اکنون اما این اتحادیه با چالشهای جدیدی روبهرو شدهاست، از جمله این چالشها، بازار جهانی است که بیش از گذشته شلوغ و پرتراکم شده؛ رقابتهایی که شدیدتر شده، جامعهای که در اثر فشار تکثر بیشتری پیدا کرده و تهدیدها و خطرات جدیدی که مرزها را در هم شکسته و جهانی شدهاند. در چنین شرایط جدیدی، اروپا برای بقا و کامیابی در قرن 21 باید مشکلات خود را از منظری جهانی بررسی و حل کند.
دیوید رینگروز، رئیس مرکز اطلاعات و ارتباطات در کمیسیون خارجی اتحادیه اروپا، عنوانی طولانی دارد اما در یک کلام از مسئولان دیپلماسی عمومی یا روابط عمومی اتحادیه اروپاست. او که یکی از سخنرانان جلسات هیات خبری و رسانهای ایران در سفر اخیر به بروکسل،مقر اتحادیه اروپا بود، دیپلماسی عمومی را اینطور تعریف میکند: ارائه اطلاعات، اغنای عموم و ایجاد روابط در بلندمدت. دیپلماسی عمومی اتحادیه اروپا در حقیقت 2 بخش دارد؛ بخش نخست آن به داخل این اتحادیه مربوط میشود و بر تشویق شهروندان اروپایی به مشارکت بیشتر در سرنوشت این اتحادیه از طریق انتخاباتهایی مانند انتخاب نمایندگان پارلمان متمرکز است. بخش دوم اما به برقراری ارتباط اتحادیه اروپا با دیگر نقاط دنیا بازمیگردد.
اتحادیه اروپا بهعنوان اولین نهاد منطقهای جهان و موفقترین بازار یکپارچه منطقهای، الگویی برای دیگر نهادهای منطقهای مانند اتحادیه آفریقا و آ سه آن در آسیاست. از این نظر این اتحادیه نیازمند دیپلماسی عمومی موفق و برقراری ارتباط با دنیا برای شناساندن ساختار و ساز و کار این اتحادیه است. از سوی دیگر توسعه اتحادیه اروپا که بیشتر به سوی شرق صورت میگیرد، نیاز و ضرورت این دیپلماسی عمومی را بیشتر میکند.
ابزارهای این دیپلماسی عمومی در مرحله نخست هیاتهای رسمی اتحادیه اروپا در کشورهای مختلف دنیاست. اتحادیه اروپا 130 هیات نمایندگی در سراسر دنیا دارد که همچون سفارتخانههای رسمی کشورهای خارجی در کشور میزبان عمل میکند. همچنین اتحادیه اروپا 100دفتر رسانهای و اطلاعاتی در کشورهای مختلف دنیا دارد. از همه اینها مهمتر، ابزارهای مهم ارتباطاتی است که کشورهای عضو اتحادیه اروپا در اختیار دارند؛ رسانههایی چون بیبیسی، دویچه وله و... .
رینگروز میگوید که در اتحادیه اروپا، ارتباط تنگاتنگ میان سیاستگذاری و ارتباطات، یک اصل است، به همین دلیل و به گفته او سالانه یکی از جلسات کمیسیون اروپا در شهر آدیسآبابا پایتخت اتیوپی برگزار میشود. کمیسیون اروپا از نهادهای اجرایی اتحادیه اروپاست که به نوعی کابینه دولت اروپا به حساب میآید.
در این کابینه، وزرا با نام کمیسر در حوزههای مختلفی مانند بهداشت، اقتصاد، سیاست خارجی، بودجه و محیط زیست و حوزههای دیگر که در دولتها وجود دارد، به کار بررسی سیاستها در این حوزهها میپردازند. کمیسیون اروپا برای نشان دادن اهمیت ارتباط اروپا با نقاط دیگر دنیا یکی از جلسات خود را در پایتخت اتحادیه آفریقا برگزار میکند.
به گفته رینگ روز، بودجه سالانه دیپلماسی عمومی اتحادیه اروپا 5 تا 6 میلیون یورو است.
او همچنین جدولی را نشان میدهد که خلاصه نظرسنجیای است انجام شده توسط بیبیسی در سال 2007 درباره نظر افکار عمومی نقاط مختلف جهان نسبت به اتحادیه اروپا. همانطور که در این جدول میبینید، دو کشور ایران و آمریکا در ردههای پایین این جدول نظرسنجی قرار دارند و اتحادیه اروپا در این دو کشور از کمترین اقبال و نظر مثبت مردم برخورداراست.