این درحالی است که در چند روز گذشته بسیاری از رسانه‌ها خبری را مبنی بر «نیاز مبرم» 70 درصد مردم به درمان‌های ارتودنسی منتشر کردند.
معاون آموزشی جهاد دانشگاهی علوم پزشکی تهران چند روز پیش در گفت‌وگو با یک خبرگزاری گفت: 70درصد مردم ایران نیاز به درمان‌های ارتودنسی در سطوح مختلف مقدماتی، متوسط و پیشرفته دارند.
با این حال متخصصان ارتودنسی چنین آماری را به این صورت تایید نمی‌کنند و حتی برخی معتقدند در شرایط موجود فقط 25 تا 30 درصد از مردم نیاز شدید به انجام عمل ارتودنسی دارند.
دکتر لادن سامانیان، دانشیار گروه ارتودنسی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و دبیر انجمن ارتودنتیست‌ها در گفت‌وگو با همشهری، با تاکید بر اینکه برای اعلام چنین آماری چند مسئله را باید در نظر گرفت، می‌گوید: اگر بخواهیم این‌طور به مسئله نگاه کنیم که در جامعه ما مردم حتی برای مشکلات خیلی خفیف دندان هم به پزشک مراجعه می‌کنند، یعنی مشکلاتی که اصلا نیاز به درمان ندارد، ممکن است چنین رقمی منطقی به‌نظر برسد.
وی با بیان اینکه ما در مطالعاتمان مشکلات دهان و دندان را به 3درجه طبقه‌بندی می‌کنیم، ادامه می‌دهد: مشکلات دهان و دندان شامل مشکلات خفیف، متوسط و شدید می‌‌شوند و با این حال اگر بخواهیم نیاز متوسط مردم به درمان ارتودنسی را در نظر بگیریم، شاید این آمار 45 درصدی به 68 درصد هم برسد، ولی کسانی که نیاز شدید به درمان ارتودنسی دارند، فقط 24 تا 30 درصد از افراد جامعه را تشکیل می‌دهند.
وی با توضیح اینکه منظور از نیاز متوسط به درمان ارتودنسی این است که خیلی از ناهنجاری‌ها ممکن است ایجاد شوند ولی این ناهنجاری‌ها باعث به هم خوردن وضعیت سلامت و عملکرد نامناسب دهان نمی‌شوند، در ادامه تاکید می‌کند: در جامعه ما تقاضای ارتودنسی بیشتر برای نیازهای خیلی خفیف و متوسط زیاد است، به‌طوری که مراجعه‌کنندگان به پزشک بدون انجام مشاوره فقط تقاضای ارتودنسی می‌کنند.
البته کارشناسان معتقدند عده‌ای هم وجود دارند که دندان‌هایشان نیاز به ارتودنسی دارد ولی آنان متوجه چنین نیازی نمی‌شوند.
به گفته متخصصان در چنین افرادی ممکن است دندان‌های خلفی یا لثه‌ها دچار مشکل شده و فرد کاملا از آن بی‌خبر باشد، به‌طوری که در این مواقع فرد موقعی به ارتودنتیست مراجعه می‌کند که دیگر نیاز به درمان‌های بسیار پیشرفته دارد.
به عقیده دکتر سامانی، نکته دیگری که نباید آن را نادیده گرفت این است که خیلی از دندانپزشکانی که در زمینه ارتودنسی تخصصی ندارند، به فرد مراجعه‌کننده چنین القا می‌کنند که او نیاز اورژانسی به انجام ارتودنسی دارد، در حالی که اگر چنین فردی به یک ارتودنتیست مراجعه کند، او تاکید می‌کند که چنین ضرورتی وجود ندارد.
در این میان عده‌ای از متخصصان نیز معتقدند اگرچه مردم بیشتر با در نظر گرفتن جنبه زیبایی سراغ درمان‌های ارتودنسی می‌روند ولی با توجه به اینکه درمان‌های پیشگیری‌کننده و بینابینی در کشور ما و توسط مردم زیاد جدی گرفته نمی‌شود، می‌توان گفت نیاز 45 تا 50 درصد مردم به درمان‌های ارتودنسی منطقی به‌نظر می‌رسد.
دکتر عبد‌الرحمان شوکت‌بخش، ارتودنتیست و دانشیار دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با بیان این موضوع به همشهری می‌گوید: درست است که مردم بیشتر با هدف زیبا کردن و مرتب کردن دندان به ارتودنسی روی می‌آورند ولی باید توجه داشت که در جامعه ما کمترین اهمیت به اقدامات پیشگیری‌کننده در رابطه با بهداشت دهان و دندان داده می‌شود در حالی‌که اگر درمان‌های پیشگیری‌کننده به موقع پیگیری شوند، نسبت 45 درصدی نیاز به ارتودنسی به‌مراتب کمتر خواهد شد.
این متخصص ارتودنسی در ادامه توضیح می‌دهد: درمان‌های ارتودنسی شامل درمان‌های مقدماتی، متوسط و پیشرفته هستند و به‌عنوان مثال ناهنجاری‌های جزئی دندان احتیاج به درمان‌های غیر‌پیچیده دارند ولی ناهنجاری‌های فک و صورت متعلق به دسته ناهنجاری‌های پیچیده هستند که حتی باید تحت جراحی قرار گیرند.
