اصل این موضوع که اوباما بدون هرگونه پیششرطی به دیپلماسی و مذاکره با ایران خواهد پرداخت، میتواند به گام مثبتی از سوی ایالات متحده آمریکا برای تنش زدایی با ایران تلقی شود و طرح این موضوع میتوانست قدم اول برای تنشزدایی باشد، اما بیانیه اخیر کاخ سفید نشان میدهد که این طرح همان طرح قدیمی است و مبتنی بر پیششرطهایی است.
در واقع باید گفت اگر راهبرد رئیسجمهوری جدید آمریکا درمورد ایران واقعا همان موارد منتشر شده در این بیانیه باشد، اوباما در عمل، راهبرد اشتباه پیشینیان آمریکا را در مورد ایران دنبال میکند و بس!
مذاکرات بدون پیششرط دارای مؤلفههای مشخصی است. دولت آمریکا که روابط خود با ایران را در سال 1358 قطع کرده، باید اعلام کند که آماده مذاکره و تنش زدایی با ایران است و این موضوع در سطوح مختلف کارشناسی در دستور کار قرار گیرد.
اگر قرار است برای آغاز مذاکرات ایران با آمریکا پیششرطی مطرح شود، این جمهوری اسلامی ایران است که باید پیششرطهای خود را مطرح کند؛ چراکه آمریکاییها بسیاری از قوانین ضدایرانی همچون قوانین تحریم علیه ایران و بودجههای نفوذ در ایران را به تصویب میرسانند.
وی افزود: این قوانین در آمریکا عواملی هستند که مانع از تنشزدایی با ایران شده و باید برای انجام مذاکره بدون پیششرط که مورد ادعای دولت جدید آمریکا نیز هست، چارهای برای رفع این مانع اندیشیده شود.
ذکر جملاتی مانند «اگر ایران به رفتار دردسرآفرین خود ادامه دهد، آمریکا فشار اقتصادی و انزوای سیاسی را تشدید خواهد کرد»، نشان میدهد که دولت جدید آمریکا به همان سیاق سابق در سیاست خارجی خود ادامه میدهد و حس عدماعتماد نسبت به ایران در میان سیاستمداران این کشور کماکان مشهود است.
اگر معیار و ملاک تشخیص آنها در رفتار دردسر ساز ایران، موضوع هستهای است که آژانس بینالمللی انرژی اتمی، صلحآمیز بودن برنامه هستهای ایران را تایید کرده و اگر قرار است مبنای تشخیص رفتارهای دردسرساز، برخی محافل داخلی آمریکا باشد، بسیاری از رفتارهای آمریکاییها در دنیا را میتوان دردسرساز توصیف کرد.
ذکر این مطالب کلی در نخستین بیانیه کاخ سفید پس از انتقال دولت به اوباما نه تنها کاری از پیش نخواهد برد بلکه رابطه ایران و آمریکا را در فضای گذشته حفظ میکند.
* عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس