دلیل اصلی استفاده گسترده جوانان از تلفن همراه، نبود امکانات تفریحی و سرگرمی است. اگر این امکانات به حد کافی در دسترس باشد، میزان استفاده از تلفن همراه کمتر می‌شود. اما محدودیت‌های جوانان این مسئله را تشدید می‌کند. پیام کوتاه امروز به یک معضل تبدیل شده است. در حالی‌که اگر با فرهنگ آن آشنا باشیم و از آن درست استفاده کنیم، وسیله خوبی برای آگاه شدن ما از حال هم است. اما معضل آن تحمیل هزینه اضافه به خانواده است.
پیامک، ارتباطات نزدیک و رودررو را کاهش می‌دهد. تلفن همراه اگرچه ارتباطات شفاهی را گسترش داده است، اما با کاهش ارتباطات رو در رو، اثرات آن را کم می‌کند. در این حالت افراد اطلاع دقیق و واقعی از وضعیت و روحیات طرف مقابل کسب نمی‌کنند. بیکار بودن جوانان میزان استفاده از تلفن همراه را افزایش می‌دهد که طبیعتا جنبه‌های انحرافی آن هم بیشتر می‌شود. وقتی چیزی حالت اصلی خودش را از دست بدهد، جزء تشریفات زندگی می‌شود و مردم به‌عنوان یک امتیاز از آن استفاده می‌کنند. امروز تلفن همراه چنین کارکردی را بین مردم دارد. استفاده از تلفن همراه در مدارس بی‌مورد و بدون توجیه است. کنترل مدارس در مورد این قضیه اقدام مثبت و خوبی است.
نفس استفاده نوجوانان از این وسیله مشکل نیست، مسئله، ارزش بودن داشتن تلفن همراه است. در این حالت جز اینکه باعث اتلاف وقت کودکان شود، نتیجه دیگری نخواهد داشت. واقعیت این است که کودکی 10 ساله نمی‌تواند استفاده درستی از وسیله‌ای مانند تلفن همراه داشته باشد.
واقعیت این است که نسل جدید همگام با تغییرات و نوآوری‌ها پیش می‌رود و با آن همگام می‌شود. هر وسیله قابل استفاده برای انسان کارکرد مثبت و منفی دارد. امروز آنچه موجب نارضایتی ماست رواج تلفن همراه نیست، استفاده نادرست از آن است.
در این میان خانواده‌ها هم نقش خود را از دست داده‌اند و کنترلی روی این رفتار فرزندان ندارند. والدینی که کنترلی روی فرزندان ندارند، در این مورد هم ناتوان خواهند بود. درصورتی که خانواده‌هایی که کنترل و رابطه خوبی با فرزندان ایجاد می‌کنند، نسبت به استفاده از تلفن همراه هم واکنش مؤثر خواهند داشت. هر خانواده‌ای قاعده خاص خود را دارد و باید آن را تعیین کند.
استفاده بیش از حد یا غیراخلاقی از تلفن همراه و مشکلات دیگر، همه مربوط به فرهنگ استفاده از فناوری می‌شود. فرهنگی که باید آموزش داده شود و نهادینه شود. مسئله این است اساسا ما هرگز به پیشگیری فکر نمی‌کنیم. در حالی که اگر رسانه‌ها در این مورد و موارد مشابه آن آموزش دهند، به‌طور طبیعی معضلات کمتر خواهد شد. رسانه‌ها به‌ویژه رادیو و تلویزیون می‌توانند با برنامه‌سازی مناسب این آموزش را منتقل کنند. کاری که درباره قوانین راهنمایی و رانندگی انجام شد و اثرات مطلوبی داشت.
وضعیت امروز تلفن همراه، در گذشته درباره تلفن‌های ثابت اتفاق افتاد. ابتدای رواج تلفن همراه هم استفاده از آن تبدیل به یک معضل اجتماعی شده بود و میزان استفاده نادرست از آن بالا بود، اما به مرور زمان فرهنگ استفاده از آن در جامعه ایجاد شد و شکل طبیعی خود را به دست آورد.
* روان‌شناس و مشاور
