و طی 12 روز ویترینی از آثار استعدادهای جدید در کنار فیلمسازان باتجربه در معرض دید علاقهمندان سینما قرار میگیرد. شهر ساحلی ریورا هر سال در جریان برگزاری این رویداد هنری مهم میزبان حدود 200 هزار نفر از دستاندرکاران صنعت سینما، علاقهمندان و طرفداران است که برای شرکت در مهمانیها و نمایشها به کن میآیند.
کلینت ایستوود امسال با تریلر معمایی «بچه عوضی» که داستان آن در سالهای 1920 روی میدهد، در این رویداد سینمایی حضور دارد. هریسن فورد در 65 سالگی بار دیگر به نقش یک ماجراجوی باستانشناس، این بار با ایندیانا جونز و قلمرو جمجمه بلورین چهارمین فیلم مجموعه سینمایی معروف به کارگردانی استیون اسپیلبرگ از راه میرسد. بسیاری از طرفداران از مدتها قبل در انتظار این فیلم هستند که نخستین نمایش جهانی آن در بخش خارج از مسابقه جشنواره کن 61 است.
امسال جشنواره کن به سینمای لاتین توجهی ویژه داشته و میرهیس برزیلی که دو بار نامزد اسکار شده با درام 25 میلیون دلاری کوری بر مبنای رمان ژوزه ساراماگو پرتغالی چراغ جشنواره را روشن میکند. سومین اقتباس ادبی میرهیس با بازی جولین مور، مارک روفالو، دنی گلاور و گائل گارسیا برنال داستان شهری است که همه ساکنان آن غیراز یک نفر کور شدهاند.
استیون سودربرگ با دور شدن از زرق و برق کازینوهای لاس وگاس در مجموعه اوشن و تمرکز بر چریک بزرگ با اُپوس دو قسمتی و چهار ساعتی چه شامل دو فیلم چریک و آرژانتین به بخش مسابقه کن 2008 آمده که درباره ارنستو چه گوارا مبارز آرژانتینی با نقشآفرینی بنیچیو دل تورو است.
ایستوود و سودربرگ در بخش مسابقه با چهرههایی قدرتمند رقابت میکنند که سابقه دریافت جایزه اصلی کن را دارند: آتوم اگویان کانادایی با ستایش پا به رقابت گذاشته که داستانی درباره ارتباط بین نوجوانان و فناوری جدید است و در آن اسکات اسپیدمن و ریچل بلنچارد بازی کردهاند.
ویم وندرس فیلمساز صاحب نام آلمانی با تریلر رومانتیک فیلمبرداری از پالرمو با بازی میلا یوویچ و دنیس هاپر به کن میآید و برادران بلژیکی ژان ـ پییر و لوک داردن با درام سکوت لورنا درباره زنی جوان خود را برای دریافت سومین جایزه نخل طلا آماده کردهاند.
والتر سالس برزیلی، جیا ژانگ ـ که چینی، بریلانته مندوزا از فیلیپین، نوری بیلگه جیلان از ترکیه و چارلی کافمن فیلمنامهنویس آمریکایی با اولین تجربه کارگردانی خود جنبه بسیار هنری بخش مسابقه جشنواره 61 را شکل دادهاند.
امسال برگزارکنندگان جشنواره کن 22 فیلم بخش مسابقه را از میان 1792 فیلم متقاضی انتخاب کردند و آثار برگزیده تلفیقی هوشمندانه از ستارهها و قدیمیها، فیلمهای هنری و استعدادهای جدید بینالمللی هستند. فرومو در این باره گفت: ما فیلم بیشتر و فیلم کمتر نداریم. رویدادهای مختلف و زرق و برق درست مانند فیلمهای مولف بخشی از تاریخ جشنواره فیلم کن است.
کن که بدون تردید مهمترین جشنواره سینمایی دنیاست، امسال میزبان حدود 1000 فیلم و 30 هزار بازدیدکننده است. در میان فیلمسازان جوان بخش مسابقه کن 61 میتوان به آری فولمن از رژیم صهیونیستی اشاره کرد که با مستند انیمیشنی والس با بشیر درباره قتل عام سال 1982 در دو اردوگاه صبرا و شتیلا در لبنان حضور دارد.
دو فیلمساز آرژانتینی نیز به کن میآیند: لوکرسیا مارتل که قبلا با دختر مقدس در این بخش حضور داشت با زنان بدون سر بازمیگردد که یک درام سیاسی با موضوع زنان است و پابلو تراپرو هم Leonera را با خود به کن میآورد.ریاست هیأت داوران بخش مسابقه را شان پن بهعهده دارد و سرجیو کاستلیتو بازیگر، کارگردان و فیلمنامهنویس ایتالیایی، ناتالی پورتمن بازیگر آمریکایی، آلفونسو کوارون کارگردان مکزیکی، آپیچاتپنگ ویراستاکول کارگردان تایلندی، الکساندرا ماریا لارا بازیگر آلمانی و رشید بوغریب کارگردان فرانسوی دیگر داوران این بخش هستند.
در بخش خارج از مسابقه چند فیلم با حضور گروهی از ستارهها نمایش داده میشود: وسترن خوب، بد، عجیب کیم جی ـ وون از کره جنوبی؛ ویکی کریستینا بارسلونا وودی آلن با بازی پنهلوپه کروز، اسکارلت جوهانسن و خاویر باردم که در اسپانیا ساخته شده و انیمیشن کمدی کنگ فو پاندا با حضور صداپیشههایی چون جک بلک، آنجلینا جولی، لوسی لیو و داستین هافمن.
