این بمب‌گذاری‌ها هم از نظامیان آمریکایی و بیشتر از آن از مردم غیرنظامی بی‌گناه عراق هزاران قربانی گرفته‌است. اما آنچه اکنون به امری عادی در عراق تبدیل شده، آدم‌ربایی برای باج‌گیری یا به قصد کشتن است. هدف اکثر این آدم‌ربایی‌ها، اتباع خارجی هستند. این کار اکنون به شیوه‌ای برای مقابله با اشغالگران خارجی در عراق و افغانستان تبدیل شده‌است.
از زمانی که کرک فون اکرمن افسر بازنشسته اطلاعات نیروی هوایی آمریکا در عراق ربوده شد، 5 سال می‌گذرد. او اولین آمریکایی ربوده شده در عراق پس از اشغال این کشور توسط نیروهای ائتلاف محسوب می‌شود. تعداد آمریکایی‌هایی که در این کشور در این سال‌ها ربوده شده‌اند، به مرز 39 نفر رسیده است. اکرمن هنوز مفقود است و همسرش از آن بیم دارد که دیگر او را نبیند.
ماجرای ربوده شدن اکرمن و کسانی که پس از او ربوده شده‌اند، علاوه بر بار تراژیک آن به لحاظ انسانی، ابعاد گسترده دیگری نیز یافته است. آدم‌ربایی در این سطح، نقطه عطفی در تاکتیک‌های گروه‌های تروریستی محسوب می‌شود و آن طور که مقامات اطلاعاتی ایالات‌متحده می‌گویند به لحاظ آماری طی سال‌های اخیر رشد خیره‌کننده و شگفت آوری داشته است. بر این اساس، با روی آوردن شبه‌نظامیان شورشی در عراق به روش‌های مورد نظر رهبران خود، میزان ربوده شدن خارجی‌ها در این کشور طی سال‌های گذشته 500 درصد افزایش داشته است.
طبق آمار ارائه شده از سوی سازمان اطلاعاتی پنتاگون که از منابع محرمانه و غیرمحرمانه تهیه شده و در اختیار آسوشیتدپرس قرار گرفته است، در سال2004 تعداد 342 نفر خارجی توسط سازمان‌های تروریستی و شورشی به گروگان گرفته شدند و تا سال 2006 این رقم به 501 نفر افزایش یافت.
در سال 2007 تعداد گروگان‌های خارجی به 1500نفر رسید و به گفته تامس براون، مدیر دایره‌ای که اطلاعات به دست آمده را درباره زندانیان جنگی و افرادی که حین انجام ماموریت در کشور‌های خارجی ربوده شده‌اند، بررسی و تحلیل می‌کند، رقم مورد اشاره در سال‌جاری نیز افزایش یافته است. این در حالی است که به گفته براون، دایره تحت نظر او در سازمان اطلاعاتی پنتاگون، تعداد عراقی‌هایی را که در کشورشان توسط تروریست‌ها و شورشیان ربوده شده‌اند، در محاسبات خود لحاظ نکرده است.
دایره مذکور در گزارش خود به آسوشیتدپرس از جزئیات بیشتری نیز پرده برداشته است، از جمله این که:
- در محاسبه آدم ربایی‌ها از منابع محرمانه استفاده شده است.
- از میان موارد آدم ربایی گروه‌های تروریست و شورشی در سطح جهان از سال 2001 به این سو، در 1079 مورد، هویت آدم ربایان هنوز مشخص نشده است. محاسبه این تعداد آدم‌ربایی از منابع عمومی مانند رسانه‌ها به دست آمده و شامل مواردی است که جزئیات آنها مورد تایید نیست.
- در 747 فقره آدم ربایی شهروندان خارجی از سال2001 به این سو، گروه‌های تروریست مسئول شناخته شده‌اند. براساس منابع غیرمحرمانه از این تعداد 73نفر آمریکایی بوده‌اند که از سرنوشت آنها اطلاعاتی در دست نیست.
کرک فون اکرمن یکی از 11 نفری است که برای یک پیمانکار خصوصی نظامی کار می‌کرده است و در روز 9 اکتبر سال 2003 در جاده کرکوک به تکریت در عراق ربوده می‌شود.
