دکتر حسین آخانی* 2هفته پیش برای بازدید علمی به موزه سنکنبرگ فرانکفورت رفته بودم.

محققان بخش ماهی‌شناسی این موزه ارتباط علمی خوبی با همکاران بخش جانورشناسی دانشکده زیست‌شناسی دانشگاه تهران دارند.

سرپرست بخش ماهی‌شناسی آقای پروفسور کروپ (Krupp) سال‌هاست که در کشور عربستان کار کرده و هدایت گروه چند صد نفری نگارش فون عربستان را به‌عهده دارد.

ایشان به زبان عربی تسلط دارد و حتی به دین اسلام گرویده است.ایشان درنوشته‌هایشان نام خلیج عربی را استفاده می‌کند.

اینجانب با وجود آنکه تمایلی به همکاری با نامبرده نداشتم ولی فقط به‌دلیل ارتباط علمی و همکاری با دوستان بخش جانوری با طرح تنوع زیستی خاورمیانه آقای کروپ در تدریس درس تنوع زیستی در اردن همکاری کردم.

در فرانکفورت با نامبرده و بعضی همکارانشان بحث نام خلیج فارس را مطرح کردم. به ایشان تاکید کردم که ما ایرانی‌ها به‌شدت نسبت به نام جعلی خلیج عربی اعتراض داریم و با کسانی که این نام را استفاده می‌کنند در همکاری خود تجدید نظر می‌کنیم.

آقای دکتر شولز (Scholz)، دیگر همکار آقای کروپ درصدد است پروپوزال تاسیس یک ژئوپارک در ایران را به یونسکو ارائه دهد. بحث مفصلی با هم داشتیم.

در پایان بحث به ایشان گفتم اگر می‌خواهید با ایران همکاری کنید باید تکلیف خود را با نام خلیج فارس روشن کنید و هر چه سریع‌تر نقشه‌ای را با نام خلیج عربی ازپایگاه اینترنتی موزه حذف کنید.

چند روز پیش از طرف موزه خواستند تا گزارش مختصری از نتایج علمی سفر خود را به آنها ارائه دهم. در گزارش اعتراض کتبی خود را در استفاده از نام جعلی خلیج عربی در منابع علمی آن موزه منعکس کردم.

چند روز پیش سراغ اینترنت رفتم تا ببینم آیا به درخواست اینجانب درخصوص حذف نقشه‌ای با نام جعلی توجه شده است یا نه. خوشبختانه نقشه از پایگاه اینترنتی حذف شده بود و نام خلیج عربی با یک قدم عقب نشینی به خلیج تغییر یافته است.

در همین هنگام به‌طور تصادفی در یافته‌های گوگل به مقاله‌ای برخورد کردم که نام یکی از پرنده شناسان و کارشناسان برجسته محیط‌زیست ایران آقای ...  درشمار‌نویسندگان آن با آدرس سازمان حفاظت محیط‌زیست است.

این مقاله به نام ایشان و 3 محقق هلندی و روسی درخصوص پرندگان سواحل جنوب ایران در مجله Sandgrouse (مجله انجمن پرنده‌شناسی خاورمیانه) شماره 23 سال 2001 منتشر شده است.

باور کردنش برایم سخت بود، در این مقاله 11 بار نام خلیج عربی ذکر شده و حتی یک بار هم نام خلیج فارس نیامده است. نگاهی به فهرست بالابلندی تشکر در انتهای مقاله نشان می‌داد که در سازمان حفاظت محیط‌زیست به این خارجی‌ها بسیار لطف شده است.

بلافاصله مقاله را با توضیحی به همراه شعر از دشمنان شکایت برند به دوستان، چون دوست دشمن است شکایت کجا برند به جمعی از همکاران دانشگاهی ارسال کردم.

مدتی نگذشته بود که موضوع به اطلاع آقای ...  رسید و یکی از دوستان ایشان مطلبی درخصوص اطلاع نداشتن نامبرده از چاپ مقاله به نام ایشان به اینجانب و همکاران دانشگاهی ارسال کرد.

