همشهری آنلاین - وجیهه امیرخانی: از نیمه‌های دهه ۸۰ که پای سریال‌ها به شبکه نمایش خانگی باز شد چه در قالب پلتفرم‌های تازه متولد امروز و چه زمانی که به شکل سی دی هر هفته در اختیار مخاطبان قرار می‌گرفت، مجموعه‌هایی با چهره‌ها و تبلیغات فراوان کلید خورده، تولید می‌شد و به نمایش می‌رسید که به نیمه نرسیده بدون توضیحات لازم و در نظر گرفتن حقوق مخاطبانی که برای تماشای هر قسمت از این مجموعه‌ها پول پرداخت کردند، پخش آن متوقف شده است. در این گزارش به بررسی برخی از سریال‌های تولیدشده در شبکه نمایش خانگی پرداخته‌ایم که به ایستگاه پایانی نرسیده و نیمه تمام، پخش آن متوقف شده است.
نخستین سریالی که ناتمام ماند
«قهوه تلخ» نخستین سریال شبکه نمایش خانگی در دهه ۸۰ بود که بعد انتشار بیش از ۱۰۰ قسمت و حضور چهره‌های چون جواد عزتی، سیامک انصاری، بروز ارجمند و...قبل از رسیدن به ایستگاه پایانی، متوقف شد. قهوه تلخ پس از «قلب یخی»، پرفروش‌ترین سریال تاریخ شبکه نمایش خانگی به شمار می‌آید که در فضایی تاریخی و فانتزی می‌گذشت و در ادامه دیگر آثار مدیری فضایی فانتزی و جذاب را در بستر تاریخ قاجار مطرح می‌کرد.
ناگفته نماند که مهران مدیری بابت ناتمام ماندن این سریال طنز مجبور به عذرخواهی از مخاطبان و ارائه توضیحاتی درباره شرایط پیش آمده شد. مهران مدیری همان زمان اعلام کرد: «حق شماست که بدانید چرا «قهوه تلخ» قسمت پایانی نداشت و به برخی تعهدات خودش عمل نکرد. اما من بعضی چیزها را می‌توانم بگویم و بعضی چیزها را نمیتوانم بگویم. در ابتدا می‌گویم که همیشه حق با شماست، این ها مشکلات من است مشکل شما نیست. بدانید که این را می‌دانم. چند سال قبل که شبکه نمایش خانگی اختراع شد هیچکس نمی‌دانست این کار انقدر سخت و پیچیده است.»
مدیری بعد از این سریال البته دست به آزمون و خطاهای دیگری زد و سعی کرد با «ویلای من»، «شوخی کردم» و «عطسه» شکست قهوه تلخ را جبران کند اما هر سه مجموعه شکست خوردند و مهران مدیری به صدا و سیما بازگشت.
«عشق تعطیل نیست»
سریال «عشق تعطیل نیست» به کارگردانی بیژن بیرنگ یکی دیگر از مجموعه‌هایی بود که با حضور مهناز افشار و محمدرضا گلزار، زوج موفق سینمایی دهه هشتاد در سال ۱۳۹۳ انتشار خود را آغاز کرد اما پس از پخش قسمت پنجم متوقف شد. این سریال که قرار بود در ۲۶ قسمت منتشر شود پس از پخش قسمت پنجم متوقف شد. با توجه به اینکه به نظر می‌رسید چهره‌هایی نظیر محمدرضا گلزار و مهناز افشار می‌توانست مخاطبان قابل توجهی را برای این سریال جذب کند اما به دلایل نامعلوم پخش آن متوقف شد و بیرنگ در توضیحاتی پرکار بودن دو بازیگر و اینکه همزمان در چند پروژه حضور داشته‌اند را از دلایل ناکامی «عشق تعطیل نیست» عنوان کرد.
پایان ناتمام این مجموعه هم تقریبا بدون واکنش از سوی مخاطب و تیم سازندگان به پایان رسید و با وجود اینکه بیژن بیرنگ تجربه‌های موفقی نظیر «خانه سبز» و «همسران» در تلویزیون داشت درباره علت توقف این سریال گفت: «نمی‌خواهم خیلی وارد جزئیات شوم؛ فقط می‌توانم بگویم وقتی عشق نباشد، با صحبت کردن در مورد آن هم عشقی ساخته نمی‌شود؛ به عنوان مثال کاری که باید در عرض دو ماه ۱۲ قسمت از آن ساخته می‌شد، می‌بینیم که فقط پنج قسمت بیشتر از آن ساخته نشد؛ این اتفاق تماما ضرر مالی به یک پروژه است.» بهنوش بختیاری، مهرانه مهین ترابی، شهرام حقیقت دوست، بهرام شاه محمد لو و مائده طهماسبی از دیگر بازیگرانی بودند که در این مجموعه حضور داشتند.
سریال پرستاره «رقص روی شیشه»
یکی دیگر از مجموعه‌های پرستاره که سال ۱۳۹۷ با تبلیغات مفصل مخاطب را آماده تماشا کرد، سریال «رقص روی شیشه» به کارگردانی مهدی گلستانه با حضور چهره‌هایی همچون بهرام رادان، مهتاب کرامتی و امیر آقایی بود. نخستین قسمت‌های سریال «رقص روی شیشه» منتشر شد و در حالی که به نظر می‌آمد این مجموعه یکی از عاشقانه‌های موفق شبکه نمایش خانگی شود بدون اطلاع‌رسانی قبلی ناگهان در قسمت ۱۲ به کار خود پایان داد.
در آن زمان جدایی بازیگران اصلی از پروژه به خاطر مسائل مالی و عمل نکردن سرمایه گذار به تهعداتش، به عنوان علت ناقص ماندن «رقص روی شیشه» خبرساز شد. این موضوع تا جایی پیش رفت که خبرهایی درباره شکایت حقوقی بهرام رادان از سازندگان و پلتفرم های پخش کننده هم به گوش رسید. تنها اقدامی که سازندگان «رقص روی شیشه» برای رساندن داستان به نقطه پایانی انجام دادند در قسمت دوازدهم و دقیقا زمانی که مخاطب پیگیر سرنوشت شخصیت‌ها شده بود با استفاده از داستان گویی یک راوی، سرنوشت شخصیت‌ها را بازگو کرد و به آن خاتمه داد. در این پایان ناتمام این مجموعه هم گویی نه مخاطبانی که با وعده و وعیدهای تبلیغاتی پلتفرم‌ها حق اشتراک خریداری کرده بودند مطالبه‌ای داشتند و نه سازندگان آن اقدامی برای ارائه توضیح یا عذرخواهی از مخاطبان خود انجام دادند.
پروژه شکست خورده سازنده «پایتخت»
سریال «جزیره» به کارگردانی سیروس مقدم، کارگردان باسابقه تلویزیون که مجموعه پربیننده و موفق پایتخت را هم در کارنامه دارد مجموعه دیگری بود که در سال ۱۴۰۰ بعد از ۱۴ قسمت متوقف شد. این سریال در حالی که گره‌های باز نشده زیادی در داستانش وجود داش، بدون آنکه تیم سازندگان و کارگردانی توضیحی درباره این پایان نابهنگام دهند به پایان ناتمام خود رسید.
چهره‌های تازه معرفی شده به دنیای تصویر در سریال جزیره شادی مختاری و امیر مقاره (خواننده ماکان‌بند) بودند. شادی مختاری بازیگر تازه واردی بود که با «جزیره» به مخاطب شناسانده شد. چهره‌های شناخته شده‌ای همچون میترا حجار، اکبر زنجان پور، محمدرضا فروتن و هنگامه قاضیانی هم البته در این مجموعه جلوی دوربین مقدم رفته بودند.
«جزیره» روایتی درباره دختر خبرنگاریست که درگیر عشق جوانی ثروتمند می‌شود. این سریال اگرچه با چهره‌های جدید و پرطرفدار، داستان عاشقانه و لوکیشن‌های جذاب و تصاویری دیدنی از جزیره کیش نتوانست تماشاگران پر و پا قرصی را برای خود دست و پا کند و به پایان نرسیده تمام شد بدون آنکه واکنشی از سوی مخاطبان و تیم سازندگان آن مطرح شود.
