به گزارش ساینس دیلی، محققان به تازگی دریافته‌اند اثر گروهی از آلاینده‌های هوا که قبلا شناخته نشده بودند، به‌طور قابل ملاحظه‌ای شبیه به مواد مضر موجود در تنباکوی سیگار است.
این یافته جدید که در دویست‌وسی‌وششمین همایش ملی انجمن مواد شیمیایی آمریکا ارائه شده نشان داده که استنشاق این مواد آلاینده می‌تواند فرد را روزانه در معرض چیزی حدود ۳۰۰ برابر بیشتراز رادیکال‌های آزاد موجود در یک سیگار قرار دهد.
این کشف می‌تواند راز این قضیه را توجیه کند که چرا غیرسیگاری‌ها هم دچار بیماری‌های وابسته به تنباکو مانند سرطان ریه می‌شوند؛ با وجود اینکه سیگار اصلی‌ترین عامل ایجاد سرطان ریه شناخته شده است.
از مدت‌ها قبل راجع به اثر زیانبار رادیکال‌های آزاد موجود در دود سیگار، مسائلی روشن شده بود اما براساس این تحقیق تازه دانشمندان متوجه شدند که رادیکال‌های آزادی مشابه آنچه در سیگار هست را می‌توان در ذرات ریز هوا هم پیدا کرد که می‌توانند عامل بسیاری از شرایط مرگ آور باشند؛
به‌عبارتی می‌توان نتیجه گرفت که سرطان ریه – در افراد سیگاری و غیرسیگاری- به این رادیکال‌های آزاد مربوط می‌شود.
دانشمندان مدت‌هاست که می‌دانند رادیکال‌های آزاد در اتمسفر وجود دارند. این اتم‌ها، مولکول‌ها و ذرات مولکولی بسیار فعال بوده و سلول‌های بدن را نابود می‌کنند.
این رادیکال‌های آزاد در زمان سوختن مواد سوختی یا طی فرایند فوتوشیمیایی مانند شکل گیری لایه ازن به‌وجود می‌آیند. بیشتر رادیکال‌های آزادی که قبلا شناخته شده بودند، مانند گاز‌ها، در کمتر از یک ثانیه وجود داشته و سپس ناپدید می‌شوند.
بر خلاف رادیکال‌های آزاد ناپایدار، این مولکول‌های تازه کشف شده- که به آن نام رادیکال آزاد پایدار یا PFRs داده‌اند- روی ذرات معلق در هوا در ابعاد نانوذرات و ذرات ریز دیگر تشکیل می‌شوند.
محققان معتقدند ذراتی که در آنها فلزی مانند مس و آهن وجود داشته باشد؛ پایدار ترند. برخلاف سایر رادیکال‌های آزاد موجود در هوا، این رادیکال‌های آزاد پایدار می‌توانند مدتی در هوا باقی‌مانده و مسافتی طولانی را طی کنند.
متأسفانه فرو بردن این رادیکال‌های پایدار به ریه برخلاف نوع گذرای آن خیلی هم راحت است. دکتر اچ-باری دلینجر سرپرست محققان شیمی محیطی دانشگاه ایالت لوییزیانا در بیتون روژ می‌گوید: «برای استنشاق رادیکال‌های آزاد ناپایدار در مرحله گازی‌شکل باید در مکان‌های خاصی قرار بگیرید.
مثلا کنار یک خیابان ایستاده باشید، وقتی که یک اتومبیل از آن می‌گذرد. اما از آنجا که رادیکال‌های آزاد پایدار، به اندازه نامحدود و نامشخصی در ذرات ریز هوا باقی می‌مانند، هیچگاه نخواهیم توانست از شرشان خلاص شویم.»
وقتی این ذرات از راه تنفس وارد بدن شود، جذب ریه و سایر بافت‌هاشده و باعث تخریب دی-ان-آ و سایر بخش‌های سلول می‌شوند.
ممکن است سیگاری‌ها از شنیدن این خبر خوشحال بشوند و با خود بگویند حالا که مواد مضری مشابه سیگار در هوایی که نفس می‌کشیم وجود دارد، پس می‌توانیم هر قدر دلمان بخواهد سیگار بکشیم؛ بدون اینکه تقصیری متوجه سیگار باشد.
این خیالی بیش نیست. محققان تاکید می‌کنند هر زمان که سیگاری روشن کنید، دو برابر رادیکال آزاد پایدار وارد ریه خود می‌کنید، مقداری که در هواست و به ناچار وارد ریه می‌شود به اضافه مقداری که در دود سیگار وجود دارد و شما در عرض 5 دقیقه – یعنی تا وقتی سیگارتان ته بکشد- وارد ریه می‌کنید.
در ضمن محققان دانشگاه تگزاس و مرکز سرطان هوستون دریافته‌اند بیماران مبتلا به سرطان ریه، اگر در عمر خود هیچگاه سیگار نکشیده باشند، بهتر به شیمی‌درمانی جواب داده و طی درمان کمتر دچار عود می‌شوند. حالا باز هم بگویید هوا که آلوده هست، سیگار هم رویش!
