به گزارش همشهری آنلاین «ایران و استعمار سرخ و سیاه» عنوان مقاله‌ای بود که در تاریخ ۱۷ دی ۱۳۵۶ (۷ ژانویه ۱۹۷۸م) در روزنامه اطلاعات با نام مستعار احمد رشیدی مطلق منتشر شد. محتوای این مقاله همکاری نیروهای مذهبی و چپ برای مقابله با اهداف انقلاب سفید و انتقاد به این مسئله بود. عده‌ای این مقاله را یکی از دلایل اصلی اوج گرفتن اعتراض‌هایی می‌دانند که در کمتر از ۴۰۰ روز بعد منجر به فروپاشی حکومت پهلوی در ایران شد.
کتاب «اخگر انفجار» پژوهشی است درباره این مقاله و پاسخی است به پرسش‌های بسیاری که همواره مطرح می‌شود. از جمله اینکه نویسنده واقعی این مقاله که بود؟ آیا تنها یک مقاله با این مضمون در روزنامه «اطلاعات» منتشر شد یا چند مقاله مشابه در چند روزنامه؟ تصمیم گیرندگان پشت پرده و دستوردهنده اصلی چه کسانی بودند و چه هدفی را دنبال می‌کردند؟ از مجریان و عوامل اجرایی این برنامه چه می‌دانیم؟ واکنش مدیران جراید و روزنامه‌نگاران در برابر این مطالب تحمیلی چه بود؟ و سوال‌هایی از این دست.
سید فرید قاسمی روزنامه‌نگار، نویسنده و پژوهشگر که از او به عنوان حافظه مطبوعات ایران یاد می‌شود، در این کتاب از یک «مانور ناشیانه» می‌گوید که «آغاز شمارش معکوس» تعدادی قدرت‌مدار را رقم زد. کسانی که حرف روزنامه‌نگارها را برای عدم چاپ نوشته‌های هتاکانه نشنیدند و ۴۰۰ روز بعد طومارشان در هم پیچیده شد. از مشهورترین مقاله‌های تحمیلی، مقاله «ایران و استعمار سرخ و سیاه» با عنوان‌های «مقاله انقلاب‌آفرین»، «آتش به انبار باروت»، «گافِ گُنده»، «ریسک بزرگ»، «انتحار سیاسی»، «حماقت باورناپذیر» و... یاد می‌کنند. با مجموعه حاضر اما درخواهید یافت ماجرا به یک تک‌مقاله ختم نمی‌شود. در آن روزها زنجیره‌ای از نگارش‌ها را به روزنامه‌ها تحمیل کرده‌اند و با وجود ایستادگی شماری از مطبوعاتی‌ها، به چاپ سپردند. ازاین‌رو، این کتاب نقیض روایت‌هایی است که تاکنون انتشار یافته است.
اخگرِ انفجار، پیش‌زمینه و پی‌آمد مقاله «ایران و استعمار سرخ و سیاه» به تازگی توسط انتشارات جهان کتاب منتشر شده است.
نظر شما