به تمام شدن این میهمانی فکر میکنم و به فاصله گرفتن از روزها و شبهای خاص این میهمانی. به از دست دادن لحظههای ویژه این میهمانی فکر میکنم.
فکر میکنم چند نفرمان به شب قدر خود رسیدند و چند نفرمان خدای نکرده شب قدری نداشتهایم، یا در شب قدرمان همچنان در خواب ماندیم؟
فکر میکنم که تا چند روز دیگر نه لحظههای افطار را خواهیم داشت و نه دعای سحر را خواهیم شنید. راستی به این فکر میکنیم که مگر خدای این ماه کجاست که دیگر صدای بعضیهایمان بلند نمیشود؟
به روزه و ماه رمضان فکر میکنم و لابهلای سخنان پیامبر خداص میگردم. خدا کند روزههای همهمان قبول باشد، ولی در روزهداری، چقدر نگاهمان به نگاه پیامبرص نزدیک است؟
از رسول خداص نقل است که پنج کار روزه را میشکند و وضو را باطل میکند: دروغ، غیبت، سخنچینی، نگاه شهوت و قسم دروغ.1 این روزها شاید حواسمان بیشتر جمع باشد؛ اما راستی در بقیه روزهای سال، مخصوصاً بعد از وضو چه؟ حواسمان هست با چه وضویی نماز میخوانیم؟ باز هم از آن حضرت نقل شده که در باره اخلاق و رفتار روزهدار میفرماید: «هر که روزه گرفت جاهلانه رفتار نکند و اگر کسی با او جاهلانه رفتار کرد، ناسزایش نگوید و دشنامش ندهد؛ بلکه در پاسخ گوید که من روزه دارم.2
تصویرگری از ساناز رفیعی
میخواهم بگویم همین دو جمله بس است که فکر میکنم زیاد هم هست. شاید باز هم فرصتیاست که در همین چند روز باقیمانده از این ماه هم، حواسمان را جمع کنیم و ببینیم رفتارمان چقدر با حرف پیغمبر اکرمص میخواند و تمرین کنیم که روزهداریمان به تصویری که پیامبرص از روزهدار میدهد، شبیه باشد.
* * *
این روزها، دوستداران میهمانی خدا دارند با این ماه خداحافظی میکنند. امام سجادع در دعای 45 صحیفه سجادیه یک جوری با این ماه خداحافظی میکند که انگار دارد با موجودی زنده و دوستی صمیمی خداحافظی میکند.
خداحافظی امام سجادع نشان میدهد کسانی که به این ماه و میهمانی این ماه وارد شدهاند چه حسی دارند و چرا دلشان تنگ میشود:
خداحافظ ای بزرگترین ماه خدا! ای عید دوستان خدا!
خداحافظ ای عزیزترین وقتهایی که همدم و یار ما بودید!
خداحافظ ای یار و همسایهای که تا با ما بودی دلهایمان نرم بود و گناهان ما رو به کاهش میرفت!
خداحافظ ای ماهی که تا بودی، امن و سلامت بود!
خداحافظ ای ماهی که هنوز نیامده از آمدنت شاد بودیم و هنوز نرفته از دوریات دلتنگیم!
* * *
این روزها باید خودمان را برای عید هم آماده کنیم. یکی از تفاوتهای این عید و این امتحان با دیگر عیدها و امتحانها شاید این باشد که هرچند نمیدانیم روزههای چند نفرمان قبول شده و کداممان به شب قدر رسیدهایم و در یک کلام روی کارنامه
کدام یک مهر قبولی خورده و کدام یک تجدید یا خدای نکرده مردود شدهایم؛ اما هیچکدام هم حق نداریم خود را مردود بدانیم و ناامید شویم.
شاید توی هیچ امتحان دیگری این را نتوانیم پیدا کنیم که همه بیهیچ تفاوتی بتوانند خود را در میان قبول شدهها ببینند و جشن قبولی بگیرند و شیرینی قبولی بدهند. این هم از شگفتیهای کار خداست و از مهربانیهایش که نمیخواهد دل هیچ کداممان را بشکند و آبروی هیچ کداممان را بریزد و راه را به روی هیچ کداممان ببندد.
آخر او اهل بزرگی و بخشش است؛ نگاه او زیبا و خطاپوش است. مگر نه اینکه در دعای قنوت نماز عید فطر هم او را به همین نامها میخوانیم که: اللهم اهل الکبریاء و العظمه و اهل الجود و الجبروت...
1. جمله 1459 نهج الفصاحة
2. جمله 1887 نهج الفصاحة