درحالیکه مستمری بازنشستگی براساس میزان حقوق دریافتی تعیین میشود، بسیاری از بازنشستگان معتقدند، حقوق و مزایای دریافتیشان به هنگام خدمت پاسخگوی نیازهای روزانهشان بوده اما مستمری بازنشستگی هرگز نتوانستهاست نیازهای پایه زندگی یک بازنشسته را پاسخ دهد.
بهنظر میرسد مزایا، اضافه کار، بنهای پرداختی و سایر پرداختهایی که از سوی سازمانها به کارکنان پرداخت میشود سبب بالا رفتن میزان حقوق دریافتی میشود، حال آنکه اگر فرد در این حالت بازنشسته شود تمامی این مزایا کسر شده و مستمری بازنشستگی براساس اصل حقوق دریافتی تعیین میشود.
عادل علایی، رئیس سازمان تامین اجتماعی تهران بزرگ، معتقد است که کارکنان میبایستی پیش از بازنشستگی به فکر این ایام باشند و هنگام دریافت حقوق باید به این نکته توجه کنند که مزایای دریافتی که گاهی از میزان حقوق نیز بیشتر است در تعیین مستمری بازنشستگی دخالت ندارد.
او در پاسخ به اینکه چرا مستمری بازنشستهها آنقدر کم است که سبب اعتراض میشود؟ میگوید: میزان مستمری بازنشستگان سازمان تامیناجتماعی براساس یک فرمول خاص تعیین میشود و بهنظر میرسد این تصور که مستمری بازنشستهها کم است کمی جای بحث داشتهباشد.
علایی با اشاره به اینکه برخی بازنشستگان از وضعیتشان به هنگام اشتغال نسبت به زمان بازنشستگی رضایت بیشتری دارند، توضیح میدهد: این رضایت به مزایایی برمیگردد که به هنگام اشتغال پرداخت میشود؛
فوقالعاده شغلها، اضافه کاریها، کارانه و سایر مزایایی که به شاغلان پرداخت میشود سبب شده تا وضعیت این گروه به هنگام اشتغال بهتر باشد؛
اما بهنظر میرسد این پرداختها در تعیین مستمری نقش چندانی ندارند چرا که برخی از این پرداختها حتی در فیشهای حقوقی کارکنان درج نمیشود و از سوی سازمان مربوطه به حساب افراد واریز میشود، در حالی که هیچ اطلاعاتی از این پولها در اختیار سازمان بیمهگر گذاشته نمیشود، پس نمیتوان انتظار داشت که سازمان تامین اجتماعی مستمریها را براساس پرداختهای ثبت نشده تعیین کند.
به اعتقاد علایی در واقع سازمانها میبایست با تغییر روش در برخی بخشها تلاش کنند تا با وارد کردن مزایا به فیش حقوقی کارکنان و پرداخت سهم حق بیمه به بازنشستگی افراد کمک کنند.
رئیس سازمان تامین اجتماعی تهران بزرگ در پاسخ به اینکه شنیده میشود برخی افراد مستمریهای بازنشستگی نزدیک به یک میلیون یا حتی بیشتر دریافت میکنند، نقش پرداخت حق بیمه را در این زمینه پررنگ خوانده و میگوید: افرادی که بیمهپردازیشان مبلغ بالایی داشته همواره از مستمری قابل توجهی در دوران بازنشستگی استفاده میکنند.
سازمان تامین اجتماعی همه ساله میزان سقف بیمهپردازی را اعلام میکند، افرادی که موفق به پرداخت این سقف شوند به هنگام بازنشستگی نیز میتوانند از حداکثر مستمری بازنشستگی برخوردار باشند.
این در حالی است که قدرتالله قدسی، مدیرکل درآمد حق بیمه سازمان تامین اجتماعی، چندی پیش میزان سقف پرداخت حق بیمه را 45 درصد اعلام کرده گفت: این افزایش از اول فروردین ماه امسال اعمال شده و دلیل این افزایش نیز نزدیک شدن بیمه پرداختی به دستمزد واقعی است.
بر این اساس سقف پرداخت حق بیمه یک میلیون و 500 هزار تومان است که به گفته علایی افزایش این میزان میتواند عاملی برای مدیران برخی شرکتها باشد تا با ثبت دستمزد واقعیشان و پرداخت حق بیمه منتظر مستمری قابل توجه باشند و در واقع به نوعی فرارهای بیمهای را کم خواهد کرد.
اما سایر افراد اگر مایل باشند که سهم بیمهپردازیشان افزایش یابد درصورت اشتغال در شغل دوم میتوانند 2 بار در فهرست بیمهشدگان قرار گرفته و با پرداخت سهم بیمه بیشتر برای دریافت مستمری بازنشستگی بیشتر اقدام کنند.