انتظار میرفت با افزایش ظرفیت جابهجایی بار و مسافر در این فرودگاه، دستاندرکاران توجه بیشتری برای رفع مشکلات این فرودگاه داشته و مسئولان نیز مساعدت بیشتری برای آمادهسازی هرچه بهتر این طرح ملی به عمل آورند. در طول سالهای گذشته زمانبر شدن روند اجرا و بهرهبرداری از فرودگاه بینالمللی امام خمینی(ره)موجب ازدست رفتن فرصتهای بسیاری در رقابت با کشورهای منطقه و سطح جهان شده است.
این در حالی است که در اهداف احداث این فرودگاه تبدیل شدن آن به پایگاه حملونقل هوایی و ایفای نقش نخست در بین کشورهای منطقه نیز پیشبینی شده بود. شاید بتوان روند احداث، بهرهبرداری و شیوه کنونی ارائه خدمات به مسافران داخلی و خارجی این فرودگاه را شاهد دیگری بر حرکت لاک پشتی برای اجرای اینگونه طرحهای ملی قلمداد کرد. این روند موجب شده است اکنون بسیاری از زیر ساختهای لازم برای جابهجایی بار و مسافر در فرودگاهی که عنوان بینالمللی را نیز یدک میکشد فراهم نبوده و بازهم مردم بهعنوان حلقه نهایی استفاده از خدمات انحصاری دولتی در صنعت حملونقل هوایی، بیشترین زیان را از این شیوه مدیریت طرح مذکور متحمل شوند.
با وجود انتقال پروازهای خارجی به فرودگاه امامخمینی(ره) و برخی دیدگاههای مطرح شده برای تامین اعتبار یا رفع هر چه سریعتر مشکلات در این فرودگاه، هنوز بسیاری از زیرساختهای اولیه ارائه خدمات در این فرودگاه بینالمللی فراهم نشده است. مشکلاتی که شاید بتوان گفت رفع بسیاری از آنها نیازمند اعتبار یا بارمالی چندانی نیز نخواهد بود و میتوان با برنامهریزی، همکاری و دوراندیشی و تعامل دستگاههای مختلف این مشکلات را در کوتاهترین زمان و با کمترین هزینه مرتفع کرد. با این وجود در چند ماه اخیر با افزایش تقاضای سفر از طریق این فرودگاه، کمبود نیروهای انتظامی برای کنترل خروج مسافران در گیتهای این فرودگاه به معضلی تبدیل شد که حتی با وجود درخواست مساعدت و اعلام چندینباره دستاندرکاران فرودگاه برای تامین نیروی بیشتر و تسریع در کنترل خروج مسافر و بار، مسافران و همراهان ساعتهای متمادی در انتظار انجام تشریفات ورود و خروج کالا و مسافر میمانند.
علاوه براین نبود برخی زیر ساختها و امکانات اولیه انجام پروازهای هوایی مانند کارگو (انبار بار) یا آشیانه مناسب پرواز و مشکلات موجود در زمینه سوخت رسانی به هواپیما و حملونقل مسافر از فرودگاه به مبادی ورودی شهر تهران، موجب شده است تا روند کند تکمیل این فرودگاه نارضایتی بسیاری را در بین مسافرانی که با انتقال پروازها ناچار به سفر از طریق این فرودگاه هستند، بهوجود بیاورد.
شاید بارندگی زمستان سال گذشته و باقی ماندن بار همراه مسافران در محیطی بدون حداقل امکانات اولیه نگهداری بار و اثاثیه همراه مسافر، خسارات مالی ناشی از این امر برای مسافران و نارضایتی مردم از تخریب یا از بینرفتن وسایل خود، بیانگر برخی واقعیتهای تلخ تاخیر در تکمیل و راهاندازی این طرح بینالمللی باشد، گرچه بهنظر میرسد این معضل نیز به لطف فرارسیدن بهار و خشکسالی و کاهش بارندگی فعلا به شکل موقت حل شده و تا زمستان آینده نیز مشخص نیست کدام مسئول باید جوابگوی مشکلات احتمالی پیش آمده در این زمینه باشد. برای اطلاع از کیفیت ارائه خدمات بار در فرودگاه امام خمینی(ره)، دیدگاههای مدیر عامل یک شرکت تجاری در زمینه مشکلات موجود در این فرودگاه حاوی نکات دیگری است.
