در ایران، همه گیری وبا هر چند سال یکبار بروز میکند و البته در سالهای اخیر، هر سال در همین فصل، مواردی از وبا مشاهده شده است. طبق آمار رسمی وزارت بهداشت، 14 مورد همهگیری وبا در 44 سال گذشته در کشور به ثبت رسیده و در 10 سال گذشته نیز بهطور متوسط سالی 100 بیمار مبتلا به وبا در کشور به ثبت رسیده است.
امسال اما تعداد مبتلایان به وبا تاکنون73 نفر بوده است و بهنظر میرسد شرایط کنونی در مقایسه با سالهای گذشته نگرانکننده نیست، اگرچه به گفته کارشناسان، برای اینکه وارد مرحله همه گیری وبا در کشور نشویم رعایت مسائل پیشگیریکننده ضروری است.
سالانه حدود 100 تا 150هزار مورد ابتلا به بیماری وبا به سازمان جهانی بهداشت گزارش میشود که بیشترین آن از آفریقا و بعد آسیا و آمریکای جنوبی است.
البته بنا بر برآورد این سازمان، تنها حدود 5 درصد از موارد، ثبت و گزارش میشود که علت آن، نداشتن نظام مراقبت و ناتوانی در تشخیص موارد ابتلا و عدمگزارشدهی موارد یافت شده بهعلت ترس از برقراری محدودیتها و موانع در تجارت و مسافرتهای بینالمللی است.
این موضوع مخصوصا در برخی کشورهای همجوار ایران دیده میشود بهطوری که کشور پاکستان طی 5 سال گذشته هیچ موردی از ابتلا به وبا را به سازمان جهانی بهداشت گزارش نکرده است.
در همین حال، وزارت بهداشت در اطلاعیهای ضمن تاکید برآموزش همگانی جامعه برای رعایت نکات بهداشت فردی و تشدید نظارتها بر سلامت آب و مواد غذایی، موارد زیر را برای پیشگیری از گسترش وبا به مردم توصیه کرد: کسب اطمینان از سلامت آب پیش از نوشیدن، استفاده از آب بطریشده هنگام مسافرت، شستن دستها با آب و صابون بعد از اجابت مزاج و پیش از صرف غذا، عدمدفع مدفوع در کنار نهرها و رودخانهها، پرهیز از آبتنی در آب نهرها و کانالهای آب کشاورزی، سالمسازی سبزیجات پیش از مصرف شامل شستن.
همچنین در این گزارش به هموطنان توصیه شده است که درصورت ابتلا به بیماری اسهال بهتر است به جای خوددرمانی به پزشک مراجعه کرده و دستورات وی را به دقت پیگیری و انجام دهند.
به گفته متخصصان، فقط تعداد محدودی از افراد آلوده شده به وبا دچار اسهال میشوند و از این تعداد هم فقط 20درصد اسهال شدید میگیرند، از اینرو بسیاری از افراد مبتلا شده ممکن است بدون علامت بالینی بوده یا اینکه اسهال خفیف پیدا کنند که از نظر بالینی قابل افتراق از سایر علل اسهال نیست.
البته یکی از علل عمده هراس آور بودن این بیماری برای عموم مردم، مرگ و میر قابل توجه آن در سالهای دور و در شرایطی بود که عموم مردم در شهر و روستا به آب آشامیدنی سالم دسترسی نداشتند و شمار فراوانی مبتلا میشدند و امکانات درمانی برای جبران آب و املاح از دست رفته بدن بیماران ناشی از اسهال شدید نیز وجود نداشت.
در سالهای دور معمولا همهگیریهای وسیع و مرگومیر قابل توجه ایجاد میشد و درصورت عدمدرمان مناسب میزان تلفات بیماری تا 50درصد هم بود اما امروز با درمان مناسب این میزان کمتر از یک درصد است.
براساس آخرین گزارش وزارت بهداشت، از مجموع 73 مبتلا به وبا 11نفراز اتباع خارجی، عمدتا افغانی و پاکستانی و 62 نفر ایرانی بودند که از این تعداد 4 نفر بهعلت مراجعه دیرهنگام به مراکز درمانی جان خود را از دست دادند. بیشترین تعداد مبتلایان به وبا در استانهای قم، تهران و هرمزگان گزارش شده است.