به گزارش ایسنا، رئیس مجلس خبرگان رهبری که در مراسم گشایش همایش «شیخ بهایی» در مشهد سخن می‌گفت، اظهار داشت: می‌توانیم در مجموع 50 کتاب فقهی چندین زیرمجموعه را تعریف کنیم و یک حوزه نیرومند اسلامی برای استمرار انقلاب اسلامی فراهم کنیم.
وی با استناد به سخنان شیخ بهایی، یادآور شد: شیخ بهایی با همه علومی که بر آنها مسلط بود، خود می‌گوید هر جا با افراد ذی‌فنون مواجه شدم، بر آنان غلبه کردم، ولی هر جا با فردی که در یک رشته تخصص داشت مواجه شدم شکست خوردم؛ از این رو به حوزه‌ها توصیه می‌کنم به سمت گرایش‌های تخصصی در فقه بروند.
رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام، یادآور شد: این که انسان جامع علوم باشد خوب است اما برای اداره یک کشور و آن جا که می‌خواهیم با دین کشور را اداره کنیم، ضرورت دارد گرایش‌های تخصصی را دنبال کنیم؛ در واقع همان کاری که دانشگاه‌ها می‌کنند و رشته‌های مختلف تخصصی دارند؛ از این رو خیلی راحت می‌توانند اظهارنظر کنند، مردم هم می‌دانند مثلا در علوم پزشکی باید به متخصصش مراجعه کنند؛ بنابراین وقتی حوزه می‌خواهد استراتژی و احکام حکومت را تدوین کند، لازم است در این مسیر حرکت کند؛ چنان‌چه یکی از ویژگی‌های امام خمینی(ره) این بود که به کار کارشناسی اهمیت می‌داد و فکر می‌کنیم این حرف مسلم تاریخی، دینی و عقلانی است و در متون دینی ما هم هست.
وی ادامه داد: اگر شخصیت‌هایی را در حوزه‌ها تربیت کنیم که در هر رشته‌ای از فقه تخصص داشته باشند، خوب است و نه تنها در حوزه فقه، بلکه باید در علومی که برای اداره کشور لازم است، تخصص داشته باشیم، در همه حوزه‌ها باید یک مجتهد دارای یک تخصص نیز باشد و همین کاری را که در دانشگاه‌ها می‌کنند انجام بدهیم؛ این یک چیز من‌درآوردی نیست.
هاشمی رفسنجانی، همچنین گفت: از حرف شیخ بهایی استفاده می‌کنم. بیاییم در حوزه‌ها رشته‌های تخصصی را دنبال کنیم و آن‌گاه شورای فقهی تشکیل بدهیم تا مسائل کشور را حل و فصل کنیم.
وی در بخش دیگری از سخنانش درباره شیخ بهایی اظهار کرد: شناخت زمان، مکان و زادگاه شیخ بهایی در شناخت انسان اهمیت بسیاری دارد. زادگاه ایشان که جبل عامل است، امروز تاریخ‌ساز و نقطه داغ سیاست جهانی است که همان جنوب لبنان است. بخش دیگری از زمینه‌های شناخت شیخ بهایی مربوط به اصفهان و صفویه‌ها است؛ زیرا تشیع وامدار حرکت صفویه است؛ هر چند تمجید از یک سلسله پادشاهی با روحیه جامعه ما همخوانی ندارد، اما انصافا آنها در آن زمان کار بزرگی کردند.
رئیس مجلس خبرگان رهبری افزود: زمان تولد و رشد شیخ بهایی در طلیعه به وجود آمدن دولت رسمی در خاک ایران، در کنار دولت رسمی خلافت عثمانی است، و این برای عثمانی‌ها پدیده بدی بود. آنها نمی‌خواستند در ایران قدرت تشیع در برابرشان باشد، اما خدا کمک کرد ایرانی که اکثریت مردم آن حب اهل بیت داشتند، با وجود آن که در تمام تاریخ مظلوم و مهجور افتاده بودند، با تشیع قدرت بگیرند و این چیزی بود که در تاریخ اهل تفکر انتظارش را داشتند.
