به گزارش همشهری آنلاین، رهبران دولت ائتلافی رژیم صهیونیستی اعلام کرده‌اند که پس از گذشت یک سال از تشکیل دولت، تلاش‌های آنها برای تثبیت وضعیت ائتلاف به نتیجه نرسیده و به پایان راه رسیده‌اند؛ موضوعی که به‌معنای پایان کار پارلمان (کنست) و انحلال آن طی کمتر از ۱۰روز آینده است.
در نتیجه انحلال کنست، اسرائیل باید برای پنجمین‌بار طی ۳سال گذشته انتخابات سراسری برگزار کند. این تصمیم علاوه بر اینکه فضای سیاسی در اسرائیل را دوباره فلج خواهد کرد، فضایی جدید را برای ابراز وجود بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر راست‌گرای سابق رژیم صهیونیستی که سال گذشته در پی تشکیل دولت منحل شده کنونی از قدرت کنار گذاشته شد، هم به‌وجود خواهد آورد.
رای به انحلال کنست در حقیقت تیر خلاصی است بر پیکر یکی از جاه‌طلبانه‌ترین پروژه‌های سیاسی در تاریخ رژیم صهیونیستی؛ یعنی تشکیل ائتلافی ۸حزبی که توانسته بود مخالفان سیاسی از طیف‌های مختلف راست، چپ، میانه و حتی یک حزب مستقل عرب با نام «فهرست عربی یکپارچه» را با هدف تشکیل دولتی ائتلافی با یکدیگر متحد سازد. این تنوع ایدئولوژیک، اگرچه روی کاغذ جذاب به‌نظر می‌رسید، اما در عمل نتوانست دوام بیاورد. اختلافات میان ۲جناح فکری ائتلاف، در کنار فشارهای بی‌امانی که جناح راست تحت رهبری نتانیاهو به ائتلاف وارد می‌کرد، باعث شد ۲نماینده جناح راست از پارلمان خارج شوند و ائتلاف از اکثریت بیفتد. زمانی که چندین نماینده عرب و چپ‌گرا هم وارد اختلاف‌نظر با ائتلاف شدند، بقای دولت دیگر غیرممکن شد.
ضربه کاری قانون آپارتاید
ضربه نهایی بر پیکر دولت آشفته رژیم صهیونیستی را ناتوانی ائتلاف در کسب اکثریت آرا برای تصویب یک نظام حقوقی دوگانه و آپارتایدی در کرانه باختری وارد کرد؛ قانونی که از زمان اشغال کرانه باختری به‌دست رژیم صهیونیستی در سال ۱۹۶۷تا به امروز میان فلسطینی‌ها و اشغالگران تبعیض ایجاد کرده بود. براساس این قانون که از نگاه بسیاری از نهادهای حقوق‌بشری نوعی قانون آپارتاید علیه فلسطینیان ساکن کرانه باختری محسوب می‌شود، ساکنان شهرک‌های یهودی‌نشین تحت حکومت قوانین مدنی و شهروندان فلسطینی همان مناطق زندگی می‌کنند. دولت ائتلافی بنت تا پایان ماه جاری فرصت داشت تا این قانون را با کسب اکثریت آرا تمدید کند. این قانون دهه‌هاست که بدون مشکل و مخالفتی خاص هر ۵سال یک‌بار تمدید می‌شده است.
اکنون در پی مخالفت چندین نماینده عرب ائتلاف با تصویب دوباره این قانون، علاوه براینکه ساکنان یهودی مناطق اشغالی کرانه باختری مانند فلسطینیان ساکن منطقه شامل اعمال قوانین نظامی خواهند شد، نفتالی بنت هم مجبور به پذیرش فروپاشی دولت و برگزاری انتخابات دوباره شده است. بنت پس از شکست طرحش در کنست در سخنرانی تلویزیونی اعلام کرد که هرچه در توان داشته برای حفظ دولتش انجام داده، اما متأسفانه این تلاش‌ها بی‌نتیجه بوده است.
