به گزارش همشهری آنلاین به نقل از ایلنا، ۲۸ سال پیش نمایش «ماشین‌نشین‌ها» به نویسندگی علی خودسیانی و کارگردانی اصغر فرهادی به عنوان اثر برگزیده جشنواره تئاتر دانشجویی معرفی شد. نمایشی که با استقبال مخاطبان تئاتر همراه شد و پس از آن نام فرهادی سر زبان‌ها افتاد. حالا با گذشت نزدیک به سه دهه، علی خودسیانی نویسنده نمایش «ماشین‌نشین‌ها» این اثر را در خانه نمایش مهرگان به صحنه آورده است.
خودسیانی سال ۱۳۹۷ پیش و بعد از گذشت حدود سه دهه، ناگفته‌هایی را درباره‌ی نمایش «ماشین نشین‌ها» بیان کرد که حواشی فراوانی را به دنبال داشت؛ او در این گفتگو به ماجرای حذف نام خود به‌عنوان نویسنده متن از سوی اصغر فرهادی در جایگاه کارگردان اشاره کرده بود. به گفته خودسیانی، ماجرا این بود که او متن را به فرهادی داده تا در اصفهان کار کند که بنا به دلایلی این اتفاق نیفتاد تا اینکه سال بعدش، فرهادی این متن را برای اجرا به جشنواره تئاتر دانشجویی می‌دهد؛ اما وقتی بولتن جشنواره منتشر می‌شود در معرفی «ماشین‌نشین‌ها» نوشده شده بود: «نویسنده: اصغر فرهادی». وقتی خودسیانی از فرهادی می‌خواهد جریان را توضیح دهد، او می‌گوید «یک اشتباه تایپی است.»
جشنواره برگزار می‌شود و فرهادی به گفته خودسیانی در این مصاحبه، «اجرای خوب و درخشانی» هم به صحنه می‌برد و کار به توزیع جوایز می‌رسد. داورها او و فرهادی را صدا زده و می‌پرسند که متن برای کیست؟ که فرهادی در جواب می‌گوید: «متن برای آقای خودسیانی است، منتهی من تغییرش دادم.» و در نتیجه، جایزه متن ماشین‌نشین‌ها به علی خودسیانی رسید و ماجرا منتفی اما تمام نمی شود. مدتی بعد یکی از دوستان خودسیانی از اصفهان به او خبر می‌دهد که ماشین‌نشین‌ها را «اصغر (فرهادی) آورده اینجا دارد کار می‌کند و به اسم خودش هم دارد کار می‌کند.»
خودسیانی بعد از پیگیری‌ها متوجه می‌شود که این اثر زیر نظر حوزه هنری اصفهان اجرا می‌شود و با مراجعه به رئیس وقت حوزه هنری اعتراض خود را اعلام و منجر به توقف اجرای این نمایش پس از سه شب می‌شود و این ماجرا هم منتفی شد. اما بعد از مدتی خودسیانی باخبر می‌شود که فرهادی قرار است نمایش را در تالار مولوی تهران اجرا کند که البته این‌بار نام او را به‌عنوان نویسنده ذکر کرده اما نام خود را هم به‌عنوان «بازنویس» درج کرده. خودسیانی با اعتراض به این ماجرا، شرط اجرا را حذف این عنوان از تمام پوسترها و اقلام تبلیغاتی و دریافت نیمی از گیشه فروش بلیت ذکر می‌کند که این کار انجام هم می‌شود. اتفاقی که در ادامه به خوب و عادی شدن دوباره رابطه خودسیانی و فرهادی می‌انجامد.
نمایی از نمایش «ماشین‌نشین‌ها» به نویسندگی علی خودسیانی و نقش‌آفرینی اصغر فرهادی و همسرش
اما پس از ۳۰ سال از این گفتگو و درحالی‌که همان متن این‌بار به کارگردانی علی خودسیانی روی صحنه رفته است، این نمایشنامه‌نویس، توضیح دیگری هم به ماجرا اضافه و گفتگوی قبلی خود را تصحیح می‌کند. او درباره آن‌چه که پیش از این‌ها با عنوان «دروغ فرهادی» در خبرگزاری‌ها منعکس شده است، می‌گوید: در سال ۱۳۷۲ آقای فرهادی از من خواست تا متن نمایش ماشین‌نشین‌ها را برای اجرا در شهر اصفهان در اختیار او بگذارم. بنا به دلایلی فرهادی در آن مقطع موفق به اجرای این اثر نمایشی نشد اما یک سال بعد، این متن را با نام خودش و به عنوان صاحب اثر به دبیرخانه‌ی جشنواره تئاتر دانشجویی ارسال کرد. زمانی که من از آقای فرهادی علت این مساله را جویا شدم، گفتند که صرفا یک اشتباه تایپی بوده است. البته ماجرا ادامه‌ای هم داشت و به اجرای اصفهان هم رسید که آنجا هم نام خودشان را به‌عنوان نویسنده داده بودند.
خودسیانی با تاکید بر اینکه «بدون شک هر مولف و نویسنده‌ای، خود را صاحب اختیار تمام حقوق مادی و معنوی اثر خود می‌داند.» تشریح کرد: دو سال پیش با یک خبرگزاری مصاحبه‌ای داشتم و این مطالب را صرفا با هدف بیان خاطرات گذشته مطرح کردم. اما سلیقه‌ی خبرنگارها و استفاده از الفاظی مانند «دروغ» در تیتر خبرها، حاشیه‌هایی را به دنبال داشت.
نمایی از تئاتر «ماشین‌نشین‌ها» به نویسندگی و کارگردانی علی خودسیانی
او در ادامه بیان کرد: تمایل ندارم به این حواشی دامن بزنم، چراکه اصغر فرهادی امروز یکی از کارگردانان بزرگ سینماست و افتخارات فراوانی را برای کشور به ارمغان آورده است و من برایش احترام زیادی قائل هستم. آن ماجرا هم صرفا روایت یک خاطره بود نه ایجاد مرزبندی یا طرح خصومت. امیدوارم دیگران از اختلاف سلیقه‌ها و اختلاف نظرها و حتی انتقادهای ما به همدیگر بهره‌برداری سیاسی و جناحی نکنند.
نمایش «ماشین‌نشین‌ها» به نویسندگی و کارگردانی علی خودسیانی تا اول دی در سالن شماره ۱ خانه نمایش مهرگان به نشانی خیابان انقلاب، خیابان خارک، بن‌بست اول، اجرا می‌شود. در این نمایش الهه خوش‌قامت و امیررضا اکبری به ایفای نقش می‌پردازند و شکوه بقایی طراح صحنه و لباس، عاطفه رضایی طراح گریم، محمد نداف طراح پوستر، مجید محبوبی‌راد عکاس و سعید جمشیدی‌پور روابط عمومی این اثر نمایشی هستند.
نظر شما