ادعای آمریکا علیه ایران در نامه‌ به رئیس شورای امنیت

به گزارش همشهری آنلاین به نقل از فارس، «کلی کرافت»، نماینده آمریکا در سازمان ملل در نامه‌ای به رئیس شورای امنیت مدعی شده بازگرداندن تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران نیازمند اجماع میان اعضای این شورا نیست.

کلی کرافت در این نامه نوشته است: «همان‌طور که از متن بند ۱۲ قطعنامه ۲۲۳۱ مشخص است، چنانچه شورای امنیت در محدوه‌ زمانی مشخص‌شده قطعنامه‌ای برای تمدید مفاد متوقف‌شده [علیه ایران] به تصویب نرساند آن مفاد باید مجدداً اجرایی شوند.»

او در ادامه مدعی شده است: «علاوه بر این، روندهای مشخص‌شده در بندهای ۱۱ تا ۱۵ قطعنامه ۲۲۳۱ به هیچ عنوان این را نگفته که لازم است برای اجرایی شدن مجدد این محدودیت‌ها به اجماع میان اعضای شورای امنیت نیاز است.»

کلی کرافت تصریح کرده است: «بنابراین، از آنجا که شورای امنیت قطعنامه‌ای برای تمدید موارد متوقف‌شده ارائه نکرده است و صرفنظر از اینکه چنین قطعنامه‌ای ارائه‌ نشده و به رأی گذاشته نشده است، این تحریم‌ها از نیمه شب ۲۰ سپتامبر بار دیگر اجرایی شده‌اند.

• موضع دبیر کل سازمان ملل

«آنتونیو گوترش» دبیرکل سازمان ملل متحد پیش از این به شورای امنیت این سازمان گفته بود نمی‌تواند در ارتباط با ادعای آمریکا مبنی بر بازگشت همه تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران اقدامی انجام دهد زیرا به نظر می‌رسد در این خصوص میان اعضای شورای امنیت «عدم قطعیت» وجود دارد.

گوترش در نامه‌ای به شورای امنیت که به رویت خبرگزاری رویترز رسیده، نوشت به نظر می‌رسد درباره آغاز شدن این روند و در عین حال در ارتباط با سرنوشت تحریم‌ها و بازگشت آن عدم قطعیت وجود دارد.

وی بار دیگر تاکید کرد وظیفه دبیرکل نیست که در شرایطی که عدم قطعیت وجود دارد اقدامی صورت دهد.

• تفسیر نادرست از قطعنامه

ادعایی که کلی کرافت مطرح کرده بر تفسیری نادرست و تقطیع‌شده از متن قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت قرار دارد.

طبق بندهای ۱۱ و ۱۲ قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت، رئیس شورای امنیت ظرف حداکثر ۳۰ روز بعد از دریافت ابلاغیه کشور شاکی مبنی بر «عدم پایبندی اساسی» طرف مقابل، باید پیش‌نویس قطعنامه‌ای با موضوع «ادامه لغو تحریم‌های ایران» را به رأی بگذارد.

اگر ظرف ۱۰ روز بعد از ابلاغیه کشور شاکی هیچ یک از اعضای شورای امنیت پیش‌نویس چنین قطعنامه‌ای را ارائه نکرد، آنگاه رئیس شورا خود باید این پیش‌نویس را ارائه کند.

آمریکا ابتدا قصد داشت پس از ارائه چنین قطعنامه‌ای با استفاده از حق وتو، مانع تصویب ادامه لغو شده و موجب شود که قطعنامه‌های پیشین و تحریم‌های مربوطه به صورت خودکار «از نیمه شب به وقت گرینویچ سی‌امین روز پس از دریافت تذکر» (یعنی نیمه شب ۲۰ سپتامبر، برابر با ۰۴:۳۰ بامداد ۳۰ شهریورماه) به طور کامل احیا شوند.

با این حال، در متن قطعنامه ۲۲۳۱ این مسئله هم تصریح شده که رئیس شورای امنیت برای ارائه چنین قطعنامه‌ای «دیدگاه‌های کشورهای دخیل در موضوع» را هم در نظر خواهد گرفت.

• مخالفت شورای امنیت با تفسیر آمریکا

بر این اساس، رئیس شورای امنیت روز چهارم شهریورماه اعلام کرد با توجه به مخالفت ۱۳ عضو از ۱۵ عضو شورای امنیت با تفسیر آمریکا از حق خود برای بازگرداندن تحریم‌ها علیه ایران، این شورا هیچ اقدامی برای معرفی قطعنامه مربوط به ادامه لغو تحریم‌های ایران ارائه نخواهد کرد.

