ساختن قطعه هنرمندان | تنها کاری که برای موسیقی نواحی انجام شد

به گزارش همشهری آنلاین به نقل از ایسنا،  هوشنگ جاوی درباره چگونگی وضعیت حال و آینده موسیقی مقامی خراسان، عنوان کرد: وضعیت را خیلی بد می‌دانم، برای این‌که نه حمایتی است و نه کاری انجام شد؛ تنها کاری که برای هنرمندان موسیقی نواحی انجام شد این بود که یک مکانی مشخص کردند برای دفن هنرمندان پس از مرگ آنها به اسم قطعه هنرمندان و این شاخص‌ترین کار برای هنرمندان موسیقی نواحی بوده است.

وی تأکید کرد: زمانی که ما پژوهشگران فریاد می‌زدیم که باید حتماً مکتبی پدید بیاید و به مکتب موسیقی هر منطقه احترام گذاشت و این مکاتب را در بین جوان‌ها رواج داد، عده‌ای نخواستند در این زمینه سرمایه‌گذاری کنند و زمانی که می‌توانستند کاری انجام دهند اهمال کردند و با همه شعارهایی که می‌دادند اصلاح‌طلب و اصولگرا هر یک به شکلی با این زمینه برخورد کردند که متأسفانه تا امروز نتیجه‌اش این شده که موسیقی در همه جای ایران رو به‌ زوال است و هیچ فکری برای آن نشده است و موسیقی نواحی و موسیقی خراسان هم بدتر.

وی در ادامه به بیان ویژگی موسیقی بخشی‌های شمال خراسان پرداخت و اظهار کرد: بخشی‌ها در شمال خراسان به سه دسته تقسیم می‌شوند، نخست آن‌هایی که به «بخشی لال» معروف هستند یعنی فقط دوتار می‌نوازند، دسته دوم به «بخشی زبان‌گیر» معروف هستند که پیش استاد آموزش می‌دیدند و هر چه استاد می‌گفت، انجام می‌دادند. دسته اصلی «بخشی خودبند» هستند. بخشی‌ها در دو دسته قبل نوآوری را در کارهای خود ندارند یعنی تولید نمی‌کنند، اما بخشی‌های خودبند بر اساس هر مسئله‌ای ترانه‌سرایی می‌کردند، آهنگ ترانه را ایجاد می‌کردند و نوازندگی را هم به‌ خوبی می‌دانستند و در ساخت ساز نیز توانا بودند. بخشی‌های خودبند بخشی‌هایی کامل بودند و همه‌ چیز را در لحظه بنا به نیاز جامعه تولید می‌کردند.

وی با اشاره به درگذشت مرحوم سهراب محمدی گفت: استاد محمدی آخرین بخشی خودبندی بود که در میان کرمانج‌های شمال خراسان باقی‌ مانده بود که متأسفانه هیچ جانشینی برای او وجود ندارد.

جاوید افزود: سهراب محمدی تنها بخشی بود که در شبیه‌خوانی، تعزیه‌خوانی، نوحه‌خوانی، شاهنامه‌خوانی و منظومه خوانی تبحر داشت؛ یعنی هم موسیقی مذهبی و هم موسیقی آیینی و ترانه‌های بومی را به‌ خوبی می‌شناخت و خیلی خوب اجرا می‌کرد و این هم یکی دیگر از دلایلی است که نشان می‌دهد جایگزینی برای او وجود ندارد. خانواده سهراب محمدی از نسل‌های متوالی به کار بخشی‌گری در شمال خراسان مشغول بودند و استاد محمدی از نسل بخشی‌هایی بود که از چنان موقعیتی برخوردار بودند که اگر می‌خواستند می‌توانستند فرماندار یک ایالت را عوض کنند یا سیاسیون منطقه را با خواندن ترانه در بین مردم بی‌اعتبار کنند.

وی اظهار کرد: سهراب محمدی به تمام رپرتوارهای موسیقی آوازی وسازی آشنا بود و چه‌ بسا خواندنش بر نواختن غلبه داشت و از نظر رفتاری بسیار مردمی بود.