
مصطفی امید‌قائمی در گفت و گو با فارس اظهار داشت: برنامه افزایش محدوده نوسان قیمتی سهام شرکت‌ها از 2 به 3 درصد از چند ماه پیش در هیأت‌مدیره شرکت بورس مطرح و تصویب و برای تائید به سازمان بورس ارائه شد.
وی ادامه داد: این اقدام شرکت بورس که از روز شنبه اجرا خواهد شد برای ایجاد تحرک مبادلات و افزایش حجم معاملات سهام بود که انتظار می‌رود با این تغییر که اتفاق مهمی است رونق بورس افزایش یابد.
امید قائمی در برابر این مطلب که آیا باز هم محدوده نوسان افزایش خواهد یافت، گفت: در آینده و به مرور فرایند افزایش محدوده نوسان قیمتی باز هم پیگیری می‌شود و ادامه خواهد یافت.
