«هجیج» زیبای پنهان «هزارماسوله»

فرحناز چراغی-خبرنگار

به گزارش همشهری آنلاین؛ «هجیج» روستایی زیبا در استان کرمانشاه است با بافت شگفت‌انگیز سنگی در دل یک دره سرسبز، اما سخت و عجیب. این روستا در ۳۴کیلومتری شهر «هزارماسوله» پاوه در کرمانشاه قرار دارد. از کرمانشاه تا پاوه مسیر کمی طولانی است و جاده تا نزدیکی‌های شهرستان پاوه، مناسب‌تر به‌نظر می‌رسد و پیچ‌های عمیق آن کمتر است؛ جاده‌ای که به قلب روستاهای پلکانی ایران و حتی جهان معروف است. کرمانشاه، روانسر و جوانرود را پشت‌سر می‌گذاریم و هرچه رو به‌سوی مقصد پیش می‌رویم، دره‌ها عمیق‌تر و پیچ‌های تند و نزدیک به‌هم آن بیشتر نمایان ‌می‌شود؛ جاده از دل جنگل‌های بلوط عبور می‌کند و مسیر از کرمانشاه تا روستا کمتر از ۳ساعت است.

در مسیر حرکت تنها دو خودرو به‌سختی از کنار یگدیگر عبور می‌کنند. مسیر سبز و سخت سمت راست جاده جنگل‌های بلوط بر خودرو مسلط است و در سمت چپ نیز دره‌های عمیق قرار دارد. در دل این دره‌ها نیز تک‌وتوک روستاهای پلکانی دیده می‌شود. سرسبزی روستاها از دور چشمک می‌زند و پیچ‌های تند نزدیک به‌هم و دره‌های عمیق را یکی پس از دیگری پشت‌سر می‌گذاریم. برای رسیدن به مقصد باید از دل چند تونل نیز عبور کنیم؛ آنگاه است که هجیج ‌در آغوش یک دره سرسبز نمایان می‌شود؛ روستایی با خانه‌های سنگی و پلکانی که پشت‌شان به دل کوه گرم است و گویی کوه، روستا و مردمانش را در آغوش گرفته است. به‌واسطه پله‌های سنگی چیده شده، از پایین جاده، مسیر هر خانه مشخص است و تک تک پله‌های سنگی و مسیر انتهایش را می‌توان با چشم دنبال کرد.

معماری ساده، اما بسیار سخت و سنگی روستا نمود ویژه‌تری دارد و بیش‌از هرچیز به‌چشم می‌آید. عجیب‌تر اما باغداری در دل سنگ‌ها و کاشت درختان انگور، گردو، سیب، انجیر و توت است. درهم تنیدگی سنگ و صخره روستا از ۳ طرف در محاصره کوه و از یک طرف در مقابل سد داریان است که سبب می‌شود هوای غروب‌ها و ابتدای صبح، بسیار دل‌انگیز باشد. درهم تنیدگی سنگ و صخره و آب و زندگی اینجا زیباست، اما بیدار شدن با صدای طبیعت در دل این کوه و آن دریایی که سد بر روی سیروان بسته، زیباتر است. بالا آمدن سد داریان اما باغ‌های روستای هجیج را در پایین دست خود پنهان کرده‌ است.

در دل روستا زیارتگاه «هجیج کوسه» و گنبد فیروزه‌ای آن در کنار سد جلوه‌ ویژه‌ای دارد؛ در انتهای روستا و در نزدیکی این زیارتگاه تونل دیگری تعبیه شده است و گردشگران خسته از راه، ابتدا سری به «چشمه بل» می‌زنند تا با آب گوارای آن، غبار راه از چهره بزدایند. چشمه بل و آبشار آن در دقایق ابتدایی به زیبایی از گردشگران پذیرایی می‌کنند. آب خنک و گوارای این چشمه از دل غاری با دهانه ۶متری به سیروان و سد دارایان می‌ریزد و نمای این آبشار زمانی دیدنی‌تر می‌شود که سوار بر قایق‌های تفریحی آن شوید و از مقابل، چشمه بل و آبشار زیبای آن را تماشا کنید.

به گفته محلی‌ها، آب گوارای چشمه بل با خواص معدنی حتی در خشکسالی‌ها همیشه ثابت بوده و کم نشده است.