فرماندهی تحقیقات جنایی ارتش آمریکا به مگان همسر وی گفته است که تصور می‌شود اکرمن قربانی یک آدم‌ربایی فرصت طلبانه شده است، نه یک تلاش سازماندهی شده و اینکه فرد مظنون به ربودن همسر وی، ناپدید شده است.
مگان اکرمن در مصاحبه‌ای با آسوشیتد پرس می‌گوید: ما بنا را بر کشته شدن او گذاشته‌ایم. وزارت خارجه نیز یک گواهی را با این فرض صادر کرده است. هرچند پرونده هنوز باز است واقعیت این است که ما هنوز نمی‌دانیم چه اتفاقی برای او افتاده است.
پطی سال‌های اخیر آدم ربایی به سرعت به یک تاکتیک تروریستی مبدل شده، هرچند پس از مرگ ابومصعب الزرقاوی رهبر سابق القاعده در عراق در سال 2006 موارد آدم‌ربایی در عراق تا حدی کاهش یافته است.
در افغانستان در میان خارجی‌ها، غیرآمریکایی‌ها بیشتر هدف آدم‌ربایان قرار می‌گیرند و کشته می‌شوند. از سال 2001 به این سو، تنها 3 آمریکایی در افغانستان ربوده شده‌اند که آخرین مورد آن در ماه ژانویه گذشته رخ داد. از این 3 آمریکایی، 2 نفر آزاد شده‌اند و نفر سوم رسما مفقود الاثر اعلام شده، هرچند این باور وجود دارد که او مرده است.
در همین مدت، 101 خارجی در افغانستان ربوده شده‌اند و 86 مورد آدم ربایی فقط در سال 2005 رخ داده است. از این تعداد 19 نفر توسط آدم‌ربایان اعدام شده‌اند که 10 مورد آن در سال 2006 رخ داد.
عراق خطرناک‌ترین مکان برای آمریکایی‌ها از لحاظ آدم ربایی است. از میان آمریکایی‌هایی که ربوده می‌شوند، 80 درصد آنها شانس زنده ماندن دارند و 20درصد نیز توسط آدم ربایان کشته می‌شوند. از سال 2003 به این سو 39 آمریکایی در عراق ربوده شده‌اند و تصور می‌شود 22 نفر از این تعداد مرده‌اند.
در همین مدت زمان، 495 خارجی غیرآمریکایی در عراق ربوده و 51 نفر از آنها اعدام شده‌اند. القاعده و گروه‌های سنی در عراق مسئول کشته‌شدن 13 گروگان آمریکایی و 34 گروگان خارجی غیرآمریکایی دانسته می‌شوند.
تحلیلگران عوامل متعددی را موجب تفاوت در آمار ربوده‌شدن آمریکایی‌ها و خارجی‌های غیرآمریکایی در عراق می‌دانند، از جمله اینکه دولت آمریکا از دادن باج به آدم ربایان خودداری می‌کند. سایر دولت‌ها، به‌خصوص دولت‌های اروپایی، به شکلی غیرآشکار، انعطاف بیشتری در زمینه ربوده‌شدن شهروندان خود دارند.
اگر هدف آدم ربایان اخاذی باشد، یک غیرآمریکایی، گروگان ایده آلی برای آنها محسوب می‌شود و چنانچه در پی تبلیغ برای خود باشند یا اهداف تروریستی مد نظر آنها باشد، به سراغ شهروندان ایالات متحده می‌روند. گروگان‌های نظامی آمریکایی در بیشتر موارد به قتل می‌رسند.
به گفته مینوو یون، جامعه‌شناس دانشگاه ویلینگ که درباره آدم ربایی‌های تروریستی تحقیق کرده است، شهروندان کشورهایی که به عراق یا افغانستان نیروی نظامی فرستاده‌اند نیز درصورت ربوده‌شدن با خطر مرگ و کشته شدن مواجهند. به گفته وی، در افغانستان، گروگان‌های هندی بیش از سایر خارجی‌ها با خطر مرگ مواجهند که به نوعی بازتاب تداوم درگیری و نزاع بین هندو‌ها و مسلمانان در کشمیر پاکستان است. در سایر مناطق جهان، میزان مرگ گروگان‌های آمریکایی و غیرآمریکایی تقریبا با هم برابر است.
