براساس این سیاست، فروش سوخت یا فناوری هستهای به همه کشورهایی که معاهده ان پی تی را امضا نکرده بودند، ممنوع بود.
برای اینکه این سیاست به سیاست رسمی کشور در همه دورانها تبدیل شود، در سال 1978میلادی همکاری نزدیکی را با نمایندگان هر 2جناح عمده کشور انجام دادم.
این روند تا سال 2006میلادی ادامه داشت تا آنکه جورج بوش تصمیم گرفت همکاری هستهای با هند را افزایش داده و حتی توافقی را هم در این زمینه امضا کند.
قوانینی که ما وضع کرده بودیم بهدنبال تشویق کشورهای جهان برای فعالیت درچارچوب ان پی تی بود. این معاهده توسط بیش از 180کشور دنیا امضا شده و اجرا میشود.
تنها اسرائیل، هند، پاکستان و کره شمالی تاکنون حاضر به امضای ان پی تی نشدهاند. از میان اینها، 3تای اولی دارای تسلیحات اتمی پیشرفته و چهارمی یعنی کره شمالی در مراحل ابتدایی دستیابی کامل به این فناوری است.
قانون مصوب آن زمان، اینک در حال فراموشی است. در سالهای اخیر ایالات متحده، به معاهده کاهش موشکهای بالستیک، یا محدودیت آزمایشات هستهای و ارتقای این تسلیحات بیتوجه بوده است.
همین امر هم سبب شده تا رقبایی همچون چین، روسیه و دیگر کشورهای دارنده تسلیحات هستهای رویهای مشابه را در پیش گیرند.
این اتفاقات سیگنالهای پیچیدهای را به کره شمالی و سایر کشورهایی که به فناوری و دانش ساخت سلاح هستهای دست پیدا کرده اند، صادر کرد.
توافقنامه هستهای با هند هم بر پیچیدگی اوضاع افزود و توافق سابق مبنی بر عدمفروش یا انتقال دانش هستهای به کشورهایی که ان پی تی را امضا نکردهاند، زیر پا گذاشت.
هم اینک این سؤال مطرح است که اگر امضای توافقنامه هستهای با هند که ان پی تی را امضا نکرده عملی درست است، پس تکلیف کشورهای پیشرفتهای همچون برزیل، مصر، ژاپن که ان پی تی را امضا کرده و از مواهب آن همچنان محرومند چه میشود؟ چطور میتوان از آنها انتظار داشت همچنان به محدودیتهای خود ادامه دهند؟
متصدیان هستهای دنیا حدود 45کشور هستند که متعهد به همکاری نکردن با کشورهایی هستند که استانداردهای هستهای را رعایت نمیکنند.
تاکنون اینگونه بوده است. اما اخیرا فشار سیاسی سنگینی از سوی ایالات متحده و هند به این گروه وارد شده تا نگاه تاریخی و سنتی خود را تغییر دهند.
بهنظر میرسد ضروری است که همه جزئیات این قرارداد با کنگره آمریکا در میان گذاشته شود تا همه مطمئن شوند که همه قوانین در ارتباط با این توافقنامه درنظر گرفته شده است.
معتقدم در شرایط کنونی سطح روابط دیپلماتیک میان هند و آمریکا باید گسترش یابد تا از رهگذر این روابط، بتوان قرارداد هستهای را با وضوح بیشتری درک کرد.
اینترنشنال هرالد تریبیون -11 سپتامبر 2008
ترجمه: احسان تقدسی