در این مواقع شما چه میکنید؟ دارو را به زور در حلقش میریزید یا تهدیدش میکنید که اگر کاهویش را نخورد از کارتون خبری نیست.
تا به حال به این مسئله فکر کردهاید که اگر کودک شما دارویش را نمیخورد و سرمیز شام از خوردن کاهو و کلم خودداری میکند، ممکن است ساختمان فیزیکی بدنش چنین ساخته شده باشد! تعجب نکنید.
این چیزی است که یک محقق درباره حس چشایی از مرکز احساسات شیمیایی در فیلادلفیا به آن رسیده. او معتقد است کودکان مزه بد دارو را بهعلت بنیان زیستیاش نمیپذیرند.
سازوکار بدن آنها طوری طراحی شده که این مزه را نپذیرد، چرا که بسیاری از سموم هم مزه تلخ و بدی دارند. این محقق نتایج بررسی خود را در همایش انجمن شیمی آمریکا مطرح کردهاست.
در بررسی قبلی او و همکارانش یک ژن مربوط به چشایی به نام TAS2R38 را شناسایی کرده و متوجه شدند کودکانی که یک آلل( یکی از یک جفت ژن ) از یک والد به ارث میبرند، احتمال دارد به مزه تلخ حساس باشند، در حالیکه اگر یک آلل از هر دو والد گرفته باشند بسیار به این مزه حساس هستند.
این بدان معنی است که اگر بتوان تا حدی جلوی عملکرد این ژن مربوط به مزه تلخی را گرفت، یکی از گیرندههای تلخی در دهان از کار میافتد. البته مشکل اینجاست که تقریبا 25 گیرنده تلخی در دهان وجود دارد. در حالیکه تنها 2 گیرنده چشایی به مزه شیرینی اختصاص یافته است.
این یعنی پایه زیستی بدن به ما میگوید هر مزه تلخی را رد کن چون سم است و برایت ضرر دارد. اصلا بدن ما این طوری ساخته شده که مزه تلخ را نپذیرد. حالا ما مدام به این کودک بیچاره اصرار میکنیم که دارو را بخور تا خوب بشی.
محققان در آخرین بررسی خود 900 فرد 5 تا 50 ساله را آزمایش کرده و متوجه شدند کودکانی که یک آلل حس تلخی دارند از بزرگسالانی که همین ترکیب ژنتیک را دارند، بسیار بیشتر به این مزه حساس هستند.
حالا ما به کودک بیچاره میگوییم:ببین من چطوری این کلم را میخورم، خیلی هم خوشمزه است. این محققان معتقدند دوران کودکی زمان افزایش حساسیت برای بسیاری از حسهاست.
یک کودک به طعم شیرین و شور علاقهمندی زیادی دارد اما این ترجیح مزه شیرینی و شوری در بزرگسالی کم کم تغییر میکند. به همین علت هم ما به راحتی میتوانیم مزه تلخ دارو را تحمل کنیم اما کودک نمیتواند.
در بررسی این محققان 57 درصد سفید پوستان و 70 درصد سیاهپوستان یکی از دو ژن ادراک تلخی را داشته و از مزه سبزیجات خوششان نمیآمد چون تلخی بیشتری در سبزیجات حس میکردند.
اما بشنوید از 160 کودک زیر 8 سال که 2ژن ادراک تلخی را داشتند، جالب اینجاست که اغلب این کودکان برای فرار از مزه بد دارو توانسته بودند بلعیدن قرص را یاد بگیرند. بدیهی است که با خوردن قرص، مزه دارو را کمتر حس میکردند.
لابد میپرسید پس والدین برای دادن دارو به کودکانشان چه کنند؟ پزشکان توصیه میکنند که تا جایی که میتوانید مزه تلخی دارو را با یک مزه دیگر بپوشانید. اول از همه از مسئول داروخانه بخواهید دارویی به شما بدهد که مزه قابلقبولتری داشته باشد.
خیلی از کارخانجات دارویی با توجه به همین مسئله داروهایی ساختهاند که طعم میوههای مختلف داشته و شیرین است. این داروها را کودکان بیشتر میپسندند. البته مزه دارو نباید خیلی هم خوب و خوشمزه باشد، چون بچهها فکر میکنند شکلات یا شربت است و هر وقت بخواهند میتوانند از این شکلاتهای خوشمزه بخورند!
اگر داروخانه چنین داروهایی نداشت میتوان با اضافه کردن بستنی، فرنی، آب میوه و مربا به دارو آن را قابل خوردن کرد. یکی از روشهای بسیار مؤثری که محققان پیشنهاد دادهاند خوردن شربت شکلات قبل و بعد از دارو است که باعث میشود کودک متوجه تلخی و بدمزگی دارو نشود.
در مورد بیمیلی به سبزیجات هم میتوان از راه حلهای مشابهی استفاده کرد مثلا ماکارونی را با سبزیجات پخته آماده کرد.علاوه بر این محققان میگویند بهتر است طعمهای مختلف را بارها و بارها به کودک ارائه کنید.
معمولا وقتی کودکان یک نوع غذا را نمیخورند، والدین آن غذا را جزو لیست سیاه برده و دیگر دوباره آنرا به کودک پیشنهاد نمیکنند. اما محققان توصیه میکنند که لازم است والدین پشتکار داشته و یک غذا را بارها و بارها در زمانهای مختلف برای کودک فراهم کنند.
این تکرار به عقیده آنها میتواند در پذیرش کودک تاثیر بگذارد. علاوه بر این محققان معتقدند درک مزه سبزیجات در رحم و در دوران جنینی شکل میگیرد.
بنابراین به مادران باردار و زنان شیرده توصیه میشود غذا و سبزیجات متنوع در این دوران بخورند تا کودکانشان هم طعمهای مختلف را بپسندند.