در مجموع، تعداد نمایندههای هر قاره در جشنواره کن 2008 به این شکل است: آسیا سه فیلم، اروپا هشت فیلم و آمریکای لاتین چهار فیلم. ضمن اینکه آمریکا با پنج فیلم و ترکیه و رژیم صهیونیستی هر با یک فیلم در بخش مسابقه حضور دارند. عجیب اینکه مدونا با فیلمی مستند درباره کودکان یتیم مبتلا به ایدز در مالاوی تنها نماینده آفریقا در جشنواره کن امسال است.
از فیلمهای مستند مطرح جشنواره امسال که در بخش خارج از مسابقه به نمایش درمیآیند میتوان به فیلم امیر کارستاریکا درباره مارادونا، فیلم زندگینامهای تایسن ساخته جیمز توباک و مستند رومن پولانسکی: تحت تعقیب و دلخواه ساخته ماریانا زنوویچ اشاره کرد.
از ایران نیز فیلم ترانه تنهایی تهران سامان سالور در بخش دو هفته کارگردانان و برف آیدا بگیچ تولید مشترک ایران، بوسنی و هرزگوین، آلمان و فرانسه در بخش هفته منتقدان جشنواره حضور دارند. شصت و یکمین جشنواره فیلم کن روز 25 مه (پنجم خرداد) با نمایش فیلم چی شد؟ بری لوینسن با بازی رابرت دنیرو به پایان میرسد.
نمایشگاه آثار برتر اروپا
نمایشگاهی از 10 فیلم برتر سالگذشته سینمای اروپا از 17 مه (28اردیبهشت) در «هتل مجستیک» واقع در شهر کن فرانسه برپا میشود. سینماهای اروپا در سالگذشته با افزایش پخش و انتشار آثار مطرح این قاره به یک رکورد 63درصدی در این زمینه دست یافتند.
بنا بهاعلام ورایتی فیلمهای برتری که در این برنامه نمایشگاهی عرضه خواهند شد عبارتند از: «زندگی دیگران»، «زندگی با حس صورتی»، «ملکه»، «دو روز در پاریس»، «پرسپولیس»، «نخل ایرینا»، «چهاردقیقه»، «شکار و چیدن» و «یادداشتهای اسکاندل».
مسئولین بنیاد سینمای اروپا در شصتمین دوره جشنواره فیلم کن از تولید بعدی آثار فیلمسازان حاضر در بخش دو هفته کارگردانهای این فستیوال حمایت بهعمل آورده و سعی دارند این روند را در دوره اخیر جشنواره فیلم کن نیز ادامه دهند.
چتر سینمای ایران در کن
چتر سینمای ایران طبق روال چهار سالگذشته امسال هم در بازار 11 روزه جشنواره فیلم کن برافراشته خواهد شد.
امیر اسفندیاری، مدیر بخش بینالمللی بنیاد سینمایی فارابی گفت: عرصههای بینالمللی همچون بازارهای فیلم بسترسازی حضور تجاری سینمای ایران را برای یکسال بعد مشخص میکند. بههمین منظور امسال همچون سالهای گذشته بنیاد سینمایی فارابی، چتر سینمای ایران را در کن برپا خواهد کرد. او از حضور 8غرفه زیر چتر سینمای ایران در کن خبر داد و گفت: زیر این چتر مؤسسات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی، حوزه هنری، بهنگر، مستقلهای ایرانی، مؤسسه هنری _ فرهنگی شهید آوینی و بنیاد سینمایی فارابی غرفه دارند.
این مسئول از برنامهریزی برای نمایش 18 فیلم ایرانی در بازار کن خبر و توضیح داد: نمایش فیلمهای «تولدی دیگر» عباس رافعی، «آن مرد آمد» حمید بهمنی، «چراغی در مه» پناه برخدا رضایی، «سبیل مردانه» جواد اردکانی، «باد در علفزار میپیچد» خسرو معصومی، «بههمین سادگی» رضا میرکریمی، «استشهادی برای خدا» علیرضا امینی، «فرزند خاک» محمدعلی آهنگر، «آتش سبز» محمدرضا اصلانی، «درمیان ابرها» سید روحالله حجازی، «انعکاس» رضا کریمی، «سهم گمشده» حسن نجفی، «دستهای خالی» ابوالقاسم طالبی، «ستایش» محمدرضا رحمانی، «کتونی سفید» ساخته ابراهیم معیری درکنار دوفیلم «جعبه موسیقی» فرزاد موتمن و «نشانی» فریدون حسنپور که محصول مشترک فارابی و سیمافیلم محسوب میشوند در بازار کن انجام خواهد شد. بهعلاوه سیما فیلم نمایش «هرشب تنهایی» رسول صدرعاملی را نیز در برنامه دارد.
بازگشت امیر نادری
امیر نادری فیلمساز ایرانی امسال با فیلم «چاه کندن در لاس وگاس » در بازار فیلم جشنواره کن حضور دارد و ممکن است بعد از این جشنواره به تهران بازگردد. سینماگران ایرانی قرار است با رایزنیهایی که در حاشیه این بازار با مدیران فرهنگی و سینمایی کشور انجام میدهند زمینه بازگشت وی و از سرگیری فعالیتهای سینمایی او را فراهم کنند.
این فیلمساز با ساخت فیلمهایی چون «دونده»، «ساز دهنی» و «تنگنا» از بنیانگذاران سینمای نوین ایران به شمار میآید.