تنها واکنش پس از نیمه‌تمام ماندن جزیره، استوری شادی مختاری بود که بعد از پخش آخرین قسمت از «جزیره»، در اینستاگرام نوشت: «امروز یکشنبه است و برخلاف یک‌شنبه‌های پیش، جزیره پخش نشد! چرا!؟ چون هفته گذشته، در قسمت ۱۴ به پایان رسید…! اما یک سال پیش که همه‌چیز شکل دیگری بود و ما خوش‌بین به همه‌چیز و همه‌کس، گمان می‌کردیم بیش از ۲۵ هفته مهمان خانه‌هایتان خواهیم بود…اما اوضاع آن‌طور که تصور می‌کردیم پیش نرفت، تخم مرغ‌ها یکی یکی شکستند و از ابتدای زمان تولید هرروز ماجرای تازه‌ای پیش آمد…»
«مردم معمولی» رامبد جوان
«مردم معمولی» عنوان مجموعه دیگری ست به کارگردانی رامبد جوان که با تبلیغات پر و پیمانی شروع به انتشار کرد. این سریال اگر چه در ۲۰ قسمت منتشر شد اما حذف ۶ قسمت از این آن و شروع دوباره از قسمت هفتم، مخاطبانش را شگفت‌زده کرد. رامبد جوان و تیم تولید وقتی با موج انتقادها نسبت به سریال مواجه شد بعد از پخش ۶ قسمت، در حرکتی کم‌سابقه تصمیم به حذف ۶ قسمت منتشر شده را از پلتفرم پخش کننده گرفتند و سریال را دوباره از ابتدا شروع کردند. در این سریال که محصول سال ۱۴۰۰ است، بازیگرانی همچون الناز حبیبی، شبنم مقدمی، لیلی رشیدی، رامبد جوان و کمند امیر سلیمانی ایفای نقش کرده‌اند.
«شهرک کلیله و دمنه»
«شهرک کلیله و دمنه» یکی از آخرین مجموعه‌هایی ست که با وجود حضور کارگردان محبوب کودک و نوجوان؛ مرضیه برومند در مقام کارگردان یک‌باره متوقف شد. اگرچه تهیه‌کننده این سریال می‌گوید «کلیله و دمنه» تمام شده است و توقف یک‌باره معنی ندارد، اما مرضیه برومند، کارگردان باسابقه مجموعه‌های عروسکی که پیش‌تر تولید سریال‌هایی چون خونه مادربزرگه، قصه‌های تابه‌تا و مدرسه موش‌ها را در کارنامه دارد در آخرین اظهار نظر خود تاکید کرد که سریال شهرک کلیله و دمنه به دلایل متعددی نیمه‌کاره مانده است و قرار هم نیست ادامه آن ساخته شود.
یکی از حواشی این مجموعه که اولین پروژه مرضیه برومند برای شبکه نمایش‌بود، ایجاد پویشی با عنوان «مجموعه نمایشی شهرک کلیله و دمنه بازبینی شود» از سوی برخی کاربران در فضای مجازی بود. برخی مخاطبان به دلیل آنچه ارائه محتواهای آموزشی نادرست در این مجموعه برای کودکان می‌خواندند، خواستار جلوگیری از پخش شده بودند.
گذشته از توقف سریال «جیران» حسن فتحی که به دلایل حقوقی و با دستور قضایی متوقف و همه قسمت‌ها از دسترس مخاطبان خارج شده است، «نوبت لیلی» روح‌الله حجازی، «گیسو» ساخته منوچهر هادی، «میدان سرخ» به کارگردانی ابراهیم ابراهیمیان و سریال «سیاوش» به کارگردانی سروش محمدزاده را هم باید به فهرست سریال‌های ناتمام شبکه نمایش خانگی اضافه کرد، مجموعه هایی که به نظر می‌رسد به دلایل مختلفی همچون ضعف فیلمنامه، کارگردانی، داستان های تکراری و...در جذب مخاطب ناکام مانده و از ادامه راه منصرف شدند.
در پایان این سوال همچنان باقیست که جدای از حقوق مخاطبان شبکه نمایش خانگی در ناتمام ماندن سریال‌هایی که برای آن هزینه کرده‌اند چرا در هیچ‌کدام این مجموعه‌های ناموفق و پروژه‌های شکست‌خورده که با هزینه‌های هنگفتی تولید شده‌اند، سازندگان اعلام ورشکستگی نمی‌کنند؟ آیا این موضوع که همه عوامل تولید از کارگردانی گرفته تا تیم بازیگران دستمزدهای خود را در زمان تولید دریافت کرده‌اند و درحقیقت حضور یا میزان رضایت مخاطب فاکتور چندان مهم و موثری در گردش مالی چنین پروژه‌های نیست می‌تواند گزاره صادقی باشد؟
اما مهمتر از همه این موارد، در این میان تکلیف کسانی که هم از وقت خود هم از سرمایه خود هزینه می کنند و اشتراک نسبتا گران قیمت پلتفرم های نمایش خانگی را پرداخت می کنند، چه می شود؟ آیا تا به حال شده است که یک شرکت پخش آنلاین به خاطر نیمه کاره ماندن سریالی که هزاران نفر دنبال می کرده اند، از آنها عذرخواهی کند جبران خسارت مالی مشترکان پیشکش! آیا نباید سازو کاری اندیشیده شود که در این شرایط حق و حقوق مخاطبان و بیننده ها اعاده شود؟
نظر شما