در حال حاضر برگزارکنندگان تورها بیشترین آسیب را از این افزایش قیمت متحمل شده‌اند اما در عمل این مسافران پروازهای داخلی هستند که بیش از نرخ پروازهای خارجی به ازای هر ساعت – صندلی هزینه می‌پردازند.
این در حالی است که ظرف سال گذشته دستکم 3بار در تاریخ‌های 21 مرداد، 16 مهرماه و 5 دی‌ماه سازمان هواپیمایی کشوری اقدام به اعلام نرخ‌های جدید کرده است و مقایسه نرخ بلیت هواپیما از اسفند 85 تا دی‌ماه 87 نشان از آن دارد که افزایشی 50 درصدی به مسافران تحمیل شده است.
اما وزیر راه و ترابری در پی افزایش اخیر قیمت‌ها تاکید کرده است که هیچ افزایش قیمتی در این سال‌ها متوجه مسافران نشده است.
با این اوصاف به‌نظر می‌رسد به بهانه واقعی کردن نرخ بلیت هواپیما، قیمت‌های غیرواقعی به مسافران تحمیل می‌شود و این کار می‌تواند سرنوشت گردشگری هوایی داخلی را به شدت تحت‌تأثیر خود قرار دهد و مسافرت با هواپیما را در انحصار قشری خاص از جامعه درآورد و این در حالی است که سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری مدعی تلاش برای همه‌زمانی و همه‌مکانی کردن سفرها و از آن مهم‌تر راه‌اندازی سفرهای ارزان‌قیمت بوده است.
بدین‌ترتیب مسافرت به مقاصدی دور نظیر سیستان و بلوچستان که راه‌آهن هم ندارد عملا از لیست مسافرت‌های عمومی حذف می‌شود. به گزارش همشهری، گرچه سازمان تعزیرات حکومتی و سازمان حمایت از مصرف‌کننده و تولید‌کننده قصد داشتند با این اقدام سازمان هواپیمایی کشوری برخورد کنند اما به‌نظر می‌رسد در نشستی که دوشنبه شب گذشته بین این گروه‌ها یعنی شرکت‌های هواپیمایی، سازمان هواپیمایی کشوری و سازمان تعزیرات حکومتی برگزار شده این تحمیل قیمت به مسافران قطعی شده باشد.
در این میان و در آستانه نوروز و در فصل پر‌مسافر سفر به جنوب کشور که همگی مسیرهایی طولانی دارند و امکان مسافرت با قطار هم به آنها محدود است آنچه بیش از هر چیز به گردشگری هوایی ایران ضربه می‌زند اظهارات غیرواقعی مسئولان صنعت هواپیمایی کشور است.
برای نمونه سعید حسامی مدیرعامل شرکت هواپیمایی هما گفته است: « قیمت بلیت در دنیا ساعتی 300یورو است اما در ایران حتی با افزایش اخیر نیز این قیمت به ساعتی حدود 35 هزار تومان رسیده و قابل مقایسه با خارج از کشور نیست.»
این در حالی است که اساسا قیمت بلیت هواپیما در دنیا مقررات‌زدایی شده است و شرکت‌های هواپیمایی براساس قواعد رقابت، نرخ تعیین می‌کنند و ساعتی آن را محاسبه نمی‌کنند.
اما با نگاهی به نرخ‌های ابلاغ شده از سوی سازمان هواپیمایی کشوری به شرکت‌های هواپیمایی داخلی، می‌توان تحمیل قیمت به مردم را به وضوح لمس کرد.
اگر بخواهیم بدانیم در مورد چه موضوعی صحبت می‌کنیم باید نگاهی به نرخ بلیت‌های ابلاغ شده برای پروازهای بین‌المللی بیندازیم. برای نمونه بهای بلیت پرواز تهران – کوالالامپور – تهران با متوسط 16 ساعت پرواز 700 هزار تومان است.
