به گزارش همشهری آنلاین به نقل از گاردین، کارلو کلودی امروزه به خاطر پینوکیو (۱۸۸۱)، داستان کودک در مورد عروسکی چوبی که به یک پسر واقعی تبدیل میشود، (که توسط دیزنی در صفحه نمایش جاودانه شده است) مشهور است. اکنون داستان جادویی دیگری از نویسنده قرار است برای اولین بار به زبان انگلیسی در مجموعه جدیدی از افسانههای ایتالیایی منتشر شود.
هیچ یک داستانهای مجموعه «انار و دیگر افسانههای مدرن ایتالیایی» به جز یکی از آنها، قبلا به زبان انگلیسی منتشر نشده است. این کتاب که در ۱۹ اکتبر از انتشارات دانشگاه پرینستون منتشر میشود، ۲۰ داستان افسانهای را که بین سالهای ۱۸۷۵ تا ۱۹۱۴ (پس از اتحاد سیاسی ایتالیا) منتشر شدهاند، گردآوری کرده است. در این کتاب داستانهایی از کلودی، دومنیکو کامپارتی و گراتزیا دلدا، تنها زن ایتالیایی که جایزه نوبل ادبیات را دریافت کرده، جمعآوری شده است.
کلودی برای ترجمه و روایت پوست الاغ، داستان نویسنده فرانسوی سیندرلا، شارل پرو، در این مجموعه ظاهر شده است. پوست الاغ، یک افسانه کودکان است، درباره شاهزاده خانمی که پدرش میخواهد پس از مرگ مادرش با او ازدواج کند و او با پوشیدن پوست الاغ فرار میکند.
نسخه کلودی سادهشده داستان پرو است که البته حساسیتهای توسکانی هم توسط نویسنده ایتالیایی به آن اضافه شده است. کریستینا ماتزونی، مترجم و ویراستار مجموعه، میگوید: «کلودی تغییرات زیادی در نسخه پرو (که به نوبه خود از داستانهای اولیه ایتالیایی الهام گرفته است) ایجاد کرده که ارزش خواندن دارد، حتی اگر کسی کتاب پرو را خوانده باشد.به عنوان مثال، جایی که پرو به سادگی اشاره میکند که «پادشاه و ملکه در هماهنگی کامل زندگی میکردند» کلودی مینویسد که آنها «دو روح در یک هسته میوه» بودند (که من آن را دو نخود در یک غلاف ترجمه کردم).»
کلودی در این داستان مینویسد:« به طور ناگهانی و با رسوا کردن خودش، گرچه تا آن زمان او مردی خردمند بود، عقل خود را از دست داد و فکر کرد که شاهزاده خانم بسیار زیباتر و برازندهتر از همسر فوت شدهاش است. او اعلام کرد که تصمیم گرفته است با او ازدواج کند، زیرا او به تنهایی میتواند او را از قولی که به مادرش داده بود رها کند. با این پیشنهاد وحشتناک، شاهزاده خانم جوان، که گل فضیلت و فروتنی بود، تقریبا از هوش رفت. او خود را به پای پدرش انداخت و با تمام وجود به او التماس کرد که او را مجبور به انجام چنین جنایت سنگینی نکند.»
نسخه اصلی کلودی از پینوکیو نیز بسیار خشنتر از اقتباس دیزنی است: پینوکیو از دست ژپتو ناراحت است و با پرتاب چکش جیرجیرک سخنگو را میکشد. «شاید او فکر نمیکرد که به جیرجیرک ضربه بزند. اما، با اندوه فراوان میگویم، فرزندان عزیزم، او مستقیما به سر جیرجیرک زد و با آخرین جیرجیر ضعیف، جیرجیرک بیچاره از دیوار افتاد و مرد!»
ماتزونی میگوید: «پینوکیو را اغلب افسانه مینامند، اما واقعا این طور نیست. پینوکیو رمانی با عناصر افسانهای است. در واقع هنگامی که کلودی به ماموریت ترجمه حجم زیادی از افسانههای فرانسوی به ایتالیایی رسید، توجه خود را به این ژانر معطوف کرد و تصمیم گرفت نوشتن برای کودکان را آغاز کند.»
ماتزونی، استاد دانشگاه ورمانت ادامه میدهد: «ما امروز افسانهها را در درجه اول با دیزنی و برادران گریم و شاید هانس کریستین اندرسن و پرو (امریکا، آلمان، دانمارک و فرانسه) مرتبط میدانیم، اما ایتالیا قدیمیترین سنت افسانهای را در غرب دارد.»
به گفته او اولین قصههای چاپ شده در میان داستانهای واقع رایانه در شبهای دلپذیر جووان فرانچسکو استراپارولا در دهه ۱۵۰۰ ونیز یافت میشود و قدیمیترین مجموعهای که کاملا شامل افسانهها است، قصههای ناپولی جامباتیستا بازیله در ۱۶۰۰ است.
او میگوید: «مانند دیگر کشورهای اروپایی، ایتالیا نیز رونق انتشار داستانهای عامیانه و افسانهها را در دهه ۱۸۰۰ را تجربه کرد، اما داستانهای ایتالیایی از آن زمان هنوز شناخته نشده است - حداقل نه به اندازه دسترسی ایتالیاییزبانها به آنها.
به گفته ماتزونی، کومپارتی یکی از فولکلوریستهای ایتالیایی بود که مانند برادران گریم قصههای عامیانه را از سراسر کشور جمعآوری کرد. گریمها می خواستند میراث مشترک آلمانی را حفظ کنند، ایتالیاییها به دنبال «محافظت و انتشار فرهنگ هر منطقه در زمانی بودند که اتحاد سیاسی کشور (۱۸۶۱) خطر ناپدید شدن هویتهای محلی را به وجود آورد. آنچه در مجموعه کامپارتی منحصر به فرد است، این است که شامل داستانهایی از سراسر ایتالیا است و این داستانها از زبان و گویشهای محلی متعدد به زبان رایج ایتالیایی ترجمه شده است. امروزه تعداد کمی از مردم او را به خاطر میآورند، اما ایتالو کالوینو چندین داستان خود را از قصههای عامیانه محبوب ایتالیایی خود در سال ۱۹۵۶ اقتباس کرده است.»
ماتزونی به یادداشت ایتالو کالوینو در مقدمه اشاره میکند: «داستانهای پریان حقیقت دارند. به همین دلیل است که این ژانر قدیمی در طی قرنها و فراتر از مرزهای ملی پیشرفت کرده است. افسانهها از تجربیات مشترک بشری ما میگویند: احساس غریبه بودن در خانواده، احساس نیاز برای تغییر شخصی، تمایل به ترک خانه و سفر به مکانهای جدید هراسانگیز، جستجو و ارتباط برقرار کردن با دیگران به انتخاب و شیوه خود، تجربه اختیار و اشتیاق و امکان، و هرچند دور، شکل دادن و ساختن خودمان. افسانهها و قصههای پریان درباره همه اینها و بیشتر از اینها هستند و به همین دلیل است که ما آنها را دوست داریم.»
نظر شما