وی تاکید کرد: مردم ایران از قدیم در خدمت اهل بیت بودند و دولت صفوی با هوشیاری از این زمینه مردمی خوب استفاده کرد؛ گرچه این وجه قدرت شیعه در ایران، با وجود قدرت خلفای عثمانی در سایر مناصب، باعث شد شیعیان در قلمرو عثمانی تحت ظلم و ستم قرار بگیرند که از آن جمله منطقه جبل‌عامل بود.
هاشمی افزود: به اعتقاد من این نقطه، نقطه‌ای قابل بررسی است؛ از این رو به فکر افتادم ریشه‌یابی کنم که چه شد جبل‌عامل به چنین جایی رسید؟
وی افزود: این ابتکار برای حضرت اباذر است. می‌دانید که اباذر در خلافت عثمان به شام تبعید شده است؛ البته برخی می‌گویند به توصیه پیامبر (ص) به آنجا رفته است. به هر روی نظر دقیقی ندارم که وی تبعید شده یا به سفارش پیامبر (ص) به شام رفته است، یا به هر دوی این دلایل به منطقه شام رفته، اما فعالیتش را در جبل عامل قرار داده و بذر تشیع را با اطلاعات دست اولی که از حضرت علی (ع) داشته، کاشته است؛ چنان که هنوز دارد بار می‌دهد. اهمیت این موضوع را نیز باید در نامه‌ای دید که معاویه به عثمان می‌نویسد دید. در این نامه آمده اگر احتیاجی به منطقه شامات داری ابوذر را از آنجا ببر. تعبیر این حرف این است که ابوذر در این منطقه مردم را گرد خود جمع کرده و از فضایل امام علی (ع) و عیوب مخالفانش می‌گوید. این نامه دو- سه سطری بیشتر نیست و پس از نامه، عثمان ابوذر را از آنجا احضار و به ربذه تبعید می‌کند که بدرقه ابوذر از منطقه جبل‌عامل یک اتفاق تاریخی است؛ اما متاسفانه این نقاط حساس تاریخی با تبلیغات دستگاه بنی‌امیه گم شده و باید اینها را بررسی کرد.
رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام، همچنین با بیان این مطلب که جبل‌عامل با حضور ابوذر در صدر اسلام ریشه دارد، تصریح کرد: این منطقه همچنین با آمدن شهید اول به یک مرکز عظیم علمی تبدیل می‌شود؛ منطقه‌ای که جایی خیلی کوچک در محاصره شهرهای دیگر است و تعصبات قومی باعث می‌شود شیعیان آزار و اذیت شوند. این مرکز آن‌قدر مهم و پراهمیت است که امروز هم ما سر سفره آن نشسته‌ایم و هنوز در حوزه‌های دینی ما آثار علمی برآمده از آن تدریس می‌شود و شیخ بهایی یکی از بزرگان این منطقه است.
هاشمی رفسنجانی، در ادامه با استناد به کتاب «اعیان شیعه» و بازخوانی ماجرای تشییع جنازه دختر شهید ثانی که در آن 70 مجتهد جامع‌الشرایط شرکت داشتند، بر اهمیت جایگاه علمی منطقه جبل‌عامل تاکید کرد و افزود: با برخوردهای بدی که با شیعیان و عالمان شیعی در منطقه جبل‌عامل می‌شد، شیخ بهایی به ایران دعوت شد و به ایران آمد. در واقع عالمان جبل‌عامل و شیخ بهایی باعث شدند حرکت سیاسی و سطحی صفویه عمق علمی بگیرد و اگر تلاش این علما و حوزه اصفهان نبود تشیع این‌قدر در ایران ریشه‌دار نمی‌شد؛ به هر حال حکومت‌ها می‌آیند و می‌روند، اما آن چه برای ما ماند، علمایی از جبل‌عامل است؛ علمایی مانند شیخ حر عاملی و محقق کرکی که از سفره دانش ایشان استفاده می‌کنیم.
