غلامحسین نوذری، وزیر نفت دوم احمدینژاد شب گذشته در غیاب خبرنگاران رسانههای غیردولتی مسرور بود از اینکه تفاهمنامهای با معروفترین شرکت گازی همسایه شمالی امضا کند. گازپروم که در صنعت گاز جهان شناخته شده است اما بهنظر نمیآید چندان یارموافقی برای طرحهای عقبافتاده نفت و گاز ایران آن هم به وقت تحریمهای ایالات متحده و شورای امنیت سازمان ملل باشد.
با این همه شرکت ملی نفت ایران و گازپروم، توافقنامه همکاری به امضا رساندند که چندین بند را شامل میشود.
براساس این توافقنامه، گازپروم در زمینه توسعه میدانهای نفت و گاز، افزایش ضریب بازیافت میدانهای نفت، انتقال نفت خام دریای مازندران به دریای عمان، توسعه میدان نفت آزادگان شمالی، سوآپ گاز روسیه، تبادل تجربیات و انتقال فناوری، مشارکت احتمالی گازپروم در طرح خط لوله صلح و ساخت یک پالایشگاه در شمال کشور قول مساعد داده است.
چنان که گزارش شده است در محل امضای این توافقنامه تشریفاتی علاوه بر وزیر نفت، حسین نقره کار شیرازی معاون وزیر در امور بینالملل و بازرگانی، سیفالله جشن ساز، مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران و حجتالله غنیمی فرد معاون مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران در امور سرمایهگذاری نیز حضور داشتند. امضای تشریفاتی این توافقنامه توسط مدیر عامل شرکت ملی نفت و «الکسی میلر» مدیر شرکت گازپروم صورت گرفت و این درحالی بود که روزنامه نگاران و خبرنگاران مستقل به این مراسم فراخوانده نشده بودند و تنها خبرنگار سایت وابسته به وزارت نفت و صدا و سیما به تهیه گزارش پرداختند.
گفته شده است که براساس این توافقنامه باید تا یک ماه آینده گروههای کاری برای مشخص کردن جزئیات این همکاریها تشکیل شود و این درحالی است که پیش از این، در سال گذشته نیز با امضای توافقنامهای با عمان قرار شده بود کارگروه تاسیس یک شرکت مشترک گازی میان دو کشور تشکیل شود که تاکنون مسکوت مانده و مسئولان سخنی از آن به زبان نمیآورند. با این وجود باری دیگر عنوان شده است که تشکیل یک شرکت مشترک میان دوکشور برای همکاری در حوزه انرژی، از دیگر موارد این توافقنامه است.
رئیس شرکت گازپروم که یک شب پیش از این به دیدار احمدینژاد رفته بود، گفته است که«در آینده به شمال ایران گاز تحویل خواهیم داد و در جنوب معادل همان گاز را از ایران تحویل خواهیم گرفت.»
همه این امیدواریهای روسیه در حالی است که همکاریهای اقتصادی و سیاسی با روسها در تاریخ ایران نتایجی مطلوب به همراه نداشته است و اساسا نوعی بدبینی در جامعه ایرانی نسبت به تصمیمهای زیرکانه روسیه پس از فروپاشی وجود دارد. امضای توافقنامه ایران و روسیه برای گسترش همکاری در صنعت نفت و گاز البته در زمان حساسی صورت گرفته است که دولت جمهوری اسلامی در تلاش است تا تحریمهای سازمان ملل را بیاثر کرده و از دیگر سو نیز مجلس سنای آمریکا همگام با سیاستهای کاخ سفید در پی تنگتر کردن حلقه تحریمهای اقتصادی است.
در روزهای گذشته شرکت فرانسوی توتال که قرار بود مرحله 11 میدان گازی پارس جنوبی را توسعه دهد از این طرح صرفنظر کرد. پیش از این شرکت نیز شل به همکاری درخصوص ساخت کارخانه ال ان جی در منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس پایان داد.