مشکلات زیرساختی روستا

براساس برآوردهای تخمینی روستاییان هجیج، تا پیش از همه‌گیری ویروس کرونا، در ایام تعطیلات و به‌ویژه نوروز، بین ۴ تا ۵هزار گردشگر از زیبایی‌های روستا دیدن می‌کردند، اما مدتی است که این تعداد کمتر شده‌ و روستاییان امیدوارند با پایان بحران کرونا، میزبان گردشگران بیشتری باشند. اما نکته اینجاست که این روستای زیبا و شگفت‌انگیز، با همه پیچ وخم‌هایش و سختی‌هایی که گردشگران برای دیدن آن، با شوق پشت‌سر می‌گذارند، نیاز به ایجاد زیرساخت‌های رفاهی بیشتری دارد. نداشتن مکان موقت استراحت برای گردشگران، کمبود فضای سبز و آلاچیق وهمچنین سرویس بهداشتی، بخشی از کمبودهایی است که گردشگران در بدو ورود به این روستا با آن روبه‌رو می‌شوند.

جاده سخت و پر پیچ‌وخم بدون حفاظ ایمنی نیز یکی از مشکلات زیرساختی جاده روستاست که مسئولان مربوط باید برای رفع آن اقدام کنند.

قایق سواری و ماهی‌گیری در روستای هجیج، در کنار دیگر جاذبه‌های آن، عامل مهم حضور بسیاری از گردشگران دراین منطقه است که به‌نظر می‌رسد راه‌اندازی تفریحات جدید آبی با برخورداری از امکانات مجهزتر، می‌تواند رضایت بیشتر گردشگران را به‌دنبال داشته باشد و درآمد گردشگری این روستا را نیز چندبرابر کند.

تلاش برای رفع کمبودها

معاون گردشگری اداره‌کل میراث فرهنگی استان کرمانشاه با بیان اینکه با آبگیری سد داریان، گردشگری روستای هجیج بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته‌است، می‌گوید: این وضعیت با استقبال اهالی منطقه برای تقویت زیرساخت‌های رفاهی و پذیرایی مواجه شده‌است. علی صابر می‌افزاید: درحال‌حاضر چند خانه‌مسافر، اقامتگاه ‌بوم‌گردی و رستوران با مجوز اداره میراث فرهنگی، در روستای هجیج مهیای پذیرایی از مسافران است.

وی ادامه می‌دهد: در روزهای پیک حضور گردشگران، کمبودهایی برای پذیرایی از آنان وجود دارد که در تلاشیم مجوز فعالیت خانه‌مسافرهای بیشتری را صادر کنیم.

این مسئول برگزاری رویدادهای محلی را از برنامه‌های مدنظر برای معرفی هرچه بیشتر هجیج عنوان می‌کند و می‌گوید: با برگزاری رویدادهای ورزشی آبی، برداشت محصولات باغی، معرفی آداب و رسوم محلی و... می‌توان یک بسته فرهنگی مناسب برای روستای هجیج باهدف پذیرایی از گردشکران بیشتر ارائه کرد.

صابر زیرساخت‌های بوم‌گردی و اقامتگاه‌های پذیرش مسافر را در منطقه مناسب ارزیابی می‌کند و می‌افزاید: گردشگری یک صنعت فرابخشی است که باید همه دستگاه‌های مربوط برای توسعه آن پای کار بیایند، چون همه دستگاه‌های از سود آن بهره‌مند می‌شوند. بنابراین برای بهبود وضعیت امکانات رفاهی در حوزه گردشگری، اداره‌های دیگر نیز باید همکاری کنند. البته تفاهم‌نامه‌هایی نیز دراین زمینه منعقد شده‌است که پیگیر تحقق آنها هستیم.

توسعه گردشگری در هجیج

دهیار روستای هجیج نیز می‌گوید: جمعیت ثابت روستا حدود ۳۲۵نفر است که با احتساب جمعیت متغیر آن، حدود ۴۲۵نفر می‌شود. به برکت بسته شدن سد در روستا، زیرساخت‌های برق، آب و تلفن و جاده مهیاست. همچنین زیرساخت‌های گردشگری منطقه نیز با ایجاد پارکینگ، مسافرخانه و هتل توسط بخش‌خصوصی مهیای پذیرایی از مسافران است. درحال‌حاضر حدود ۵۸خانه‌مسافر و اقامتگاه بوم‌گردی از گردشگران پذیرایی می‌کنند.

محرم شبرنگ می‌افزاید: زیارتگاه سیدعبیدالله، آبشار بل، دریاچه سد داریان، معماری پلکانی روستا، اسکله قایق‌رانی، طبیعت بکر، آداب و رسوم، غذاهای محلی و مردم مهمان‌نواز، از جاذبه‌های گردشگری هجیج به‌شمار می‌رود.

وی با بیان اینکه آبگیری سد داریان، گردشگران بسیاری را به هجیج کشاند، به کمبود زمین دراین روستا اشاره می‌کند و می‌گوید: سرمایه‌گذارانی برای تقویت امکانات رفاهی به این منطقه آمده‌اند که امیدواریم با پیگیری مسئولان و ایجاد امکانات مناسب، گردشگری زمینه ساز توسعه پایدار روستای هجیج شود.