قالیباف که از حمایت طیف زیادی از مدیران بازار برخوردار است می‌گوید که دغدغه اصلی‌اش میزان نقدشوندگی سهام است و در تلاش است تا طراوت را به بازار بازگرداند و معاملات را روان‌تر کند. وقتی از او می‌پرسیم که آیا دغدغه‌ای برای کنترل شاخص‌ها دارد؟ می‌گوید: شاخص‌های بورس را بازار تعیین می‌کند و من دخالتی در این موضوع نخواهم داشت.
مدیرعامل جدید بورس اوراق بهادار که پیش از این مدیریت شرکت سرمایه‌گذاری امید را برعهده داشته معتقد است که بخش زیادی از مشکلات بازار سرمایه متعلق به بخش واقعی اقتصاد است به همین دلیل ایده‌ای را در ذهن خود پرورانده است تا از طریق آن بتواند مشکلات بخش واقعی اقتصاد را انعکاس دهد. او در این باره می‌گوید: ایده من این است که میزی در بورس تشکیل شود با عنوان میز صنایع تا از این طریق وارد بخش واقعی اقتصاد شویم و مشکلات بخش صنایع را بررسی کنیم.
قالیباف که از چهره‌های شناخته شده بازار است قصد دارد در روزهای آینده نشست‌هایی را با سهامداران حقوقی و حقیقی برگزار و ایده‌های آنان را دریافت کند.مدیرعامل جدید بورس تهران خبر می‌دهد که به‌زودی سایت شخصی‌اش برای دریافت پیشنهادها و انتقادهای فعالان بازار راه‌اندازی خواهد شد.
- شما برنامه خاصی برای تغییر قواعد معاملاتی بازار دارید؟
من اعتقاد دارم قواعد معاملاتی کنونی می‌تواند به خوبی بازار را هدایت کند، بنابراین تلاش ما این است که این قواعد را ارتقا دهیم نه اینکه در قوانین و مقررات تغییری ایجاد کنیم. در حقیقت اعتقاد دارم قواعد معاملاتی کنونی می‌تواند بازار را به تعادل برساند.
- آیا تغییری در دامنه نوسان شرکت‌ها ایجاد خواهید کرد؟
دامنه نوسان قاعده‌ای است که در همه بازارهای دنیا اجرا می‌شود اما این قاعده بسته به پیشرفته بودن یا نو پا بودن بازارها متفاوت است، بنابراین نمی‌توانیم بگوییم که دامنه نوسانی وجود نداشته باشد، به‌طور مثال در برخی از بازارها دامنه نوسان بازتر است مثلا به میزان 10درصد اعمال می‌شود اما در بازار ما به‌دلیل نوپا بودن محدودیت بیشتری برای دامنه‌نوسان وجود دارد. در مورد تغییر در دامنه نوسان شرکت‌ها باید بگویم که این موضوع را بررسی و پس از آن نتیجه بررسی را اعلام خواهم کرد.
- موضوع حجم مبنا سال‌هاست که بحث‌ها و انتقادات زیادی را متوجه بورس کرده به‌طوری که گاهی اوقات این قانون باعث ایجاد گره‌های معاملاتی می‌شود به‌ویژه در دوران رکود باعث می‌شود تا سهام شرکت‌های کوچک با رشد قیمت مواجه شوند، آیا برنامه‌ای برای تغییر میزان حجم مبنا در دست دارید؟
اگر ما بتوانیم میزان سهام شناور آزاد(free float) شرکت‌ها را افزایش دهیم بحث حجم مبنا نیز حل خواهد شد. برنامه ما این است که این موضوع را در زمان پذیرش شرکت‌ها در بورس حل کنیم. براساس این برنامه اختیار عرضه سهام شناور از مالک گرفته می‌شود و به یک شرکت تامین سرمایه یا یک کارگزار داده می‌شود، با این روش اختیار عرضه سهام به شخص ثالثی سپرده می‌شود که شرایط بازار را می‌داند و بر مبنای آن اقدام به عرضه سهام شرکت‌ها در بورس خواهد کرد، به این ترتیب دیگر نگران حجم مبنا در بورس نخواهیم بود. تلاش ما این است که سهام شناور شرکت‌های بورس را به سقف 20درصد برسانیم.
- مگر در حال حاضر شرکت‌های بورس موظف نیستند تا سقف 20 درصد از سهامشان را در بورس عرضه کنند؟
این قانون تاکنون چه در مورد شرکت‌هایی که از طرف نهادهای دولتی در بورس عرضه شده‌اند و چه شرکت‌هایی که از طریق بخش خصوصی به بازار آمده‌اند رعایت نشده است. دلیلش این است که زمانی که یک شرکت در مرحله پذیرش در بورس است از او تعهد گرفته می‌شود که در آینده تا سقف 20 درصد از سهامش عرضه شود اما عملا این اتفاق رخ نمی‌دهد چرا که شرایط بازار در آینده تغییر می‌کند و تغییر باعث می‌شود مالک سهمی در بازار عرضه کند. اما اگر این اختیار از مالک گرفته شود و به یک نهاد مستقل سپرده شود مشکل عرضه سهام حل می‌شود و موضوع سهام شناور شرکت‌ها در بورس تضمین می‌شود.
- آیا این به معنای آن است که روش عرضه اولیه در بورس تغییر خواهد کرد؟
بله. البته این موضوع هنوز در حد طرح است و باید جوانب مختلف آن بررسی شود. خیلی اوقات بازار عملا فرصت عرضه را نمی‌دهد، بنابراین وقتی اختیار عرضه سهام در اختیار یک نهاد تخصصی و مستقل قرار بگیرد زمان مناسب برای عرضه شناسایی می‌شود و عرضه‌ها نیز در شرایط مطلوبی انجام می‌شوند. در حال حاضر 5 درصد از سهام شرکت‌ها در روز اول برای کشف قیمت در بورس عرضه می‌شود و شرکت‌ها تعهد می‌دهند 15درصد مابقی را نیز عرضه کنند اما عملا پس از آن، این اتفاق رخ نمی‌دهد و شرکت‌ها سهام عرضه نمی‌کنند، دلیلش این است که معادلات بازار در شرایط مختلف تغییر می‌کند. بنابراین وقتی اختیار عرضه در اختیار نهادهای تخصصی قرار بگیرد به‌دلیل آنکه آنها بازار را می‌شناسند، می‌دانند که چه زمانی باید سهم را در بازار عرضه کنند.
- دیگر چه برنامه‌ای برای بورس دارید؟
یکی دیگر از برنامه‌های ما افزایش کیفیت امیدنامه‌های بورس است، ایده ما این است که امید نامه‌های بورس شفاف‌تر شوند، در واقع طرح‌ها و سناریوی آینده باید در امیدنامه شرکت‌ها برای سهامداران ترسیم شود. این درست نیست که ما صرفا برمبنای اطلاعات گذشته میزان سودآوری شرکت‌ها را برآورد کنیم.نباید اینگونه باشد که براساس قیمت‌های امروزی نتیجه‌گیری کلی انجام شود و مردم نیز بر همین اساس سهام را خرید و فروش کنند. تلاش ما این است که انتشار امیدنامه‌ها را به دست افراد حرفه‌ای و متخصص بسپاریم تا در نهایت یک امیدنامه حرفه‌ای تهیه و تنظیم شود. این کار باعث شفافیت امیدنامه‌ها می‌شود و حتی مشخص می‌شود یک سهم تحت‌تأثیر سناریوهای مختلف چه شرایطی خواهد داشت.
- برنامه شما برای توسعه بورس در استان‌ها چیست؟
ما برنامه‌های بلندمدتی را برای توسعه بورس در استان‌ها درنظر گرفته‌ایم و براین اساس تمرکز ما روی تالارهای استانی خواهد بود. این تالارها باید به نماد بورس در استان‌ها تبدیل شوند. برنامه دیگر ما این است که سبدهای استانی را تشکیل دهیم تا از این طریق مردم بتوانند در سبدهای استانی سرمایه‌گذاری کنند، برای این کار ما نیاز به همکاری کارگزاران داریم. من اعتقاد دارم مردم باید سبد سهام بخرند نه تک سهم، به همین دلیل ایده دیگر ما این است که سبدها و صندوق‌های سرمایه‌گذاری در بورس که سهامشان قابلیت معامله در بورس را دارند تشکیل و توسعه دهیم. این سبدها و صندوق‌ها باید قابلیت معامله در بورس را داشته باشند.
- در دوران گذشته گاهی اوقات فعالان بازار به طنز به دبیرکل یا مدیرعامل بورس می‌‌گفتند «دبیرکل شاخص»، آیا شما دغدغه‌ای در مورد شاخص‌های بورس دارید؟
من اعتقاد دارم شاخص‌های بورس را بازار تعیین می‌کند. ما می‌گوییم که بورس آیینه تمام‌نمای اقتصاد است و شاخص هم ضربان بازار را نشان می‌دهد. این یعنی اینکه شاخص‌ها حاصل جمع‌بندی نظرات بازار است به این ترتیب بازار هم به جمع‌بندی که برسد ما دخالتی نخواهیم داشت. من تلاش خواهم کرد که نقدشوندگی بازار افزایش پیدا کند، افزایش یا کاهش شاخص‌ها موضوعی است که خود بازار تعیین می‌کند.
- برنامه کوتاه‌مدت شما برای بورس چیست؟
برنامه کوتاه‌مدت ما برای بازار بازگرداندن نشاط و روان کردن بازار است. برای این کار از دولت نیز کمک خواسته‌ایم و منتظر نظر دولت هستیم. گذشته از این همکاران من در بازار نیز باید کمک کنند، حداقل اینکه شرکت‌های حقوقی وارد صف‌ها نشوند و اجازه بدهند مردم سهامشان را نقد کنند.
- برنامه‌های بلندمدت شما برای بورس چیست؟
برنامه بلندمدت ما این است که وارد بخش واقعی اقتصاد شویم. برای این کار ایده ما این است که میز صنایع را تشکیل دهیم و از مدیران صنایع مختلف برای توسعه بازار و انعکاس مشکلات صنایع به دولت استفاده کنیم. در حال حاضر، بسیاری از مشکلات بازار، مشکلاتی است که در بخش واقعی اقتصاد وجود دارد، اگر بخواهیم مکانیسم بورس به درستی شکل بگیرد باید علامت‌های مناسبی از بخش واقعی اقتصاد دریافت کنیم.
- آیا حاضرید پیشنهادهای سهامداران جزء و فعالان کف بازار را هم بگیرید؟
قطعا، من نماینده تمام طیف‌های بازار هستم، نماینده سهامداران حقیقی، حقوقی و کارگزاران. از این رو، از دریافت پیشنهادها و انتقادها استقبال می‌کنم. به همین دلیل برنامه من این است که در روزهای آتی نشست‌هایی را با سهامداران حقوقی و حقیقی برگزار کنم تا ایده‌های آنان را دریافت کنم. من مسئولیت پاسخگویی در برابر کل بازار را دارم و باید کاری کنم که منافع تمام طیف‌های بازار تامین شود، نه منافع بخش خاصی از بازار. همچنین در روزهای آینده سایت شخصی من برای دریافت پیشنهادها و انتقادهای فعالان بازار راه‌اندازی خواهد شد که همه فعالان بازار می‌توانند از طریق این سایت نظراتشان را به من منتقل کنند. قصد دارم تا از طریق این سایت مشاورانی را انتخاب کنم ضمن اینکه نشست‌های ما با فعالان بازار نیز ادامه خواهد یافت.
- در حال حاضر دغدغه اصلی شما برای بازار چیست؟
دغدغه اصلی مردم در حال حاضر نقدشوندگی است و دغدغه اصلی من هم نقدشوندگی سهام در بورس است. تلاش خواهم کرد تا میزان نقدشوندگی سهام در بورس افزایش پیدا کند تا مردم راحت‌تر بتوانند سهامشان را در بورس بفروشند.