قیمت بلیت در پروازی نظیر تهران – فرانکفورت – تهران با متوسط 11 ساعت پرواز 600 هزار تومان است. قیمت بلیت پرواز تهران – دوبی – تهران نیز با متوسط 4 ساعت پرواز 200 هزار تومان و در پرواز تهران – استانبول – تهران با متوسط 7 ساعت پرواز 350 هزار تومان است. با این حساب می‌توان متوسط هر ساعت پرواز را برای یک صندلی زیر 50دلار محاسبه کرد.
گزارش خبرنگار ما از بررسی قیمت‌های ابلاغی با احتساب 15 درصد افزایش حاکی از آن است که به‌طور متوسط هر دقیقه پرواز برای هر صندلی بالای 710 هزار تومان به مسافران تحمیل شده است. بنابراین برای هر ساعت پرواز مسافر پروازهای داخلی کشورمان بالای 43هزار تومان حدود 43 دلار باید پرداخت کند.
البته باید به این مبلغ 5 درصد عوارض شهرداری و 2 درصد عوارض فرودگاهی را هم افزود که در مجموع برای 60 دقیقه پرواز داخلی مسافر حدود 7/46 دلار پول می‌پردازد.این در حالی است که برای هر ساعت مسافرت به مقصدی چون کوالالامپور مسافر حدود 42دلار می‌پردازد.
اما موضوع به همین جا ختم نمی‌شود؛ قیمت سوخت در پروازهای داخلی برای هر تن 130دلار محاسبه می‌شود در حالی که قیمت بین‌المللی سوخت در پروازهای بین‌المللی 750 دلار محاسبه می‌شود. به عبارت دیگر دولت برای پروازهای داخلی 620 دلار در هر تن به شرکت‌های داخلی یارانه می‌پردازد.
بررسی خبرنگار همشهری دراین‌باره نشان از آن دارد که عملا حدود 25 دلار در هر صندلی به درآمد شرکت‌های هواپیمایی داخلی افزوده می‌شود یعنی شرکت‌های هواپیمایی در حال حاضر برای هر ساعت پرواز 7/46 دلار از مسافران می‌گیرند و حدود 25 دلار هم یارانه سوخت شامل حالشان می‌شود که عملا برای هر یک ساعت پرواز داخلی 7/71 دلار درآمد متوجه شرکت‌های هواپیمایی داخلی است در حالی که برای هر ساعت پرواز خارجی 42 دلار از مسافر گرفته می‌شود و مشخص نیست چرا مسافران پروازهای داخلی باید چنین هزینه سنگینی را متحمل شوند.
اگر بخواهید بدانید چگونه یارانه سوخت متوجه شرکت‌های هواپیمایی می‌شود باید به گفته یکی از کارشناسان صنعت هواپیمایی کشورمان استناد کنیم که به‌طور مثال هر هواپیمای توپولوف 150صندلی دارد و برای هر ساعت پرواز 6 تن سوخت مصرف می‌کند. در هر ساعت پرواز داخلی 6 تن سوخت یارانه‌ای دریافت می‌کند که معادل 3 هزار و 720 دلار می‌شود که برای هر صندلی آن حدود 25 دلار می‌شود.
با این وصف مشخص نیست گردشگری داخلی کشورمان با هواپیما قرار است به چه مسیری هدایت شود. این در حالی که شرکت‌های هواپیمایی داخلی با عقد قرارداد با آژانس‌های فروش بلیت بین 10 تا 25 درصد زیر قیمت مصوب بلیت خود را می‌فروشند.
به عبارت دیگر مشخص نیست چرا در چارتر کردن هواپیما شرکت‌های هواپیمایی حاضرند با تخفیف 25 درصدی صندلی خود را در اختیار آژانس‌ها قرار دهند ولی برای مسافران عادی چنین رقم گزافی درنظر گرفته می‌شود؟
با این محاسبات به‌نظر می‌رسد مسافرت هوایی در ایران در هر ساعت پرواز گران‌تر از هر ساعت پرواز مسافرت به خارج از ایران به حساب مسافر تمام می‌شود. بنابراین در آینده نزدیک و به‌ویژه در نوروز باید شاهد اتفاقات ناخوشایندی در مسافرت‌های هوایی داخلی باشیم.
