همانطور که میدانید نور سفید خورشید مخلوطی از رنگهای تشکیلدهنده رنگین کمان است. «نیوتن» سالها پیش توانست با استفاده از تجزیه نور بهوسیله منشور، این موضوع را ثابت کند و نشان دهد که این رنگها طول موجهای متفاوتی دارند.
از طرف دیگر، نور خورشید در مسیر حرکت خود به زمین با مولکولهای هوا برخورد میکند. این مولکولها نور خورشید را پراکنده میکنند و اشعههایی که طول موج کوتاهتری دارند، بیشتر از بقیه متفرق میشوند. به عنوان مثال پراکندگی نور آبی ده برابر نور قرمز است. به همین دلیل است که آسمان آبی به نظر میرسد.
آسمان بنفش
اما سؤالی که اینجا مطرح میشود این است که: چرا رنگ آسمان بنفش نیست، در حالی که طول موج رنگ بنفش از رنگ آبی هم کمتر است و در نتیجه بیشتر پخش میشود؟! در جواب باید گفت که این مسئله به دلیل ساختمان چشم انسان است. در شبکیه چشم انسان سه نوع دریافت کننده حساس به نور وجود دارد. این دریافت کنندهها به سه نور قرمز، آبی و سبز بسیار حساس هستند. بنابراین زمانی که چند رنگ مختلف با طول موجهای نزدیک وجود دارد، چشم آن رنگی را میبیند که حساسیت بیشتری به آن دارد؛ به همین دلیل است که ما آسمان را بنفش نمیبینیم، چرا که رنگ آبی نسبت به بنفش باعث تحریک بیشتر چشم می شود.
وقتی که خورشید در افق قرار دارد، نور آن مسیر بیشتری را نسبت به زمانی که بالای سر ماست طی میکند تا به چشم ما برسد. در این مدت بخش قابل توجهی از نور آبی پراکنده میشود و رنگ مایل به سرخ باقی میماند. در نتیجه آسمان هنگام غروب آفتاب قرمز دیده میشود.