نام الزرقاوی رهبر سابق القاعده در عراق، تداعی‌کننده گروگان‌گیری و ربودن خارجی‌ها در این کشور است. وی با انتشار فیلم‌های ویدئویی که از زندانیانش می‌گرفت، در سراسر جهان شناخته شد. بین سال‌های 2003 تا 2006 وی در مجموع، فیلم‌هایی را از 90 اسیر خود منتشر کرد که در 17 فیلم ویدئویی آنان را مقابل دوربین به قتل می‌رساند. در پی مرگ زرقاوی در سال 2006 اقداماتی از این دست و نیز آمار آدم‌ربایی در عراق کاهش یافت.
روند آدم ربایی خارجی‌ها تنها منحصر به عراق نیست و در کشور دیگری هم شدت گرفته است. در نیجریه از سال 2006 به این سو 141خارجی ربوده شده‌اند. این در حالی است که در سال 2005 تنها 5 خارجی در این کشور نفت‌خیز آفریقایی ربوده شده بودند.
بیشتر موارد آدم ربایی‌ها در نیجریه با صنعت نفت این کشور مرتبط بوده و در محدوده تاسیسات نفتی صورت گرفته است. در سومالی نیز از سال2006 به این سو، دزدان دریایی و گروه‌های شورشی بیش از 500 نفر را ربوده‌اند. این رقم در سال 2005 در این کشور شرقی آفریقا تنها 9 نفر بوده است. انتظار می‌رود روند رو به افزایش آدم ربایی در این 2 کشور ادامه داشته باشد.
در سال 2001 یک واحد تحلیل اطلاعات مربوط به موارد آدم ربایی و گروگان‌گیری در سطح اداره امنیت کشوری ایالات متحده راه‌اندازی شد. این واحد دو هدف را پیگیری می‌کند:
1 - گرد آوری و تحلیل حجم عظیم اطلاعات با هدف تشکیل پرونده برای گروه‌های تروریستی در سراسر جهان که مرتکب آدم ربایی می‌شوند؛ در پرونده این گروه‌ها مواردی مانند جزئیات محل آدم ربایی، جا به جایی، آزادی و یا قتل گروگان‌ها درج می‌شود.
2 - پیش‌بینی اینکه در کجا و چه زمانی احتمال گروگان‌گیری‌های بیشتری وجود دارد.
در سال 2003 این واحد فهرست و عکس‌هایی را از چند نظامی کشته شده آمریکایی منتشر کرد که نشان می‌داد 2 نظامی زن آمریکایی در پی وقوع یک حمله غافلگیرانه در نصیریه مفقود شده‌اند. در پی انتشار این گزارش عملیات تجسس گسترده‌ای برای یافتن جسیکا لینچ و لوری آن پیستوا آغاز شد. تیم جست‌وجو در نهایت دریافت که پیستوا کشته شده است. لینچ بعدها نجات یافت.
در مورد دیگری در همان سال، واحد مورد اشاره به دقت این حدس را مطرح کرد که 7آمریکایی در زندانی در بغداد به سر می‌برند. در پی حمله به زندان مذکور مشخص شد که گروگان‌گیرها در نتیجه بمباران منطقه‌ای در اطراف زندان، آمریکایی‌ها را به مکان دیگری منتقل کرده‌اند.
طی 5 سال گذشته، واحد تحلیل اطلاعات آدم ربایی‌ها بیش از 100 گزارش را درباره جابه‌جایی و مـحل احـتمالی نگهداری3 پیمانکار آمریکایی که در سال 2003 در کلمبیا توسط چریک‌های چپ‌گرای این کشور ربوده شدند، ارائه کرده است. این 3 گروگان آمریکایی در ماه ژوئیه گذشته به همراه 12 گروگان غیرآمریکایی دیگر آزاد شدند.
گروه تحت نظر براون اینک پیگیر وضعیت نا مشخص 21 گروگان – شامل 14 آمریکایی– است که از سال 1993 به این سو ربوده شده‌اند. در میان این افراد نام اسکات اسپیچر خلبان نیروی دریایی ارتش ایالات متحده مشاهده می‌شود که هواپیمای وی در عملیات توفان صحرا در سال 1991 بر فراز عراق سقوط کرد.
هفته نامه تایم- 13 اکتبر2008
