"صدا در اینترنت" موضوع کارگاهی بود که مرکز آموزش همشهری برای علاقهمندان برگزار کرد. در این کارگاه جواد آتش افروز برنامهساز رادیو، مازیار ناظمی سردبیر برنامههای اقتصادی رادیو، زهرا صفائیان، گوینده برنامههای رادیویی و سام فرزانه، روزنامهنگار تجربیات خود را در مورد این پدیده جدید اینترنتی ارائه کردند.
مخاطبان کارگاه روز چهارشنبه 26 مهر مرکز آموزش همشهری علاوه بر علاقهمندان مباحث ارتباطات، اعضای تحریریه همشهری محله نیز بودند. آنها قرار است اولین پادکست خود را تولید کنند.
سام فرزانه روزنامهنگار در ابتدای این کارگاه گفت: پادکست تقلیدی از رادیو است که در اینترنت به کاربرده میشود. پادکست در واقع فایل mp3 است که میتوان آن را دانلود کرد و گوش داد . پادکست رادیو اینترنتی است که همراه با موسیقی و ترجیحا با موضوع مشخص در اختیار مخاطبان قرار میگیرد.
یک فایل پادکست را میتوان با نرم افزار های ساده ای مثل Adobe Audition یا jetAudio به وجود آورد. با این نرمافزارها میتوان علاوه بر گرافیک، حجم صدای میوسیقی و کلام را تحت کنترل درآورد. حتی شما میتوانید توپوقهای خود را هم حذف کنید؛ اما من توصیه میکنم این کار را نکنید چرا که شنیدن مطلبی با توپوق شنیدنیتر از مطلبی است که لحن رسمی و خشکی دارد.
وی در ادامه تعدادی از پادکستهایی که برای سایت میراث خبر ساخته بود را برای شرکت کنندگان در کارگاه همشهری به اجرا درآورد.
او گفت: از آنجایی که پادکست نیز به مانند وبلاگ یک رسانه شخصی است ، نمیتوان برایش اصول خاصی در نظر گرفت اما در پادکست سعی کنید خودتان باشید .تنها در این صورت است که کسانی پیدا میشوند که از همین خود شما خوششان میآید و مخاطبتان میشوند.
وی با اشاره به اینکه موسیقی، طنز، پادکست، خبر، تکنولوژی، سیاست و دین موضوعاتی هستند که بیشترین مخاطب را دارند گفت: به دلیل قانون کپی رایت که در اکثر کشورهای جهان حاکم است، استفاده از موسیقی در پادکستها با محدودیت مواجه است.
جواد آتش افروز را با برنامههای زنده رادیویی مثل صبح جمعه با شما و کمی بعدتر صبح روز تعطیل میشناسند. او در مورد تجربیات خود درباره ساخت برنامه رادیویی گفت:من یک برنامه سازم، کارم را زمانی شروع کردم که دستگاههای فعلی وجود نداشت که هر کس بتواند از خانه خود برنامهای رادیویی را ضبط کند. من اینجا تنها میتوانم در مورد نحوه ساخت برنامه رادیویی اطلاعاتی را به شما بدهم.
تولیدکننده یک برنامه رادیویی در ابتدا باید بداند هدف و مخاطبش چه کسی است؟ و در مرحله بعد با اعتقاد با کاری که انجام میدهد موضوعی را که به آن اشراف کامل دارد درست ، خوب، ساده و روان ارائه دهد.
وی با اشاره به تجربیات سی ساله خود در رادیو به کسانی که از حدود دو هفته دیگر پادکستی رسمی را راه اندازی خواهند کرد، افزود: تجربه به من نشان داده است که گوینده نباید از موضع بالا با مخاطب صحبت کند. این کار باعث دور شدن مخاطب از برنامه او خواهد شد. من همیشه به عنوان یک برنامه ساز رادیویی موسیقی را بر اساس احساسم انتخاب میکنم و اعتقاد دارم یک سردبیر، تهیه کننده و مجری چه در رادیو و چه در اینترنت باید به موضوعات مختلف و موسیقی اشراف داشته باشد.
جواد آتش افروز با اشاره به اینکه برنامه سلام مردم ایران دومین برنامه رادیویی من است که با کامپیوتر ساخته میشود، گفت: با یک مجری ، یک میکسر و یک میکروفن میتوان کاری را که تشکیلات عریض و طویل رادیویی انجام میدهند در یک اتاق کوچک انجام داد، فقط باید بدانیم ضرب آهنگ موسیقی و کلام کجاست و کجا باید این دو را با هم تلفیق کرد .
"امید ، نشاط ، تلاش" کلمات مشترکی هستند که در قالیچههای اهدایی مردم به برنامه مجله بامدادی رادیو جوان نقش بسته است.
زهرا صفائیان، برنامهساز و مجری این برنامه از تجربیات خود در ساخت برنامههای رادیویی گفت: کلمات امید ، نشاط و تلاش تنها واژه نیستند بلکه حاصلی هستند که از ارتباط با مخاطبان جوان به دست آوردهایم.
وی به یکی از تجربیاتش اشاره کرد و گفت: دختری نوجوان که به تازگی پدر و مادرش را در یک تصادف از دست داده بود ، با برنامه ما تماس گرفت و گفت " از چه امیدی حرف می زنید وقتی که من و برادرم کنار مزار والدینمان قرار میگیریم ، تنها چیزی که وجود دارد تنهایی است؟" شب جمعه بعد اتفاق جالبی افتا ، دانشجویان دانشگاه اصفهان با گوش کردن به این برنامه به شکل خودجوش، مزار این دو عزیز را پیدا کرده بودند و تابلویی را با این مضمون در آنجا نصب کرده بودند" شما تنها نیستید، دوستان شما در مجله بامدادی با شما هستند ".
وی ادامه داد : برنامههای رادیویی میتوانند مخاطب را درگیر یک موضوع کنند. همشهری محله هم میتواند نبض تهران را در دست بگیرد . هر چه اطلاعات مردمیتر، قابل فهم ، پذیرفتنی و جذاب باشد ، زودتر به نتیجه خواهید رسید.
مازیار ناظمی کارشناس ارشد ارتباطات و سر دبیر برنامههای اقتصادی رادیو که بیشتر صدای او را در گزارشهای ورزشی شنیدهایم، گفت : پادکست یا رادیو شخصی خیلی هم شخصی نیست و تولیدات صوتی نیز همان مسولیت سایر رسانه ها را به همراه دارد. در حال ورود به عصری هستیم که حریفانی بی اما و اگرهای پیشین، وجود دارد. برای کسانی که در دانشگاه مریلند هفتهای یک بار پادکست به زبان فارسی تولید میکنند، خط قرمزی وجود ندارد اما ما باید خط قرمزها را بشناسیم .
وی افزود : بهتر است در پادکستهای خود چیزی فراتر از نوشتار به چاپ رسیده ارائه دهید، در غیر این صورت صدا و سیما هم این کار را به خوبی انجام میدهد.
وی با اشاره به بحثهای اقتصادی و امکان تبلیغات در پادکست گفت: فرض کنید سرویس ارائه کننده خدمات پادکست که در حال حاضر مجانی است، هزینهای طلب کند، اینجاست که از هم اکنون باید به فکر بود.
فرج الله صبا - روزنامه نگار - بعد از پایان کارگاه آموزشی گفت: بهتر است که پادکست را رادیوی اینترنتی ترجمه نکینیم؛ چرا که در غیر این صورت قوانین حاکم بر رادیو به اشتباه بر آن حاکم خواهد شد.