فریبرز لقایی، میگوید: شرکت ما بهعنوان یک واحد تولیدی تجاری با مشکلات بسیاری در زمینه حملونقل هوایی و ترخیص کالا در فرودگاه امام خمینی(ره) مواجه است مشکلاتی که بسیاری از واردکنندگان کالا از فرودگاه مذکور نیز با آن روبهرو هستند. در سال گذشته بنا به تصمیم مسئولان، همه پروازهای خارجی که حملونقل مسافر و کالا را بر عهده دارند، به فرودگاه امام خمینی منتقل شد، بدیهی است پیش از تصمیم به انجام چنین کاری باید تمهیدات لازم (متناسب با حجم عملیات)، چه از نظر حملونقل مسافر و چه از نظر حملونقل کالای تجاری در این فرودگاه بهعنوان بزرگترین مرز حمل ونقل هوایی کشور، فراهم شود.
وی میافزاید: امکاناتی مانند فراهمشدن انبارهای کالای تجاری متناسب با حجم واردات، که از سالها پیش در گمرک مهرآباد ایجاد شده و عملیات آن بهوسیله شرکت انبارهای عمومی تجربه و همه دستاندرکاران واردات و صادرات کشور به آن آگاه هستند، یکی از این زیرساختهای مذکور است بنابراین برپایی گمرک تجاری متناسب با حجم ورود کالا و مسافر در این فرودگاه ضروری است. اما متأسفانه باید اذعان کرد که انتقال پروازها به این فرودگاه با وجود انتظار تجار و مسافران به بهبود امور در فرودگاه امام منجر نشده است. نبودن فضای انبار تجاری، سالن گمرک مناسب و پرسنل لازم برای ارائه خدمات، موجب شده تا کالاهای تجاری در باند فرودگاه زیر برف و باران رها و خسارت دیده یا به شکل موقت و یا دائم مفقود شود. همچنین مراجعین به گمرک مربوطه نیز باید ساعتها و روزها در صف و ازدحام مراجعات گمرکی منتظر ترخیص کالای خود باشند.
لقایی میگوید: این روند موجبشده در برخی موارد مجبور شوند تا یک محموله (کالای وارداتی طی یک بارنامه) را 2 بار و در 2 گمرک آنهم در یک شهر، اظهار کرده و عملیات ترخیص و هزینههای ترخیصکاری را متحمل شوند. وی میافزاید: تصور کنید که در بسیاری موارد حین حملونقل زمینی از فرودگاه امامخمینی(ره) به مهرآباد، آسیب دیدگی ناشی از بارگیری و تخلیه که معمولاً بهوسیله نیروهای غیرمجرب صورت میگرفت نیز مزید بر علت بود و این نیز باعث شگفتی و تعجب است که برای حملونقل داخلی که هرگز صاحب کالا، خود درخواست نکرده و این همه اتلاف وقت را نیز متحمل شده، شرکت ایران ایر به شکلی یک طرفه کرایه چند ده هزار تومانی (متناسب با حجم کالا) را نیز مطالبه و به زور دریافت داشته و میدارد. لقایی میافزاید: باید مشکل سرقت کالا را نیز به همه این مشکلات اضافه کرد چراکه از چند ماه پیش (بهخصوص با آغاز سالجاری) از چند محموله حاوی نوتبوک این شرکت، بهعنوان مثال از دو محموله، مجموعاً 16 دستگاه نوتبوک به سرقت رفته است.
جالب اینجاست که این سرقتها از کالای بسته بندی شده در پالت صورت گرفته (که معمولاً بهوسیله یک کیسه نایلون، پوشیده و تسمهکشی میشود و حجم آن قابل توجه و وزنی قریب به 90 کیلوگرم دارد) و بسته بندی اصلی کالا، کاملاً تخریب شده است.
اما متأسفانه هیچ کدام از دستگاههای مسئول پاسخگو نبوده و بهنظر میرسد روز به روز اوضاع بدتر میشود. بسیاری دیگر از صاحبان کالا نیز (در گمرک و یا پس از ترخیص کالا) دریافتهاند که قسمتی از کالایشان به سرقت رفته است. وی میافزاید: برای مواردی که در این زمینه ادعا شده و مستقیماً مربوط به این شرکت است، مدارک لازم و قابل ارائه موجود است. گرچه برای اثبات این نابسامانیها حتی یک بررسی اجمالی و بسیار ساده نیز کافی خواهد بود.