اما در کنار این حضور گسترده این پرسش به ذهن میرسد که «آیا این اماکن از ایمنی لازم جهت استقبال از انبوه جمعیت برخوردار هستند؟»
رئیس دفتر بررسی علل حریق و حوادث سازمان آتش نشانی محرم گذشته اعلام کرد: به رغم تمامی هشدارها و دستورالعملهای ایمنی ارائهشده پس از حادثه مسجد ارک، متاسفانه حدود 80 تا 90 درصد مساجد و تکایا اقدامی در جهت افزایش ضریب ایمنی خود نکردند، به طوری که میتوان گفت: ارایه دستورالعملها زیاد هم موثر نبوده است.
ضریب ایمنی این اماکن تنها محدود به نصب یک یا چند کپسول آتش خاموشکن در گوشه و کنار مسجد و یا تکایا نمیشود، بلکه نحوه تجمع افراد، معابر خروج و ورود عزاداران و مراجعه کنندگان، سیم کشی مناسب و ...از دیگر نکاتی است که همواره عدم رعایت آنها میتواند به حادثهای منجر شود، اما سئوال این است که آیا تا چه حد مسئولان برگزاری مراسم مذهبی در تکایا، حسینیه ها و مساجد با این اصول آشنا هستند. این گزارش به بررسی این مسئله و چگونگی ایمنسازی مساجد در این شبها می پردازد.
استقرار مأموران آتشنشانی در 51 نقطه
مهندس فتح الله تیموری، سخنگوی سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی تهران ، در خصوص وضعیت ایمنی مساجد و تکایا با بیان این که در آستانه فرارسیدن ایام سوگواری، ماموران آتشنشانی در 51 نقطه مختلف و حساس شهر تهران مستقر میشوند، میگوید: در این میان اماکنی که در این ایام با حجم زیاد مراجعه کنندگان مواجه میشوند، میتوانند با مراجعه به نزدیکترین ایستگاه سازمان آتشنشانی، دستورالعملهای ایمنی لازم را دریافت کنند. وی تاکید میکند: پس از حادثه ناگوار مسجد ارک، بیشتر مساجد، تکایا و حسینیهها، کپسولهای آتش خاموش کن دریافت کرده و نحوه استفاده از این کپسولها نیز به افراد آموزش داده شده است.
روشنایی معابر خروج الزامی است
پیشبینی معبر خروج اضطراری علاوه بر ورودی اصلی در محل تجمع عزاداران، در نظر گرفتن مکانی برای استقرار سالخوردگان، کودکان و بانوان در نزدیکترین نقطه به درهای خروجی بیخطر، روشنایی لازم و کافی در معابر خروج از تکایا و راههای منتهی به خارج به نحوی که معابر کاملا قابل رؤیت باشد و رعایت فاصله مناسب سیم، اتصالات، ادوات و تجهیزات الکتریکی از مواد و مصالح قابل اشتعال (پرده، پرچم ، فرش، تابلو و ...) بسیار الزامی است.
عدم استفاده از لامپ با ولتاژ بالا و بدون حباب
هر یک از دستگاهها و ادوات برقی علاوه بر داشتن فیوز مستقل باید استاندارد بوده و از استفاده از فیوزهای تقویت شده و غیر استاندارد خودداری شود، این در حالیست که استفاده از لامپهای برق با ولتاژ بالا و بدون حباب و حفاظ در تکایا طبق استانداردها ممنوع است.
جایگاه مناسب برای مکان طبخ غذا
با توجه به شعله داشتن وسایل طبخ غذا و احتمال وقوع آتش سوزی، قسمت طبخ باید در مکان مناسب و به دور از محیط تکایا انتخاب شود. در قسمت طبخ ،حتما باید معابر خروج سریع خدمه در نظر گرفته شده و برای طبخ غذا با وسایل گازسوز به خصوص گاز مایع حتما باید از رگلاتورهای فشار قوی و یا متناسب با شعله پخش کن اجاقها استفاده شود.
راههای خروجی
راههای خروج باید ظرفیت کافی برای تخلیه همزمان تمامی عزاداران را دارا باشد.
استقرار بناهای تجمعی در همه موارد باید به نحوی باشد که دربهای اصلی ورود و خروج آنها دست کم به یک راه همگانی به طور مستقیم باز شود. از سوی دیگر راههای خروج باید ظرفیت کافی برای تخلیه همزمان تمامی عزاداران را دارا باشد. در این میان در فضاهای تجمعی پرتراکم همانند زیارتگاهها، مساجد، حسینیهها و نمازخانهها باید به ازای 50 تا 300 نفر، دو درب خروجی، 301 تا یکهزار نفر، سه درب خروجی و برای بیش از یکهزار نفر، چهار درب خروجی پیشبینی شود.
ایجاد شبکه آبرسانی آتشنشانی
ایجاد شبکه آبرسانی آتش نشانی در مساجد و حسینیهها ضروری است و بایستی به نحوی طراحی و نصب شود که امکان پوشش دهی لازم به تمامی نقاط را داشته و ظرفیت مخازن آن با توجه به فاصله ایستگاه آتش نشانی محل، تعیین و حداقل مدت زمان رسیدن ماموران در موقعیت وقوع حادثه، 15 دقیقه در نظر گرفته شود. این در حالیست که نصب سیستم اعلام حریق اتوماتیک در مساجد و حسینیهها به صورت دائمی الزامی است.
در صورت وقوع حادثه ...
کارشناسان ایمنی همواره بر این مهم تاکید دارند که در صورت بروز آتش سوزی در اماکن تجمعی، افراد خونسردی خود را حفظ کرده و در وهله اول نسبت به خاموش کردن حریق با استفاده از خاموش کننده دستی و همزمان نسبت به مطلع کردن سازمان آتش نشانی اقدام کنند.