و منابع طبیعی کشور رو به نابودی می‌روند و در حقیقت برای دستیابی به توسعه به هر قیمتی، اقدامات گسترده تخریبی در محیط‌های طبیعی صورت می‌گیرد.
همه ما شاهد ساخت راه در دورترین مناطق و مرتفع‌ترین کوه‌های کشور هستیم. مجریان طرح‌های صنعتی و توسعه‌ای با افتخار از جابه‌جایی میلیون‌ها تن خاک صحبت می‌کنند بدون اینکه کوچک‌ترین توجهی به تخریب بافت‌های طبیعی و دست‌نخورده کشور داشته باشند.
اکثر این اقدامات در مناطقی صورت می‌گیرد که ارتفاعی بیش از هزار متر دارند و جزو مناطق کوهستانی به حساب می‌آیند؛ مناطقی که سرشتی آسیب‌پذیر وشکننده دارند، اما متأسفانه کسی به این بعد مسئله توجهی ندارد.
ازدیاد جمعیت و بزرگ شدن شهرها از یک سو موجب تغییر کاربری اراضی حاشیه‌ای شده تا آنجا که ارتفاعات هم از این تغییر کاربری‌ها درامان نمانده است.
از سوی دیگر، جمعیت جوان کشور در سال‌های اخیر به محیط‌های طبیعی و گردشگری تمایل نشان داده و این مسئله موجب شده فشار فوق العاده‌ای به این محیط‌ها وارد شود.
نمونه روشن این مسئله تنگه واشی در نزدیکی تهران است که اگر یک مقایسه ساده بین تعداد بازدیدکنندگان این تنگه در 10 سال گذشته با امروز انجام دهیم به روشنی به مخاطره‌آمیزبودن مسئله پی می‌بریم.
آنچه دراین میان حائز اهمیت است وضعیتی است که 3منطقه کوهستانی که بلندترین ارتفاعات کشور هم هستند با آن مواجهند.
این 3منطقه یعنی دماوند، علم کوه و سبلان در 2دهه اخیر بازدیدکنندگان فراوانی داشتند. 3منطقه‌ای که دارای ویژگی‌های منحصر به فرد و ارزش‌های بالایی هستند. ارتفاعاتی که مشخصات مشابه آنها در کوه‌های دیگر ایران وجود ندارد.
اما با وجود همه تاکیدات سازمان‌های غیردولتی و دوستداران طبیعت ، هنوز هیچ اقدام مؤثری برای مدیریت این نواحی و کنترل فشارهای وارده بر این مناطق، صورت نگرفته است.
این درحالی است که به‌دلیل ساخت و توسعه راه‌ها دسترسی به این ارتفاعات آسان شده و هر سال جمعیت بیشتری به این مناطق روی می‌آورند. کوه سبلان با ارتفاع 4800 متر که به خاطر وجود دریاچه زمردین در سرقله آن از زیبایی و شکوه خاصی برخوردار است، نمونه بارزی از این روند است.
در روزهای پنجشنبه هر هفته سیل گردشگران و کوه‌پیمایان به این منطقه آغاز می‌شود. اسفناک‌تر اینکه حداقل تعداد 40 خودروی لندرور در منطقه برای انتقال مردم به بالادست در حال رفت و آمد هستند.
با وصفی که شد به سادگی می‌توان تصور کرد که چگونه خاک، پوشش گیاهی وبافت منطقه تا ارتفاعات بالا تخریب می‌شود.
واقعا چه باید کرد. چه زمانی باید به عمق فاجعه‌ای که در جریان است پی برد.چه کسی یا کسانی مسئولند؟
چند توصیه
برای پیشگیری از تخریب بیشتر محیط‌های کوهستانی پیشنهاد می‌شود:
- تعیین متولی کوهستان
- تدوین و تصویب راهبردها وسیاست‌های کلان کوهستان
- با اعمال مدیریت در 3منطقه کوهستانی منحصربه‌فرد کشور یعنی دماوند، علم‌کوه و سبلان مانع بیشتر تخریب‌ها و فشارهای وارده براین ارتفاعات بی‌نظیر شویم.
مدیرعامل انجمن حفظ محیط کوهستان
