اوباما که پیش از این تاکید کرده بود در اولین سال ریاستجمهوریاش با رئیسجمهوری ایران مذاکره خواهد کرد تا مذاکرهای اصولی و مفید برای آمریکا به همراه داشته باشد، با آماج انتقادهای تند از سوی مخالفان این سیاست و همچنین برخی مقامات آمریکایی و البته اسرائیلی مواجه شد.
باراک در کشاکش عبور از امواج انتقادها که سرمنشاای اسرائیلی داشت، در سخنرانی در کمیته امور اسرائیل در آمریکا که بانفوذترین لابی هوادار اسرائیل در آمریکا به شمار می رود، اظهارات تندی در باره ایران بیان کرد و این در حالی بود ک تنها یک روز قبل از آن سخنرانی او توانسته بود سران حزب دمکرات را مجاب کند که از رقیبش هیلاری کلینتو برای به دست آوردن پست ریاستجمهوری پیش افتاده و بدین گونه کلینتون از دور رقابت با رای چهرههای ارشد حزب دمکرات خارج شده بود.
این پرسش بزرگ
اما از آن روز یک پرسش بزرگ باقی ماند؛ دلیل تندروی ناگهانی اوباما در قبال ایران چه بود؟ بر پایه آخرین خبر این پرسش برای خود اوباما هم مطرح است. زیرا همین دیروز او کمیتهای را ترتیب داده تا راههای گفتوگو با ایران را بررسی کنند.
این خبر را السفیر داده و اضافه کرده که دنیس راس، مذاکرهکننده ارشد دولت بیل کلینتون، جیمز استانبرگ، معاون مشاور امنیت ملی دولت کلینتون، دانیال کرتزر، دیپلمات مسئول سیاستهای منطقهای در دولت بوش و پدرش از جمله کارشناسانی هستند که برای این ماموریت انتخاب شدند.
این کارشناسان مامورند تا راههای گفتوگو با مسئولان عالیرتبه ایرانی و سوری را جهت حفظ ثبات در عراق و خاورمیانه پیدا کنند. به گفته کرتزر از کارشناسان انتخاب شده برای انجام این ماموریت، فلسفه باراک اوباما، نامزد انتخابات ریاستجمهوری آمریکا نزدیک شدن به جهان از طریق ائتلاف و گفتوگو با دشمنان است. دنیس راس نیز معتقد است که باید با تعدادی از مسئولان ایرانی ارتباط برقرار کرد.
گروههای گمانهها
پرسش مزبور البته در لابه لای گمانهها با پاسخهایی نیز همراه شده است؛ تحلیلگران نظریات متفاوتی دارند، برخی اصرار ایران به ادامه غنیسازی اورانیوم را دلیل این تغییر سیاست میدانند و برخی مکان سخرانی را با توجه به لابی صهیونیست ها و انتخاب لحن تند وی علیه ایران میدانند.
اما برخی دیگراعتقاد دارند که دلیل عمده این تغییر سیاست، سیاست برتر خود اوباما در برابر ایران باشد که عقیده دارد، ایران میتواند از انرژی هستهای استفاده کند، اما تنها مخالف دستیابی ایران به سلاح اتمی است.
این همان سیاست برتر است در برابرجان مک کین که اصلا حاضر نیست ایران چرخه سوخت هستهای داشته باشد. گروهها و نیز تحلیلگرانی که به موضوع سیاستهای آمریکا در منطقه علاقه نشان میدهند هم معتقدند که پیام باراک اوباما برای بسیاری از مردم منطقه امیدوارکننده است، آنها مدعی هستند که دولت بعدی، آمریکا را درمسیر تازهای قرار میدهد. در همین رابطه 3نفر از استادان دانشگاههای آمریکایی به تحلیل درباره این موضوع پرداختهاند.
مناسبات بهتر در منطقه با اوباما
روث اوبردین، کارشناس مسائل سیاست خارجی آمریکا و استاد دانشگاه نیویورک انتخاب اوباما را برای منطقه اینگونه توصیف میکند: با انتخاب اوباما بهعنوان ریاستجمهوری در آمریکا شاهد مناسبات بهتری در خاورمیانه خواهیم بود.
اوبردین در ارزیابی خود از روابط ایران و آمریکا بعد از پایان ریاستجمهوری بوش میگوید: اگر اوباما بهعنوان رئیسجمهوری آمریکا انتخاب شود ما شاهد مذاکرات بیشتر، ادا و اصول کمتر و یک بده بستان بهتر با کشورهای خاورمیانه خواهیم بود.
وی با بیان اینکه اوباما میتواند از طریق مذاکرات به صلح دست یابد و به برخی کشورها عزت نفس دهد، گفت: افزون بر این، اروپا نیز ممکن است خواستار همکاری بسیار نزدیک با او مانند سایر کشورها شود.
بنابراین من فکر میکنم که اوباما به این روند با احتیاط ادامه دهد. این کارشناس مسائل سیاست خارجی آمریکا تاکید کرد: در مقابل اگر مککین انتخاب شود این روند همانگونه خواهد بود و حتی ممکن است وخیمتر هم شود.
وی که کهنه سرباز جنگ ویتنام است احتمالاً میخواهد اشتباهات زیاد آن جنگ را جبران کند و سختتر از بوش خواهد بود.
برخورد نظامی آمریکا با ایران از بین میرود
دان ریتر، استاد علوم سیاسی دانشگاه اموری و کارشناس مسائل سیاست خارجی آمریکا نیزعقیده دارد اگر اوباما به ریاستجمهوری آمریکا برسد احتمال برخورد نظامی بین آمریکا و ایران از بین خواهد رفت.
روابط ایران و آمریکا تغییر میکند
استیو شییر، استاد علوم سیاسی دانشگاه کارلتون در ارزیابی خود از روابط ایران و آمریکا بعد از پایان دوره ریاستجمهوری بوش با تاکید بر اینکه اگر اوباما به ریاستجمهوری آمریکا انتخاب شود، روابط ایران و آمریکا تغییر خواهد کرد چرا که او بر مذاکرات چند جانبه تاکید خواهد کرد و به گزینههای نظامی و چنین حرف هایی بهایی نخواهد داد، گفت: اوباما تلاش خواهد کرد تا بهطور نزدیک با اروپا در رابطه با ایران و بسیار کمتر با اسرائیل کار کند، او اسرائیل را از تعقیب هرگونه گزینه نظامی دلسرد و مایوس خواهد ساخت.