به گزارش همشهری آنلاین، نام‌های بسیاری بر آن نهاده‌اند؛ یزد، شهر بادگیرهاست. می‌گویند نخستین شهر خشت خام جهان است و پس از ونیز دومین شهر تاریخی جهان محسوب می‌شود. به دلیل مردم مذهبی‌اش دارالعباده نام گرفته و حسینیه‌های بی‌شمارش سبب شده به آن حسینیه ایران بگویند.
این مردم مذهبی روز پنجشنبه دهم فروردین ۱۳۵۷ به مناسبت چهلم شهدای ۲۹ بهمن تبریز هم برگ زرینی به تاریخ اضافه کردند. در آن روز، راهپیمایی‌های گسترده‌ای علیه رژیم شاه در سراسر کشور برگزار و به دنبال اعلام عزای عمومی از سوی امام خمینی (ره)، بازار تهران و سایر شهرهای کشور تعطیل شد.
بیشترین آمار شهدا و مجروحان اما مربوط به تظاهرات یزد بود. در این شهر نیروهای دولتی بی‌محابا به سوی مردم شلیک کردند. در کشتار مردم یزد که تا نخستین ساعات روز ۱۱ فروردین بی‌محابا ادامه داشت، ده‌ها نفر از طبقات مختلف مردم به شهادت رسیدند و صدها نفر مجروح شدند و پلیس عده زیادی را دستگیر کرد.
یزد و گردشگری
یزد اما علاوه بر سابقه درخشان در تاریخ انقلاب اسلامی، در کنار اصفهان و شیراز مثلث طلایی گردشگری ایران را تشکیل داده و مقصد نخست گردشگران خارجی است. یزد در سال‌های گذشته با شهرهایی مانند حمص سوریه، نزوی عمان، اولگین کوبا، یئوسو کره جنوبی، ونیز ایتالیا، تولدو اسپانیا و لیون فرانسه پیمان خواهرخواندگی امضا کرد و امسال هم گیومری ارمنستان را به عنوان خواهرخوانده جدید خود برگزیده است.
در یزد نمی‌توان فقط سراغ چند بنای تاریخی خاص رفت؛ کوچه کوچه شهر بافت تاریخی است و به گذشته ایران‌زمین گره خورده. بسیاری از بناهای این شهر به ثبت ملی رسیده و از میان آنها ۲۰۰ هکتار بافت تاریخی و باغ‌های دولت‌آباد یزد در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده است.
جدا از مکان‌های تاریخی پرتعداد و جذاب طبیعت بیابانی و خوش‌منظره یزد هر سال طبیعت‌دوستان بسیاری را از داخل و خارج کشور به خود فرامی‌خواند و با داشتن ۴۰ رشته صنایع دستی و شیرینی‌های بی‌مانند همین گردشگران را راهی بازارها می‌کند تا به پویایی اقتصاد این شهر زیبا کمک کنند.
نام یزد
واژه «یزش» به معنای ستایش و نیایش در زبان پارسی میانه است. یزد با ایزد و یزدان هم‌ریشه است و معنی آن پاک و مقدس و درخور تحسین و آفریننده خوبی‌هاست. در تاریخ‌ها، سفرنامه‌ها، سیاحت‌نامه‌ها و دیگر مدارک تاریخی مربوط به پیش از اسلام، ماد و پارت و نیز پیش از ورود آریایی‌ها تا دوران کنونی از یزد با اسامی دیگری مانند ایز، ایزاطیخه، ایساتیس، کتروا، کثه، گبست، یزجی، یزدان شهر، یزدان گرد، یسدی و ... یاد شده است.
زبان مردم یزد
مردم یزد به زبان فارسی رایج با لهجه یزدی سخن می‌گویند. در استان یزد برخی ویژگی‌های گویشی میان شهرستان‌های مختلف محسوس است. معتقدان به آیین زرتشتی در میان خود به زبان بهدینی (گَورونی یا دری زرتشتی) سخن می‌گویند. با آنکه یزد دالعباده ایران است، اما مردمان این شهر در کنار زرتشتیان و اقلیت‌های کوچکی از یهودیان و ارامنه از دیرباز زندگی مسالمت‌آمیزی دارند و همین گوناگونی بر جذابیت‌های یزد افزوده است.
معماری
معماری شهر یزد دو بخش دارد، بخشی قدیمی و تاریخی است و بخش دیگر در دهه‌های گذشته ساخته شده. مشخص‌ترین وجهه شهر، معماری خاص کویری آن است. بادگیرها، مناره‌ها و گنبدها مشخص‌ترین جنبه ظاهری معماری شهر است. در این سبک معماری، از بادگیر برای گرفتن جریان باد و خنک کردن فضای ساختمان به کار می‌رفته است.
بافت و ساخت معماری ویژه منطقه یزد از بارزترین نمونه‌های معماری خاص اقلیم‌های گرم و خشک در جهان است. تناسب آن با نیازها و شرایط اقلیمی- فرهنگی مردم منطقه، گذشته از زیبایی خاص این معماری، از ویژگی‌های آن است. در مرکز هر محله، معمولاً حمام، بازارچه، آب انبار، مسجد، حسینیه، لرد، کارگاه‌های کوچک، جوی آب (برای دسترسی به قنات) قرار دارد که بسیاری از این امکانات هنوز پابرجا هستند.
در کنار این معماری قدیمی بخش جدید هم راه خود را در این سال‌ها رفته است. ایجاد گذرگاه‌های جدید غیر هم‌سطح همچون میدان‌های امام حسین (ع)، شهدای محراب، معلم، شهید باهنر و گذرگاه تازه تأسیس میدان مهدیه از این جمله‌اند. همچنین، مجموعه‌های تجاری جدید و پردیس سینمایی تک در صفائیه یزد و مجتمع تجاری، تفریحی ستاره در میدان آزادی (باغ ملی) و مجتمع در حال ساخت بازار بزرگ شهر در منطقه صفائیه دیگر بناهایی هستند که به شکلی امروزی در یزد ساخته شده‌اند.
نظر شما