هر چند باور اینکه یک پرنده‌شناس اطلاع ندارد که طی 7سال گذشته مقاله‌ای در مجله پرنده شناسی خاورمیانه به نام وی چاپ شده سخت است ولی با توجه به اینکه بسیاری از همکاران دانشگاهی و کارشناسان محیط‌زیست علاقه و احتمالا وقت بررسی منابع ندارند امکان‌پذیر است.

اگر مسئله حقیقت داشته باشد آقای ...  باید هر چه سریع‌تر از نویسنده مسئول مقاله
 (آقای گیجل Keijl) شکایت کرده و ضمن درخواست سریع اصلاح نام جعلی در مجله و پایگاه اینترنتی اقدام حقوقی در سوءاستفاده از، نام ایشان را آغاز کند.

مهم‌تر از آن وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، دانشگاه آزاد اسلامی (محل کار فعلی ایشان) و سازمان محیط‌زیست (محل کار قبلی ایشان) و واحد بین‌الملل قوه قضائیه می‌توانند وارد عمل شوند و در جهت احقاق حقوق این همکار ایرانی و لطمه‌ای که به حیثیت ایشان و مهم‌تر از آن سوءاستفاده از نام ایشان در تحریف نام خلیج فارس و حقایق تاریخی شده از طریق نمایندگی جمهوری اسلامی ایران در دادگاه‌های هلند اقدام کنند.

و اما محققان و استادان دانشگاه بایستی در همکاری علمی خود با محققان خارجی، مصالح ملی، تاریخی و حفظ میراث‌فرهنگی و ذخایر ژنتیک را رعایت کنند و اگر به این موارد برخوردند در حد توان خود به طریق شایسته با آن برخورد کنند. طرح این موارد ریختن آبروی افراد نیست.

تذکر به کسانی که به خاطر منافع کوتاه مدت به افتخارات ملی و تاریخی و آبروی بین‌المللی کشور بی‌توجه‌ هستند وظیفه همه ماست.

چندی پیش این نگارنده در روزنامه همشهری شماره 4484 به تاریخ 17 بهمن 1386، موردی را در جعل نام خلیج فارس در مقاله‌ای در مجله وزین Taxon اعلام کردم.

اینجانب با یکی از نویسندگان آلمانی مقاله تماس گرفتم و از آنها درخواست کردم با چاپ غلط نامه اشتباه خود را تصحیح کنند که خوشبختانه این کار انجام شد.

کشورهای عربی با زور دلارهای نفتی تلاش می‌کنند تا نام خلیج فارس را عوض کنند. ما می‌توانیم با تکیه بر حقایق تاریخی و غنای فرهنگی و تنوع زیستی خود و البته کمی هوشیاری جلوی این تجاوز نرم افزاری را بگیریم.

مگر نه آن است که جوانان ما طی 8 سال دفاع مقدس جان خود را دادند تا این آب و خاک را حفظ کنند. برای یک عضو هیات علمی یا دفاتر روابط بین‌المللی یک دانشگاه چندان سخت نیست که با نوشتن نامه از مرزهای تاریخی و میراث ملی و فرهنگی کشور حفاظت کنند.

یک سهل‌انگاری

متأسفانه سهل‌انگاری در مورد  نام خلیج فارس به داخل کشور هم رسیده است. در سال 1385 ، یک جانورشناس  نقشه ایران را با نام خلیج (The Gulf) در مجله علوم دانشگاه تهران ، شماره 32 صفحه 348، منتشر کرد.

بسیار تعجب‌آور است که چرا گردانندگان و داوران مقالات علمی معتبرترین دانشگاه کشور به بررسی دقیق مقالات نمی‌پردازند.

تکرار چنین مواردی آن هم در داخل مرزهای کشور بسیار خطرناک است و در آینده حق پیگیری حقوقی از نام خلیج فارس در مجامع بین‌المللی را از ما ضعیف می‌کند.

بنابراین لازم است جامعه علمی و مدیریتی ما حساسیت بالایی نسبت به این موضوع داشته باشند و با ابزارهای نظارتی و قانونی با این تخلفات برخورد کنند.


*عضو هیأت علمی دانشگاه تهران

کد خبر 65496

برچسب‌ها

پر بیننده‌ترین اخبار سیاست داخلی

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز