تنها اتفاقی که در این روز رخ خواهد داد، برگزاری جایزه قلم زرین توسط انجمن قلم است. انجمن قلم همان جایی است که ۶ سال پیش به شورای فرهنگ عمومی پیشنهاد کرد 14 تیر را روز قلم بنامیم و البته تصویب هم شد.
اما حالا با گذشت ۶ سال حتی عملا چیزی جز یک نام از این مناسبت باقی نمانده است و اهالی قلم، بیش از پیش ناراضی به‌نظر می‌رسند. فیروز زنوزی جلالی در این باره می‌گوید: «در روز قلم، حداقل انتظار این است که این روز باعث شود مسئولان فرهنگی ما واقعا قلم را جدی بگیرند.
یعنی از بیان آن کلمات‌غیرمنطقی و تعریف و تمجید بدون پشتوانه خودداری کنند و به قلم حداقل نگاهی در حد یک فوتبالیست درجه پنجم داشته باشند.»
زنوزی جلالی که از برگزیدگان کتاب فصل وزارت ارشاد نیز هست در گفت‌وگو با فارس ادامه می‌دهد: «اکنون ده‌ها نشریه و هفته‌نامه ورزشی منتشر می‌شود و بودجه‌های کلان میلیاردی صرف باشگاه‌های فوتبال می‌شود.
من نمی‌گویم که نباید این کار انجام شود، اما ما باید به قلم هم بها دهیم. وقتی یک نویسنده 5 - 4 سال وقت می‌گذارد تا یک رمان بنویسد آن‌وقت با این حق‌التالیف‌های اشک‌انگیز، واقعا ما حرمتش را پاس داشته‌ایم؟ می‌خواهم بگویم تکریم اهل قلم فقط در حد حرف‌های گذراست.»
اما حتی از همین حق‌التالیف‌های اشک‌انگیز هم مالیات کسر می‌شود؛ حتی با وجود قانون معافیت مالیاتی اهل قلم. زنوزی در این باره می‌گوید: «نویسندگان در هر کاری که ارائه می‌کنند باید مالیات بپردازند، در صورتی که قرار بوده فعالیت‌های فرهنگی معاف از مالیات باشد.
یکی از مهم‌ترین دلایل این مسئله این است که اهل قلم، اهل این مسائل نیستند که این مسائل را دنبال کنند. حال یک سؤال می‌ماند چیزی که تصویب شده چرا اجرا نمی‌شود؟»
این همان نکته‌ای است که دبیر انجمن قلم مورد تاکید قرار می‌دهد: «با گذشت حدود 6 سال از تصویب طرح معافیت مالیاتی اهل قلم، هنوز این طرح اجرایی نشده است.
طرح معافیت مالیاتی هنرمندان در زمان ریاست‌جمهوری سیدمحمد خاتمی به تصویب رسید، اما امروز با گذشت مدت زمان زیادی هنوز عملا اجرایی نشده است.»
راضیه تجار ادامه می‌دهد: «با وجود اینکه ارشاد در یک آیین‌نامه، بندی تحت عنوان بند «ل» به این مقوله اختصاص داده اما هیچ بازخوردی از این مسئله در دنیای واقع نمی‌بینیم.
زمانی که پس از نگارش یک اثر ما می‌خواهیم حق‌التألیف‌مان را از ناشر بگیریم ناشر درصدی از حق‌التحریر ناچیز مؤلفان را کسر می‌کند و این یک قانون‌شکنی آشکار است؛ این عمل یعنی به ریشخند گرفتن هنرمندان.»
تجار اجرای این قانون را بهترین هدیه روز قلم به اهالی قلم می‌داند: «گمان می‌کنم به مناسبت روز قلم، اگر مسئولان ذی‌ربط به این مسئله رسیدگی کنند و ماده و عمل را بر هم منطبق کنند، بهترین هدیه را به اهالی قلم داده‌اند.»
اما کسر مالیات از حق‌التالیف‌های اندک، شاید یکی از کم‌اهمیت‌ترین مشکلاتی باشد که اهالی قلم را آزار می‌دهد و بسیاری از نویسندگان، گره‌های اوضاع کنونی را چیزی فراتر از این مسائل می‌دانند.
امین فقیری داستان‌نویس در این باره به ایسنا می‌گوید: «وقتی کتاب‌هایی می‌ماند و اجازه انتشار پیدا نمی‌کند، چه تعبیری از روز قلم داریم؟ به‌عنوان نویسنده، رو به هر کجا می‌کنم، بن‌بست است.
چه بگویم وقتی کتاب چاپ نمی‌شود و از هر ناشری بین ۱۵ تا ۶۰ عنوان اثر در انتظار دریافت مجوز مانده است؟ قلمی وجود ندارد که از آن تعریف و صحبت کنیم. گاهی خیلی ناامید می‌شوم؛ اما آن‌هایی که هدفی دارند، کاری به این جریانات ندارند و می‌نویسند.»
ممانعت از چاپ آثاری که پیش از این تا چند چاپ منتشرشده‌اند و کسی را نیز گمراه نکرده‌اند یا روند طولانی پاسخگویی به درخواست مجوز و بی‌توجهی به تشکل‌ها و جوایز خصوصی فعال در حوزه کتاب و ادبیات، از جمله مواردی است که در گله‌های تمام نویسندگان تکرار می‌شود.
با این حال حتی برای روز قلم نیز برنامه ویژه‌ای پیش‌بینی نشده است؛ برنامه‌ای دست کم برای احترام گذاشتن به اهالی قلم.
مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی و توسعه کتاب و کتابخوانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در این باره می‌گوید: «روز قلم تازه چند سال است در تقویم رسمی کشور ما وارد شده است و طول می‌کشد تا در میان مردم جا بیفتد. در واقع هنوز نسبت به مناسبت‌های دیگر، به این روز توجه لازم نمی‌شود.»
محمود سالاری مسئولیت را به تشکل‌های خصوصی واگذار می‌کند؛ «در معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، قرار نیست خود، آستین بالا زنیم؛ بلکه باید به تشکل‌ها کمک کنیم تا تشکل‌ها از این روز استقبال کنند. دولت نیز از آنها حمایت می‌کند.»
البته به گفته سالاری، ۲ برنامه برای روز قلم در نظر گرفته شده است؛ اعزام برخی نویسندگان به سفرهای مطالعاتی خارجی و ضیافت شام با برگزیدگان کتاب سال و کتاب فصل، همین!
چرا ۱۴ تیر؟
ابوریحان بیرونی در «آثارالباقیه» آورده است که سیزدهمین روز از ماه تیر را ایرانیان باستان روز تیر (عطارد) می‌نامیده‌اند و چون اعتقاد داشتند تیر کاتب سایر ستارگان است، این روز را روز نویسندگان دانسته و گرامی می‌داشتند.
بر پایه اعتقادی دیگر، این روز (سیزدهم تیر ماه) روزی بود که آرش کمانگیر، مرزبان اسطوره‌ای ایران، تیر معروف خود را پرتاب کرد تا مرز ایران را تعیین و محافظت کند.