وی در ادامه با بیان این که با متفرق‌شدن علمای جبل‌عامل، آنها هر جا رفتند، آنجا را آباد کردند، افزود: هجرت آنها سبب شد بحرین، هند، نجف و ایران تقویت شود؛ از این رو علمای جبل‌عامل حق بزرگی بر کشور شیعه ایران دارند؛ اما اصفهان با آمدن اینها و همچنین حضور علمای بزرگ ایرانی در آن روزگار قوی‌تر شد که هنوز شاگردان آن حوزه نورافشانی می‌کنند.
هاشمی همچنین با یادآوری خاطره‌ای از آیت‌الله بروجردی (ره)، تصریح کرد: در جمعی شنیدم که ایشان تاکید کردند آن چه در اصفهان به دست آوردیم پربارتر از حوزه نجف بوده و شیخ بهایی نقش مهمی در حوزه اصفهان داشته است.
رئیس مجلس خبرگان رهبری، در ادامه با طرح این پرسش که «چرا نام خانواده ایشان در تاریخ قید نشده و عجیب است که ایشان اولادی ندارد»، تصریح کرد: محققان باید این زوایای تاریک زندگی شیخ بهایی را جست‌وجو کنند و این که ایشان اصلا چرا مهاجرت می‌کنند. او سال‌ها شام، مکه، مدینه، بعلبک و استانبول را گشته است. آیا به خاطر اشتیاقش به علم بوده و این که خودش را تقویت کند و دستاوردهای جدیدی داشته باشد، که این همه به سفر رفته است؟
وی ادامه داد: این شوخی نیست که شیخ بهایی با مقام و شخصیت علمی و قدرتش در حالی که شیخ‌الاسلام اصفهان بوده، همه اینها را رها کند. از سویی نمی‌شود در این گشت و سفرها دستاوردی نداشته باشد. شاید در حمله افغان‌ها به اصفهان از دست رفته باشند، شاید هم هنوز بقایایی از آنها باشد که باید اینها را پیدا کنیم. ما در دوره خودمان مجهولات تاریخی زیادی داریم چه برسد به دوره تاریخ اسلام و دوره پیامبر. زمانی در جایی گفتم پیامبر 500 – 400 خطبه دارد. این خطبه‌ها کجاست؟ خطبه‌هایی که در نماز جمعه ایراد می‌کرده، همچنین حضرت علی (ع) در پنج سال دوره خلافتش خطبه‌هایی را در نماز جمعه داشته است؛ اینها چیزهای مربوط به خودمان است که نمی‌دانیم، چه رسد به آن‌هایی که دشمنان اهل بیت عمدتا آنها را از بین برد‌ه‌اند.
رئیس مجلس خبرگان رهبری، در ادامه با اشاره به حرکت بزرگ امام خمینی (ره) از رهبر کبیر انقلاب اسلامی به عنوان عالمی بی‌نظیر یاد کرد و افزود: باید از شرایط جدیدی که ایشان برای ما فراهم کرده‌اند، استفاده کرد که یکی از موارد آن این است که حوزه‌های علمیه و محققان به دنبال کشف مرموزها و پنهان‌مانده‌های تاریخ‌مان بروند؛ زیرا اینها را برای شناخت دین‌مان نیاز داریم.
هاشمی رفسنجانی، در ادامه با اشاره به تلاش‌های علمی شیخ بهایی، یادآور شد: ایشان از سال 985 که وارد این بحث‌ها می‌شود تا 1030 دائم کارهای بزرگ می‌کرده که باید اینها را پیدا کرد که ان‌شاءالله بعد به اینها می‌رسیم.
وی همچنین از شیخ بهایی به عنوان یک شخصیت سیاسی و حوزوی یاد کرد و با استناد به سخنان علامه مجلسی و اشاره به حضور بیش از 50 هزار نفر در مراسم تشییع جنازه این عالم، تصریح کرد: شیخ بهایی شخصیتی محبوب بوده است و این حضور مردم نشان می‌دهد جای ایشان خالی است. ایشان از علمای جامع و ذوفنون بوده و از فقه، اصول، ادبیات فارسی، ادبیات عربی، منطق، فلسفه، حساب، ریاضی، هندسه و حتی علوم غریبه اطلاعات و دانش فراوانی داشته است.
رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام، در پایان به شرح ماجرای مسجد چهارباغ اصفهان پرداخت که طرح بنای آن را شیخ بهایی داده است.