انتخابات زودهنگام اسرائیل که انتظار می‌رود در فصل پاییز برگزار شود، پنجمین انتخاباتی است که از اواسط سال ۲۰۱۹تاکنون برگزار می‌شود؛ یعنی ۵انتخابات در طول ۳سال. این انتخابات در دورانی حساس انجام خواهد گرفت؛ دورانی که میزان تنش‌ها میان فلسطینی‌ها و رژیم صهیونیستی و همچنین میان تهران و تل‌آویو به اوج خود رسیده است. آشفتگی عمیق سیاسی در تل‌آویو می‌تواند روابط میان رژیم صهیونیستی و متحد اصلی‌اش یعنی آمریکا، آن هم در آستانه سفر جو بایدن به منطقه را پیچیده‌تر کند. در این سفر یائیر لاپید، وزیر خارجه کنونی به‌عنوان نخست‌وزیر موقت از بایدن استقبال خواهد کرد. مفاد توافقنامه ائتلاف ایجاب می‌کرد که درصورت فروپاشی دولت به‌دلیل اختلاف نظرهای جناح‌های چپ و راست، لاپید به‌عنوان عضو میانه‌روی ائتلاف به‌صورت موقت اداره دولت را به‌دست بگیرد. حال با منحل شدن کنست، لاپید دست‌کم برای چند ماه هدایت دولت رژیم صهیونیستی را برعهده خواهد گرفت.
مصائب یک ائتلاف ۸حزبی
این ائتلاف پیچیده دقیقا یک‌سال پیش شکل گرفت؛ زمانی که رژیم صهیونیستی پس از برگزاری ۴انتخابات متوالی بی‌نتیجه، بدون بودجه و بدون دولتی کارآمد به حال خود رها شده بود. اعضای ائتلاف موافقت کردند برای پایان بخشیدن به این ناتوانی عمیق، بر سر یک هدف مشترک، یعنی برکناری نتانیاهو با یکدیگر متحد شوند. مقاومت نتانیاهو در برابر کناره‌گیری از قدرت باوجود اتهامات فسادی که علیه او مطرح بود و دادگاه‌هایی که برای رسیدگی به اتهامات او درحال برگزاری بودند، باعث شد بسیاری از متحدان جناح راستی از او فاصله گرفته و برای برکناری او از قدرت با رقبای ایدئولوژیک خود متحد شوند.
این ائتلاف در ابتدا به اندازه‌ای انسجام داشت که بتواند انتصابات اداری کلیدی انجام داده و لایحه جدید بودجه را تصویب کند؛ لایحه‌ای که به نخستین بودجه اسرائیل طی دوره‌ای ۳ساله تبدیل شد. این ائتلاف همچنین توانست روابط اسرائیل با دولت آمریکا را تثبیت کرده و پیوندهایی نوظهور با برخی کشورهای عربی ازجمله امارات ایجاد کند. رهبران و حامیان این ائتلاف همچنین به این موضوع می‌بالند که دولت ائتلافی توانسته ثابت کند امکان نمایش سازش و مدنیت در جامعه‌ای که به واسطه خطوط قومی، مذهبی و سیاسی دچار چنددستگی عمیقی است، هنوز وجود دارد؛ ادعایی که از نظر نمایندگان اقلیت فلسطینی در پارلمان اسرائیل، بی‌اساس است؛ زیرا به اعتقاد این نمایندگان دولت بنت سیاست‌های افراطی و رادیکالی را برای توسعه شهرک‌های صهیونیستی، تخریب خانه‌های فلسطینی‌ها و پاکسازی قومی در سرزمین‌های اشغالی به اجرا گذاشته است.
اعضای این ائتلاف دائما بر سر موضوعاتی مانند حقوق اعراب، ارتباط میان مذهب و دولت و همچنین سیاست‌های شهرک‌نشینی در سرزمین‌های اشغالی با یکدیگر در تنش بودند؛ درگیری‌هایی که درنهایت منجر به از اکثریت خارج شدن ائتلاف و ثبت آرای مخالف علیه مصوبه‌های دولت شد. در ماه‌های اول سال ۲۰۲۲بود که «ایدیت سیلمان» از اعضای حزب یامینا که بنت رهبر آن است، به‌دلیل اختلاف‌نظرهای موجود ائتلاف را ترک کرد تا اکثریت شکننده ائتلاف در کنست از دست برود. هفته گذشته هم «نیر اورباچ» دیگر هم‌حزبی بنت در اعتراض به عملکرد ضعیف دولت او در «ارتقای روحیه اسرائیلی» از ائتلاف کناره‌گیری کرد تا فقط ۵۹کرسی از ۱۲۰کرسی کنست در اختیار ائتلاف بنت باقی بماند. حدنصاب لازم برای تشکیل ائتلاف اکثریت در کنست، ۶۱کرسی از ۱۲۰کرسی است.
