کارادزیچ متهم به کشتار 8 هزار مسلمان بوسنیایی در صربرنیتسا است که اتفاقا مراسم سالگرد این قربانیان اواسط ماه جاری در قتلگاه آنها برگزار شده بود. دستگیری کارادزیچ آنهم پس از 13 سال اتفاقی بود که بسیاری از مردم بالکان و عدالت‌خواهان جهان گمان نمی‌کردند روزی به وقوع بپیوندد.
جنایات رادوان کارادزیچ جنایتکار جنگی صرب که هفته گذشته دستگیر شد، آنچنان دهشتناک و گسترده بود که به‌خوبی شخصیت متعفن این جانی را تصویر می‌کرد و سرانجام همین بوی تعفن بود که او را به دام انداخته و به محکمه کشاند. کشتار 8 هزار زن و مرد و کودک در صربرنیتسا، بمباران سارایووو که کشته شدن 12 هزار زن و مرد و کودک را به همراه آورد، ترور شخصیت‌های سیاسی و روشنفکران بوسنیایی و کروات، اخراج غیرقانونی غیرنظامیان از سرزمین مادری‌شان تنها به‌دلیل هویت مذهبی‌شان و قتل و غارت و تجاوز، همه و همه در پرونده جنایات کارادزیچ ثبت شده است.
دادگاه جنایات جنگی سازمان ملل متحد جرائمی را که از آنها به‌عنوان جرائم جنگی یاد می‌شود به 8 مورد تفکیک کرده که عبارتند از: قتل، نسل‌کشی، به بردگی گرفتن، اخراج از کشور به‌طور غیرقانونی، به زندان بردن، شکنجه، تجاوز و شکنجه و آزار به دلایل سیاسی، مذهبی و نژادی.
در پرونده جرائم رادوان کارادزیچ تمامی این موارد دیده می‌شود. کارادزیچ در سال 1945 در اصطبل خانه‌ای در مونته‌نگرو به دنیا آمد. پدرش یکی از اعضای شبه نظامیان ملی‌گرای صرب به نام «چتنیکز» بود که در خلال جنگ جهانی دوم با اشغالگران نازی و پارتیزان‌های کمونیست جنگیده بود. او تمام دوران کودکی رادوان کارادزیچ را در زندان به سر برد.
مادر رادوان او را پسری وظیفه‌شناس و سختکوش توصیف می‌کند. رادوان در سال 1960 برای تحصیل در رشته پزشکی به سارایوو رفت و پس از فارغ‌التحصیلی از دانشگاه پزشکی سارایوو در رشته روانپزشکی در بیمارستان این شهر مشغول به کار شد. او حتی طبع شعر هم داشت و حتی یک کتاب از اشعارش را نیز به چاپ رساند. در سال 1990 کارادزیچ به همراه برخی دیگر از همفکران خود به سیاست روی آورد و حزب دمکرات صرب را با هدف مقابله با افزایش نفوذ گروه‌های ملی‌گرا و کروات بوسنی بنیان‌گذاری کرد و همه تلاشش را بر روی بنانهادن صربستان بزرگتر متمرکز کرد. کمتر از 2 سال از تاسیس این حزب گذشته بود که بوسنی و هرزگوین اعلام استقلال کرد.
کارادزیچ نیز در پاسخ، استقلال بخش صرب نشین بوسنی و هزرگوین را اعلام کرد و خود را به‌عنوان رئیس‌جمهور آن معرفی کرد. کارادزیچ که حمایت رهبر صرب‌ها، اسلوبودان میلوسویچ را پشت سر خود داشت صرب‌ها را برای جنگ علیه بوسنیایی‌ها و کروات‌های بوسنی سازماندهی کرد. اینگونه بود که جنگ بالکان درگرفت و با سکوت مجامع بین‌المللی صرب‌ها برای مدت 43 ماه سارایوو را درمحاصره خود گرفتند. در این جنگ رادوان کارادزیچ به همراه ژنرال صرب راتکو ملادیچ کشتار و نسل‌کشی مسلمانان بوسنی را آغاز کرد. این جنگ 3 سال به طول انجامید و سرانجام با دخالت ناتو و آمریکا در سال 1995 خاتمه یافت. کارادزیچ به همراه ملادیچ به‌عنوان جنایتکاران جنگی معرفی شده و مجبور به کناره‌گیری از قدرت شدند.
در سال 1996 با شدت‌یافتن فشارها بر کارادزیچ، وی از قدرت کناره گرفته و مخفی شد. کارادزیچ و ملادیچ هر یک به‌ترتیب به ارتکاب 11 و 15 فقره جرائم جنگی و جنایت علیه بشریت متهم هستند. در واقع ملادیچ را می‌توان بازوی اجرایی تفکرات شیطانی و جنایتکارانه کارادزیچ به حساب آورد. هم او بود که بمباران سارایوو و کشتار 12 هزار زن و مرد و کودک را رقم زد و در ماه‌های مه و ژوئن سال 1995 از 284 نیروی حافظ صلح سازمان ملل به‌عنوان سپر انسانی استفاده کرد. ملادیچ البته هنوز دستگیر نشده است. برخی شایعات درخصوص برخی حمایت‌های اطلاعاتی از سوی برخی از اعضای ارتش بوسنی از ملادیچ بر سر زبان‌هاست، تا آنجا که بنا بر برخی منابع اطلاعاتی ملادیچ با استفاده از همین حمایت‌ها به راحتی در بوسنی به زندگی اش ادامه می‌دهد.
دستگیری کارادزیچ اما یک بار دیگر نشان داد که جهان از آن روزهایی که در آن دیکتارتورها با خیال راحت دست به کشتار می‌زدند و حاشیه امنیتی را نیز برای خود می‌ساختند دور شده است. تا پیش از این تصور می‌شد اگر کسی یک نفر را به قتل برساند به راحتی روانه زندان می‌شود اما اگر کسی دست به کشتار جماعتی بزند و یا به نحوی نسل‌کشی به راه بیندازد نمی‌توان او را به راحتی به محکمه عدالت کشاند؛ چراکه جرم هر چه سنگین‌تر باشد مجرم را سخـت‌تر می‌توان به محاکمه کشید. اما واقعیت این است که زمانه عوض شده است. آگوستو پینوشه دیکتاتور شیلی و صدام حسین دیکتاتور عراقی را از یاد نبرید. دادگاه‌هایی که برای بررسی جنایت جنگی رواندا و یوگسلاوی برگزار شد را به یاد داشته باشید.
مرگ اسلوبودان میلوسویچ قصاب بالکان، آگوستو پینوشه دیکتاتور شیلی و صدام حسین جنایتکار عراقی هر کدام تلنگری به ذهن ما بود تا به یاد داشته باشیم که دیگر هیچ امیدی برای حاکمان مستبد و دیکتاتور وجود ندارد تا سال‌های بازنشستگی خود را در آرامش و آسایش سپری کنند و مکافات عملشان بدون هیچ تردیدی گریبان‌گیر آنها خواهد شد. دستگیری رادوان کارادزیچ، قصاب صربرنیتسا، نیز بار دیگر نشان داد که دنیا دیگر جای امنی برای جنایتکاران جنگی و تباه‌کنندگان تبار و آبروی بشریت نیست.