هیچ یک از دیگر اعضای شورای امنیت هم چنین قطعنامه‌ای ارائه نکرد و این به معنای آن بود که آمریکا اگر می‌خواست تلاشی را که از ابتدا با قانون‌گریزی و زورگویی آغاز شده بود پیش ببرد باید به دنبال راه دیگری می‌بود.

• بند ۱۲ قطعنامه چه می‌گوید؟

مقام‌های آمریکایی در ادامه این مسیر مدعی شدند که در بند ۱۲ قطعنامه این مسئله مطرح شده که هیچ یک از اعضای شورای امنیت یا رئیس شورا، پیش‌نویس قطعنامه ادامه لغو تحریم‌ها را ارائه نکند و به این دلیل این قطعنامه «تصویب نشود» آنگاه تحریم‌ها به صورت خود به خود روز ۲۰ سپتامبر احیا می‌شوند.

► در بند ۱۲ قطعنامه ۲۲۳۱ چنین آمده است:

۱۲. ذیل بند ۴۱ منشور ملل متحد، تصمیم می‌گیرد که اگر شورای امنیت یک قطعنامه ذیل پاراگراف ۱۱ برای ادامه اجرای لغو مصرح در پاراگراف ۷ (a) تصویب نکرد، آنگاه در نیمه شب به وقت گرینویچ سی‌امین روز پس از دریافت تذکر اشاره شده در پاراگراف ۱۱ به شورای امنیت، تمام قوانین قطعنامه‌های ۱۶۹۶ (۲۰۰۶)، ۱۷۳۷ (۲۰۰۶)، ۱۷۴۷ (۲۰۰۷)، ۱۸۰۳ (۲۰۰۸)، ۱۸۳۵ (۲۰۰۸) و ۱۹۲۹ (۲۰۱۰) که بر اساس پاراگراف ۷ (a) لغو شده بود، بایستی به همان نحوی که پیش از تصویب این قطعنامه اعمال می‌شد، اعمال شود و تمهیدات اعلامی در پاراگراف‌های ۷،‌۸ و ۱۶ تا ۲۰ این قطعنامه لغو می‌شوند، مگر آنکه شورای امنیت تصمیمی غیر از این بگیرد.

تفسیر مغالطه‌آمیز مقام‌های دولت آمریکا در اینجاست که از نظر واشنگتن عبارت «تصویب نکرد» در بند ۱۲ به معنای آن است که چنانچه قطعنامه مذکور به هر دلیل- از جمله عدم ارائه آن توسط اعضا- به تصویب نرسد، تحریم‌ها احیا خواهند شد.

با این حال چنین تفسیری بر مبنای تقطیع کامل بند ۱۲ از کل متن قطعنامه و به خصوص بند ۱۱ ارائه شده است.

حتی از خواندن خط اول بند ۱۲ هم می‌توان متوجه شد این است که این بند در ادامه و برای تکمیل بند ۱۱ آمده و عبارت «تصویب نکرد» در آن ناظر به شرایطی است که قطعنامه، طبق شرایط تشریح‌شده در بند ۱۱ به رأی گذاشته شده و رأی نیاورده است. در بند ۱۱ شرایط و چگونگی مربوط به ارائه قطعنامه تشریح شده است. در این بند چنین آمده است:

 ۱۱. ذیل بند ۴۱ منشور ملل متحد، تصمیم می‌گیرد که ظرف ۳۰ روز از دریافت تذکر یکی از طرف‌های برجام در مورد موضوعی که یک کشور طرف برجام اعتقاد دارد مصداق عدم اجرای تعهدات ذیل برجام است، ادامه اجرای لغو مصرح در پاراگراف ۷ (a) این قطعنامه باید به رأی گذاشته شود، علاوه بر این، تصمیم می‌گیرد که اگر ظرف ۱۰ روز از تذکر اشاره شده در فوق، هیچ‌یک از اعضای شورای امنیت چنین پیش‌نویس قطعنامه‌ای برای رأی‌گیری ارائه نکرد، آنگاه رئیس شورای امنیت بایستی چنین پیش‌نویس قطعنامه‌ای را ارائه کرده و آن را ظرف ۳۰ روز از زمان تذکر اشاره شده در فوق، به‌ رأی بگذارد و قصد خود را برای در نظر گرفتن دیدگاه‌های کشورهای دخیل در موضوع و هر نظری در مورد موضوع از سوی هیئت مشاور شکل‌گرفته در برجام، ابراز می‌دارد.

قاعدتاً بر همگان روشن است که هر شکلی از عدم تصویب قطعنامه‌ای با موضوع «تداوم رفع تحریم‌ها علیه ایران» آغازگر روند بازگشت تحریم‌ها علیه ایران نخواهد بود و چنین رویدادی صرفاً هنگامی رخ خواهد داد که چنین قطعنامه‌ای پس از طی مراحل مندرج در بند ۱۱ ارائه شده، به رأی گذاشته شود و سپس به تصویب نرسد.