به گزارش همشهری آنلاین به نقل از باشگاه خبرنگاران جوان، مرادی بیستونی، کارشناسان گردشگری تاق کوچک و تاق بزرگ را دو اثر منحصر بفرد مجموعه تاریخی تاق بستان برشمرد و گفت: این مجموعه به دلیل وجود چشمه‌های گوارا در طرفین و مقابل طاق و حجاری‌هایی که از ادوار مختلف ساسانی در آن انجام شده، در نوع خود بی‌نظیر است.
او گفت: در کنار طاق کوچک صحنه تاج گذاری اردشیر دوم را داریم که مربوط به ۱۷۰۰ سال قبل است. در طاق بزرگ هم سنگ نگاره تاجگذاری خسرو پرویز و در تاق کوچک هم که بین سنگ نگاره اردشیر دوم و طاق بزرگ قرار گرفته مراسم تاجگذاری شاپور دوم و سوم به تصویر کشیده شده است.
او افزود: اثر طاقبستان در دو بخش نقوش و خطوط که در دوره ساسانیان حجاری شده اهمیت بالایی دارد، در داخل طاق کوچک کتیبه‌ای به خط پهلوی ساسانی حجاری شده که به معرفی نقش‌های داخل این طاق می‌پردازد و یک مزیت است که ما به وسیله آن به‌طور قطع می‌توانیم بگوییم این دو نقش، نقش‌های شاپور دوم و سوم هستند.
بیستونی ادامه داد: طاق بزرگ هم از چند بخش تشکیل شده که بخش انیمیشن آن قدیمی‌ترین انیمیشن صخره‌ای جهان است و از سوی دیگر لحظه‌لحظه یک کار شکار را در دوره ساسانی به تصویر کشیده که حائز اهمیت است، چراکه در آن با لحظه‌های مختلف شکار و شیوه شکار، پوشاک شاه و همراهانش، نقوش روی پوشاک، زیورآلات، حیوانات شکارگاه مثل فیل، گراز، گوزن و شتر، گونه‌های گیاهی و تزئیناتی که استفاده می‌کردند، دیده می‌شود.
او گفت: در این طاق با شیوه حجاری دوره ساسانیان آشنا می‌شویم و می‌توانیم بفهمیم از باربرداری و ایجاد نقش تا رگلاژ و پولیش آن را به چه صورت ایجاد کرده‌اند.
این کارشناس گردشگری ادامه داد: هرچند نقوش مختلفی را از حیوانات در این اثر می‌بینیم، اما نقش اسبی که به شبدیز معروف است در آن اهمیت بالایی دارد، چراکه برجسته‌ترین مجسمه اسبی است که با بیش از یک متر در دل کوه نقش شده و نکته بسیار مهم در نقش اسب شبدیز فنی است که حجار ساسانی برای آن به‌کار برده، به‌گونه‌ای که وقتی مقابل اسب قرار می‌گیریم، نمی‌توانیم نیمه دیگر صورتش را ببینیم، اما زمانی که در نزدیک اسب می‌ایستیم، نیمه دیگر صورت اسب کاملا حجاری شده و معلوم است و همان ریزه‌کاری‌هایی که در نیمه اول صورت اسب وجود دارد در نیمه دوم هم نقش شده که کاری شگفت‌انگیز است.
او به مهندسی بکار گرفته‌شده در حجاری این اثر باستانی هم اشاره کرد و گفت: کوه‌هایی که ما در منطقه کرمانشاه داریم، کوه‌هایی آهکی هستند که این نوع از جنس کوه باعث شده تا سنگ یکپارچه‌ای برای حجاری نداشته باشد، اما با امکانات آن زمان و بدون هیچگونه درزی این محل انتخاب شده و امروزه اگر بخواهیم چنین مکانی را با سنگی دارای بافت کامل و یکپارچه انتخاب کنیم، نیاز به کُرگیری و نمونه‌برداری و کارهایی از این قبیل است.
ابزارهای مورداستفاده در نقوش طاقبستان
بیستونی گفت: موضوع مهم دیگری که در این اثر به چشم می‌خورد این است که حجارهایی که این نقوش را ایجاد کرده‌اند، با چه ابزارهایی آن را انجام داده‌اند که اینگونه ظریف و با دقت نقش شده است.
او گفت: همچنین انتخاب مکان این بنای ارزشمند نیز از مسائل دارای اهمیت است، چراکه در کنار این بنای تاریخی چشمه‌هایی وجود دارد که طی ۱۷۰۰ سال با وجود فعال بودن آسیبی به اثر نرسانده‌اند و حتی در زیر گل نیلوفر که در نقش اردشیر دوم است، ساقه این گل بر روی یکی از مظهر چشمه‌ها است.
این کارشناس گردشگری درخصوص یکی از وجوه تمایزات اثر تاق بستان با سایر آثار دوره ساسانی هم گفت: در طاق بزرگ شاه از دو نفر حلقه قدرت می‌گیرد، یکی از اهورا مزاد و دیگر از آناهیتا، درحالی‌که در هیچکدام از دیگر نقوش دوره ساسانی شاهی را نداریم که از دو نفر قدرت بگیرد.
او افزود: همچنین در هیچ نقشی از دوره ساسانی نیست که مرحله‌به‌مرحله کاری همچون کار شکار در طاق بزرگ به نقش کشیده شده باشد.
نظر شما