با توجه به اسناد بهجامانده و آثار باستانی موجود، در بین پیشینیان ما نیز استفاده از این سنت به شکل ساخت سکو در جلوی در منازل و تختنشینی در میان اقوام مختلف رواج داشته است همچنین امروزه با پیشرفت علوم و فناوری، ساخت مبلمان نیز در دنیا تنوع و توسعه درخورتوجهی پیدا کرده است.
با توجه به پیشینه این صنعت در کشورمان اکنون صنعتگران ایرانی در زمینه مبلمان کلاسیک که نیازمند انجام کارهای هنری است، از جایگاه مناسبی در بین کشورهای منطقه و جهان برخوردار بوده و با وجود برخی ناملایمات هنوز هم دستان توانمند صنعتگران ایرانی، تحسین جهانیان را برمیانگیزد. اما در زمینه تولید مبلمان مدرن که نیازمند دستگاهها و ماشینآلات پیشرفته است، کشورهایی که از فناوری پیشرفتهتری در این عرصه برخوردار هستند، جایگاه بهتری را بهخود اختصاص دادهاند. این در حالی است که اکنون صنعت مبلمان با اقبال عمومی بیشتری مواجه شده و این امر ضرورت بهرهگیری از فناوری روز در تولید مبلمان کلاسیک در کشورمان را گوشزد میکند.
آمارهای موجود از سهم 10درصدی صنعت چوب و صنایع وابسته به آن در ایجاد اشتغال در کشورمان حکایت داشته و گردش مالی سالانه بیش از 100هزار میلیارد ریالی این صنعت نیز نشانگر اهمیت و جایگاه این صنعت در بین صنایع کشور و آثار زیانبار بیتوجهی به آن است.
مقایسه این ارقام در مقیاس جهانی نیز بیانگر آن است که تلاش برای ارتقای این صنعت در کشور و تولید کالاهای مطلوب جهانی میتواند اعتلای بیشتر نام کشورمان و ارزآوری قابل توجهی را بهدنبال داشته باشد. کشورهایی مانند ترکیه، مالزی، چین، ایتالیا و برخی دیگر از کشورهای اروپایی که به این صنعت به شکلی تخصصی توجه کردهاند، اکنون در بازارهای جهانی جایگاه قابل توجهی را بهخود اختصاص دادهاند و به جرات میتوان گفت که کشورمان در زمینه مبلمان مدرن نهتنها حرفی برای گفتن در بازارهای جهانی ندارد بلکه فقط 20 درصد مصرف داخلی مبلمان مدرن در اختیار تولیدکنندگان کشورمان بوده و 80 درصد بقیه از طریق واردات قانونی و غیرقانونی تامین میشود.
با این وجود در سالهای اخیر در زمینه مبلمان اداری، محصولات نسبتاً خوبی تولید شده که علاوه بر تامین درصد قابل توجهی از نیازهای داخلی به بازارهای جهانی نیز راه یافته و برخی محصولات نیز موفق به دریافت نشانهای بینالمللی شدهاند. در زمینه مبلمان کلاسیک نیز 80درصد مصرف کشور از تولیدات داخلی تامین شده و مقداری از تولیدات استیل نیز صادر میشود که رقم چندان قابل توجهی نیست.
بر این اساس حمایت بیشتر متولیان صنعت از این بخش ضروری است. توجه بیش از پیش به صنعتگران و تامین ملزومات، مواداولیه تولید و فناوری مورد نیاز این صنعت و تعامل گسترده دولت و بخش خصوصی، نخستین گام متولیان بخش صنعت برای حمایت از صنعت مبلمان محسوب میشود که در این راستا ارتباط بیشتر مسئولان با تشکلهای غیردولتی مانند انجمنها و اتحادیههای صنفی، نقش چشمگیری را ایفا خواهد کرد. با این وجود اکنون اتحادیهها و تشکلهای تولیدی از اختیارات و استقلال کافی برخوردار نبوده و مبلسازان در انتخاب اعضای این اتحادیه، نقش قابل توجهی ندارند.
از سوی دیگر اکنون صنعتگران برای تامین مواداولیه تولید با مشکلاتی مواجه هستند به نحوی که مشکلات تامین مواداولیهای مانند« ام.دی.اف» که فناوری لازم برای تولید آن در داخل کشور وجود ندارد موجب شده تا قدرت رقابت مبلمان تولیدی کشورمان با کشورهایی که خود، این ماده اولیه را تولید کرده یا با تعرفههای وارداتی کمتری وارد میکنند، کاهش یابد. این در حالی است که در سالهای اخیر صادرات تولیدات صفحهای با «ام.دی.اف»، نئوپان و تخته سه لایه رشد قابل توجهی داشته است. همچنین چوب عمدهترین ماده اولیه صنعت مبلمان محسوب میشود که واردات آن نیز از تعرفههای گمرکی معاف شده و این کار علاوه بر کمک به صنعت چوب اقدام مؤثری در جهت حفظ جنگلها بوده است.
با وجود این مشکلات انجمن صنفی مبل تهران، در چند ماه گذشته، اقداماتی را برای حمایت از این صنعت انجام داده است؛ تشکیل 10کمیسیون تخصصی، برگزاری نخستین کنفرانس طراحی مبلمان و دکوراسیون داخلی و گردشگری (ابتدای امسال)، ایجاد رشته دانشگاهی طراحی مبل و دکوراسیون داخلی با مشارکت چند دانشگاه، اخذ مجوز راهاندازی موزه ملی مبل از سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایعدستی در فضایی به مساحت 3 هزار متر مربع و رفع مشکلات درونشهری این صنعت، از جمله این اقدامات است.
*رئیس انجمن صنفی کارفرمایی تولیدکنندگان و فروشندگان مبل استان تهران