این خبری بود که چندی پیش دکتر مصطفی معین، رئیس انجمن آسم و آلرژی ایران به آن اشاره کرد.
وی با تاکید بر اینکه تا سال 2020 ،10 میلیون نفر در جهان بر اثر آسم جان خود را از دست میدهند، در گفتوگو با ایسنا اظهار داشت: 90 درصد این افراد در کشورهای جهان سوم زندگی میکنند.
اعلام این آمار در حالی است که به گفته کارشناسان، کودکان در این میان قربانیان اصلی آلودگی هوا محسوب میشوند؛ بهطوری که براساس مطالعاتی که در سطح مدارس شهر تهران انجام شده، شیوع آسم در میان کودکان تهرانی 5درصد برآورد شده است.
با این حال دکتر سید احمد طباطبایی، فوق تخصص بیماریهای ریوی کودکان و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در گفتوگو با همشهری، آلایندههای محیطی را به 2 دسته تقسیم میکند و میگوید: آلایندهها شامل آلایندههای داخل منزل و بیرون از آن هستند بهطوری که آلایندههای بیرون از محیط خانه گازهای سمی مثل گاز2 Co، گاز No2، گاز ازن و برخی ذرات معلق در هوا را در بر میگیرد.
وی با اشاره به اینکه منبع اصلی این گازها اکثرا سوخت ماشینها و یا آلودگی ناشی از سوخت ناکامل مواد سوختی و یا وسایل گرمایشی است، ادامه میدهد: مطالعات نشان داده کسانی که در محیطهای آلوده هستند، احتمال ابتلا به آسم در آنها بیشتر است و علاوه بر این بیماران آسمی هم در این محیطها علائم شدیدتری از بیماریشان را تجربه میکنند.
به عقیده این فوق تخصص بیماریهای ریوی کودکان، مطالعات نشان داده کودکانی که در کنار جادهها زندگی میکنند، میزان علائم تنفسی در آنها بیشتر است.
دکتر محمد قرهگزلو، متخصص آسم و آلرژی نیز با اشاره به اینکه بهدلیل بیشتر بودن ظرفیت هوایی کودکان و نیاز آنها به اکسیژن بیشتر، خطر آلودگی هوا، کودکان را بیشتر تهدید میکند، معتقد است: بهدلیل کوتاه بودن قد کودکان و اینکه ذرات معلق آلاینده بهدلیل سنگینی در نزدیکی زمین قرار دارند، کودکان هوای آلوده را بیشتر تنفس میکنند.
این در حالی است که تحقیقات نشان میدهد آلودگی هوا خطر ابتلا به سرطان را هم تا 6 برابر در کودکان افزایش میدهد. بهطوری که به تازگی محققان انگلیسی اعلام کردند؛
احتمال مرگ ناشی از سرطان در کودکانی که در 500 متری توقفگاه اتوبوسها زندگی میکنند، تا 6 برابر بیشتر از سایرین است. این محققان همچنین معتقدند کودکانی که در این مناطق زندگی میکنند، بیشتر به سرطانهای خون، لنفوم، مغز و ستون فقرات دچار میشوند.
« البته ممکن است بیمار مبتلا به آسم تا به حال هیچ زمینههایی از این بیماری را نداشته باشد ولی بهتدریج و با قرار گرفتن در معرض آلودگی هوا، بیمار دچار سوزش و خارش گلو، سرفههای مکرر، احساس افزایش خلط در گلو و یا احساس سنگینی و تنفس سخت داشته باشد.»
دکتر طباطبایی با اشاره به این عبارات در ادامه خاطرنشان میکند: البته همه این علائم ممکن است با تنگی نفس و در حالت شدیدتر با نارسایی تنفسی همراه باشند.
ولی در هر صورت توصیه ما این است که از قرار گرفتن در این محیطها پرهیز شود چون مشخص شده بیمارانی که از شهرهای بزرگ و آلوده وارد شهرهای کوچک میشوند، میزان استفاده از دارو و بستری شدن در بیمارستان در آنها کاهش مییابد.
منواکسید کربن همچنان خطرناکترین آلاینده!
دکتر محمد قرهگزلو، همچنین با تایید اینکه اختلالات تنفسی، قلبی و عروقی و ایجاد و تشدید بیماری آسم از مهمترین عوارض آلودگی هوا هستند، میگوید: آلودگی هوا معمولا در 6 ماه دوم سال بیشتر است.
همچنین بهدلیل موقعیت جغرافیایی تهران و قرار گرفتن کوهها در اطراف آن، با سرد شدن هوا ذرات معلق و آلایندهها در نزدیکی هوا باقی میمانند که به آن وارونگی هوا میگویند که علت اصلی آن نیز سوخت فسیلی خودروهای غیراستاندارد، وسایل نقلیه عمومی و خانههاست.
دکتر قرهگزلو در توضیح سایر آلایندهها معتقد است: منواکسید کربن بهعنوان یکی از خطرناکترین ذرات معلق در هوا ست که عوارض قلبی و تنفسی مهمی را در پی دارد و در غلظتهای بالا حتی کشنده است.
این فوق تخصص آلرژی، از سرب، ذرات ناشی از گوگرد، اکسید نیترات بهعنوان دیگر ذرات آلاینده نام میبرد.
وی ضمن بیان اینکه برخی مواد آلاینده توانایی ترکیب با برخی ذرات دیگر محیط را دارند، ادامه میدهد: مواد آلاینده میتوانند با ذرات آلرژیزا نظیر گیاهان و کپکها ترکیب شوند و بهصورت مواد حساسیتزای قویتری عمل کنند و سبب بروز عوارضی شوند که محدود به آسم و درگیری دستگاه تنفسی نیست.
دکتر قرهگزلو، سرفه، تنگی نفس، علائم چشمی، احساس سوزش، خارش و اشک ریزش را از علائم آلرژیهایی که ناشی از آلودگی هواست عنوان کرده و میافزاید: آلودگی هوا میتواند علائم آلرژی بینی را تشدید کند و سبب آبریزش، خارش، گرفتگی بینی و عطسههای مکرر شود.
وی با تاکید بر لزوم تدوین برنامهریزی درازمدت برای کاهش آلودگی هوا، خاطرنشان میکند: استفاده از ماسکهای فیلتردار، پرهیز از تردد غیرضروری در روزهای آلوده در سطح شهر و مصرف کافی و بموقع دارو برای بیماران تنفسی و بهخصوص کودکان در همه فصول سال ضروری است.