به گزارش همشهری آنلاین به نقل از فارس، «برایان هوک»، نماینده ویژه دولت آمریکا در امور ایران روز گذشته اعلام کرد از سمتش کناره‌گیری می‌کند.
استعفای هوک، دومین خروج یک مقام ارشد آمریکایی از دولت این کشور ظرف تنها دو روز محسوب می‌شود. قبل از او «استفان آکارد»، بازرس کل موقت وزارت خارجه آمریکا جدایی‌اش از دولت را اعلام کرده بود.
هوک ۵۲ ساله از زمانی که «رکس تیلرسون» به عنوان وزیر خارجه آمریکا منصوب شد در این وزارتخانه به عنوان مدیر دفتر برنامه‌ریزی‌های سیاسی به کار گرفته شد.
بعد از اخراج رکس تیلرسون برایان هوک یکی از معدود مقام‌های وزارت خارجه بود که توانست در دولت آمریکا باقی بماند. هنگامی که «مایک پامپئو» در مارس ۲۰۱۸ به وزارت خارجه آمریکا آمد، برایان هوک به نمایندگی از دولت دونالد ترامپ با کشورهای اروپایی درباره برجام مذاکره کرده و سیاست‌های دولت را برای آنها تشریح می‌کرد.
۱۶ اوت ۲۰۱۸، یعنی سه ماه بعد از خروج آمریکا از برجام، پامپئو اعلام کرد گروهی به نام «اقدام ایران» تشکیل داده و برایان هوک را به عنوان رئیس آن منصوب کرده است.
وظیفه اصلی هوک در این سمت، طراحی سیاست‌هایی برای پیشبرد «کارزار فشار حداکثری» علیه ایران بود که از چند ماه قبل‌تر سیاست اصلی دولت ترامپ در قبال ایران اعلام شده بود.
هوک در نخستین اظهارات خود بعد از تشکیل گروه اقدام ایران گفت: «هدف راهبرد جدید آمریکا در قبال ایران محافظت از امنیت ملی آمریکا، امنیت متحدان آمریکا و شریکان این کشور است.»
با آنکه محور بخشی از پیام‌هایی که برایان هوک درباره ایران مطرح می‌کرد دعوت به گفت‌وگو و مذاکره بود، بسیاری از تحلیلگران کارگروه اقدام ایران را مرکزی برای ایجاد نارضایتی در داخل ایران و ایجاد آشوب‌های خیابانی و در نهایت براندازی نظام جمهوری اسلامی ایران می‌دانستند.
«ایگور پانکراتنکو»، تحلیلگر مسائل خاورمیانه م معاون مرکز ارزیابی‌ها و پیش‌بینی‌ها یک روز بعد از تشکیل این مرکز گفت: «کارگروه اقدام ایران، به زبان ساده ادامه‌دهنده همان راهبردی است که هدفش سرنگونی حکومت فعلی ایران است.»
برایان هوک در ماه‌های بعد بر این تحلیل‌ها صحه گذاشت. مثلاً او در زمان اغتشاشات آبان‌ماه به صراحت گفت که از این حوادث خرسند است و حتی وقایع داخل ایران را نتیجه برنامه‌ریزی‌های دولت ترامپ دانست.
او روز ۲۰ آبان‌ماه در مصاحبه با رسانه دولتی بی‌بی‌سی گفت: «ما سعی کرده‌ایم از اعتراضات سال‌های گذشته که طی آنها حکومت ایران اجازه نداد معترضان با یکدیگر [از طریق اینترنت] ارتباط برقرار کنند درس بگیریم. وقتی من در این سمت قرار گرفتم، فناوری‌هایی را در اختیار مردم ایران قرار دادیم که بتوانند در جریان اعتراضات با یکدیگر ارتباط برقرار کنند. ما راه‌های میان‌بر در اینترنت را نیز به مردم ایران ارائه کردیم و این راه‌ها به معترضان امکان داد که با یکدیگر ارتباط داشته باشند.»
برایان هوک اضافه کرد: « «ما از اعتراضاتی که در ایران رخ داده است بسیار خشنودیم. شروع این اعتراضات در ابتدا ناشی از افزایش قیمت بنزین بود، اما خیلی سریع به اعتراضات ضدحکومتی تبدیل شد. مردم توانستند صدها ویدیو از اعتراضات را منتشر کنند. ما این ویدیوها را بررسی می‌کنیم و تحریم مقاماتی که در سرکوب معترضان نقش داشته‌اند را در دست بررسی داریم.»
خشنودی هوک، البته زیاد دوام نیاورد؛ دولت آمریکا در ماه‌های بعدتر هر آنچه از کارزار فشار حداکثری در توان داشت را علیه ایران به کار گرفت، اما به هیچ نتیجه مشخصی دست پیدا نکرد، تا جایی که مایک پامپئو جمعه هفته گذشته به صراحت اعتراف کرد که این سیاست جز کاستن از درآمدهای نفتی ایران به هیچ هدف خود دست پیدا نکرده است.
او گفت: ««تحریم‌ها به وضوح اثر داشته‌اند. آنها قابلیت رژیم برای کمک به حزب‌الله و شبه‌نظامیان شیعه در عراق را از بین بردند، ولی مشخصاً به هدف نهایی خود که تغییر رفتار رژیم ایران بوده دست نیافته‌اند.»
بنابراین، دست‌کم یکی از دلایل استعفای برایان هوک، چنانکه از ظواهر امر پیداست شکست آمریکا در رسیدن به اهدافش در قبال ایران با پیشبرد سیاست فشار حداکثری است. تصمیم او البته احتمالاً با شکست احتمالی دولت ترامپ در پیشبرد قطعنامه تحریم تسلیحاتی علیه ایران در آینده نزدیک نیز ارتباط دارد.
هوک در ماه‌های گذشته تلاش کرده بود حمایت متحدان کشورش را برای رأی مثبت به پیش‌نویس قطعنامه آمریکا برای تمدید تحریم‌های تسلیحاتی علیه ایران به دست بیاورد، اما آن‌طور که از ظواهر امر پیداست، این قطعنامه نیز نتیجه مثبتی برای آمریکا به همراه نخواهد داشت.
چین و روسیه به صراحت گفته‌اند که با قطعنامه آمریکا مخالفند و آن را وتو خواهند کرد. کشورهای اروپایی هم تلویحاً مخالفت خودشان را با تلاش آمریکا اعلام کرده‌اند و بر همین اساس، عده‌ای پیش‌بینی کرده‌اند این قطعنامه ممکن است حتی از ۹ رأی موافق برای مجبور کردن چین و روسیه به استفاده از حق وتو هم برخوردار نباشد.
استعفای هوک البته ممکن است فقط ناشی از ترجیحات خود او نباشد و فشارهای دولت ترامپ نیز در آن نقش داشته باشد؛ یک مقام سابق آمریکایی امروز به روزنامه واشنگتن‌پست گفته ممکن است دولت ترامپ خواسته باشد هوک را اخراج و او را به یک «بز بلاگردان» برای آوار کردن تقصیرهای شکست کارزار فشار حداکثری تبدیل کند.
نظر شما