دانشمندان می‌گویند پلوتو باید دوباره سیاره شود

به گزارش همشهری آنلاین به نقل از ان‌بی‌سی این درخواست بر ضد قطعنامه بحث‌برانگیز «اتحادیه بین‌المللی ستاره‌شناسی» (IAU) در سال ۲۰۰۶ است که بر اساس آن «پلوتو» یک «سیاره کوتوله» خوانده شد.

پلوتو از هنگام کشفش در سال ۱۹۳۰ نهمین سیاره منظومه شمسی ما خوانده شده بود، اما IAU که نام اجرام نجومی را تعیین می‌کند- در سال ۲۰۰۶ تصمیم گرفت برای اینکه جرمی «سیاره» خوانده شود باید کروی باشد و به دور خورشید بچرخد و جاذبه‌اش در حدی باشد که مدارش را از سایر اجرام «پاک کرده باشد».

پلوتو دو شرط از این سه شرط را دارد- کروی است و به دور خورشید می‌گردد. اما از آنجایی که مدارش با اجرامی به نام «پلوتینو»ها (اجرام فراتر از سیاره نپتون) مشترک است، شرط سوم در این تعریف را ندارد.

در نتیجه IAU به این نتیجه رسید که منظومه شمسی دارای هشت سیاره بزرگ - عطارد، زهره، زمین، مریخ، مشتری، زحل، اورانوس و نپتون- است و پلوتو را از این فهرست حذف کرد.

اما اکنون گروهی از پژوهشگران در بررسی که نتایج آن در ژورنال Icarus منتشر کرده‌اند، می‌گویند تعریف IAU پایه علمی ندارد و باعث آسیب رساندن به پژوهش‌های علمی و درک عمومی از منظومه شمسی می‌شود.

این پژوهشگران می‌گویند پلوتو باید بر اساس تعریفی که دانشمندان از قرن شانزدهم به بعد به کار برده‌اند، در رده سیاره‌ها قرار گیرد: این تعریف هر جرم فعال از لحاظ زمین‌شناختی در فضا را «سیاره» می‌شمارد.

بر اساس این تعریف، علاوه بر پلوتو بسیاری از اجرام دیگر از جمله سیارک «سرس» و نیز قمرهای «اروپا»، انسلادوس و تیتان هم باید «سیاره» شمرده شوند.

فیلیپ متزر، نویسنده اصلی این مقاله و فیزیکدان سیاره‌ای در دانشگاه فلوریدای مرکزی گفت: «به نظر ما احتمالا بیش از ۱۵۰ سیاره در منظومه شمسی ما وجود دارند.»

این مقاله بر اساس پژوهش‌های مربوط به داده‌های منتشر شده از کاوشگر «نیو هورایزنز»  (New Horizons) ناسا است که در سال ۲۰۱۵ از کنار پلوتو گذشت.

داده‌های به دست آمده از گذر این کاوشگر از کنار پلوتو باعث زنده شدن بحث‌ها درباره آن شد.

دانشمندان همچنین می‌گویند اغلب منظومه‌های ستاره‌ای دیگر شبیه منظومه شمسی ما نیستند. این منظومه‌ها به جای داشتن معدودی سیاره که در فواصل زیاد از هم در حال گردش باشند، اغلب حاوی چند سیاره بسیار بزرگ با قمرهای بزرگ در حال چرخش به دور آنها هستند، که در فاصله نزدیکی از ستاره مرکزی قرار دارند.

بنابراین تعریفی از سیاره که بر مبنای منظومه شمسی ما داده می‌شود، در مورد اغلب آنها صدق نمی‌کند.