انتخابات جدید و خطر بازگشت نتانیاهو
برگزاری دوباره انتخابات فرصتی بی‌نظیر برای بازگشت به قدرت در اختیار بنیامین نتانیاهو قرار خواهد داد. این انتخابات به نتانیاهو فرصت می‌دهد تا برای تشکیل ائتلاف خود آرای کافی به‌دست آورد. با این همه، مسیر بازگشت او به قدرت بدون دست‌انداز هم نیست. نتایج نظرسنجی‌ها نشان می‌دهند حزب او، لیکود، در کنست بعدی به‌راحتی به بزرگ‌ترین حزب تبدیل خواهد شد، اما ممکن است متحدان نتانیاهو نتوانند برای پشتیبانی از او برای کسب اکثریت پارلمانی، کرسی‌های کافی را به‌دست آورند.
همچنین ممکن است بعضی از احزاب دیگر درصورتی با لیکود همکاری کنند که نتانیاهو از سمت خود به‌عنوان رهبر حزب کناره‌گیری کند. این وضعیت می‌تواند منجر به آغاز ماه‌ها مذاکرات طولانی شده و رژیم صهیونیستی را به وضعیت قبل از کناره‌گیری نتانیاهو بازگرداند؛ دورانی که دولت نتانیاهو از انسجام کافی برای تصویب بودجه یا پرکردن سمت‌های کلیدی دولتی برخوردار نبود و در نتیجه طی ۲سال، ۴انتخابات برگزار کرد. همزمان محاکمه‌های نتانیاهو به‌خاطر فساد مالی برای مدتی طولانی ادامه خواهد یافت و تحت‌تأثیر برگزاری انتخابات جدید قرار نخواهد گرفت.
برخلاف وعده‌های اعضای ائتلاف بنت، دولت او نتوانست قانونی را تصویب کند که براساس آن بتوان مانع نامزدی افراد متهم به جرائم مالی در انتخابات شد. همزمان منتقدان نتانیاهو، بیم آن را دارندکه او با بازگشت به قدرت اقدام به تصویب قوانینی کند که برایش مصونیت قضایی و حقوقی به‌دنبال داشته باشد.
لاپید؛ نخست‌وزیر موقت
یائیر لاپید، وزیر خارجه دولت منحل شده رژیم صهیونیستی و نخست‌وزیر موقت این رژیم، رهبر حزب «یش‌آتید»، دومین حزب بزرگ اسرائیل است. پس از آنکه نتانیاهو نتوانست در انتخابات پیشین اکثریت را به‌دست آورد، به لاپید فرصت تشکیل دولت داده شد. او به‌منظور قانع کردن بنت برای پیوستن به ائتلاف، به او اجازه داد باوجود اینکه رهبری حزبی کوچک‌تر را بر عهده داشت، نخست‌وزیری را بر عهده بگیرد؛ زیرا بنت نزد جناح راست ائتلاف پذیرفته شده‌تر از لاپید بود.
لاپید که سابقا خبرنگار و مجری تلویزیون بوده، اولین‌بار در سال ۲۰۱۳وارد کنست و دولت شد. او در آن سال به‌عنوان وزیر اقتصاد در دولت نتانیاهو مشغول به‌کار شد. اگرچه در ابتدا لاپید به‌عنوان سیاستمداری جدی و اثرگذار درنظر گرفته نمی‌شد، اما طی ۹سال گذشته در سمت‌های مختلفی مانند وزیر اقتصاد، وزیر خارجه، وزیر امور استراتژیک، نخست‌وزیر موقت و رهبر اپوزیسیون مشغول بوده است. لاپید یکی از موافقان راه‌حل ۲کشوری برای حل مناقشه اسرائیل و فلسطین است، اما در طول عضویتش در ائتلاف با بنت، موافقت کرد تا با فلسطین بر سر تشکیل کشور مذاکره نکند. بنت جزو مخالفان اصلی تشکیل کشور فلسطین است.
نظر شما