و کمبود نیرو دراین حوزه باعث شده که سرعت نظارت بر کمیت و کیفیت غذای بیمارستانی با روند کندی انجام شود.ارائه خدمات تغذیه و رژیم درمانی صحیح در بیمارستانها، عامل مهمیدر بهبود سریعتر بیماران، کاهش دوران نقاهت و حتی پیشگیری از بروز بیماریها به شمار میآید.
کارشناسان میگویند چنانچه بخش تغذیه بهعنوان یکی از ارکان سلامت بیماران در بیمارستانها نادیده گرفته شده و یا نقش کمرنگی در فرایند درمان داشته باشد، نه فقط عامل نارضایتی بیماران، که باعث اخلال در روند درمان میشود.
غذای بیماران بایدبرحسب بیماریهای قلبی و عروقی، کلیوی، گوارش، غدد، خون، سرطان و جراحیها تفکیک وطبق استانداردهای تعریف شده، مشخص و به بیماران داده شود این درحالی است که دیگرهیچیک از اقدامات مذکوربهعلت کمبود نیرو برای بیماران انجام نمیشود؛ همچنین در وزارت بهداشت جای بخش خاصی که مسئول نظارت برغذای بیمارستانها باشد، خالی است!
براساس دستور دولت، تهیه غذای بیماران تا 99درصد به بیمارستانها واگذار شد و بیمارستانها بهصورت جداگانه با بستن قراداد با پیمانکاران، مسئولیت کمیت وکیفیت غذا را بهطور جداگانه دردست گرفتهاند، دستپخت نامناسب برخی از آشپزها و خوب عمل نکردن بعضی از پیمانکاران در مسئولیت واگذارشده باعث نارضایتی بیماران میشود.
دکتر مرتضی صفوی، مدیر دفتر بهبود تغذیه وزارت بهداشت، با اشاره به این کمبود به همشهری میگوید: در حالی که طبق استاندارد، لازم است که بیمارستانها به ازای هر 50 تخت بیمارستانی، یک کارشناس تغذیه داشته باشند، به جرات میتوان گفت که هیچیک از بیمارستانها دراین حد استاندارد نیستند.
وی در ادامه، به طرح جدیدی برای اولویتبندی استخدام نیروهای متخصص از سوی دانشگاهها اشاره میکند و اصلاح خدمات مناسب تغذیهای را در گرو تکمیل کادر بیمارستانها با نیروهای کارآزموده در زمینه تغذیه میداند.
در زمان حاضر، در بیش از 700بیمارستان کشور، تنها 500 کارشناس تغذیه مشغول به کار هستند. درحالی که نیاز بیمارستانهای کشور به 3هزار و 500 کارشناس تغذیه برای بهبود مراقبتهای تغذیهای از بیماران بستری است.
همچنین 300بیمارستان بهویژه در مناطق محروم از وجود کارشناس تغذیه بیبهرهاند و این مسئله افزایش موارد بیماری و وخامت آن، رشد هزینههای درمانی، افزایش عود بیماری و کاهش رضایتمندی بیماران را در پی دارد.
مرتضی صفوی افزود: بررسیهای انجام شده در مورد تغذیه بیماران در بیمارستانهای دولتی و خصوصی نشان میدهد که در بیش از نیمی از بیمارستانهای کشور اصول رژیم درمانی و تغذیه مناسب بیماران رعایت نمیشود و همین امر موجب تاخیر در بهبود آنها میشود.
وی بیان کرد: تغذیه بیماران بهخصوص در بخشهای سوختگی، بخشهای مراقبتهای ویژه، و نوزادان اهمیت بالایی داشته و تائیر مستقیمی بر کاهش زمان بستری و بهبود بیماران دارد.
صفوی گفت: دستورالعملهای تغذیه بیماران، اکنون به همه بیمارستانهای کشور ابلاغ شده است و براساس آن، نوع غذای مورد نیاز هر بیمار و شاخص تعداد متخصص تغذیه به تعداد بیماران مشخص شده است؛
اما هنوز این دستور العمل در اکثر بیمارستانها اجرا نمیشود. وی اذعان کرد: کمبود مواد غذایی مورد نیاز، تاثیر مستقیمی بر درمان بیماری دارد بهعنوان مثال یک بیمار عفونی یا فردی که دچار سوختگی شده است برای ترمیم بافتهای از بین رفته نیاز مبرمی به مواد غذایی دارای پروتئین بالا دارد یا یک بیمار دچار فشار خون نباید غذای نمکدار بخورد، همین طور بیمار دیابتی نباید مواد قندی مصرف کند.
صفوی اضافه کرد: این امر در مورد بیماران بستری شده در بخشهای مراقبتهای ویژه اهمیت مضاعفی دارد بنابراین امیدواریم با نظارت مستمر وزارت بهداشت و تامین بودجههای لازم بتوانیم در زمانی کوتاه، مسئله تغذیه بیماران در بیمارستانها را ساماندهی کنیم.
اما دکترشیخالاسلام، متخصص تغذیه، در این زمینه میگوید: متأسفانه بیمارستانها هم به بخش تغذیه اهمیت نمیدهند.سرپرستی و نظارت بر تهیه و توزیع بهداشتی غذا، قسمت کوچکی از وظایف یک کارشناس تغذیه است، بلکه او نقش بسیار مهم دیگری دارد که تنظیم و تدوین برنامه غذایی برای بیماران با بیماریهای مختلف است، بنابراین باید همراه با پزشک به بالین بیمار برود.
اصولا در تمام دنیا ، کارشناس تغذیه در درمان و پیشگیری از بیماریها نقش تعیینکننده دارد، اگر حین ویزیت بیمار، پرستار شانه راست پزشک ایستاده است، متخصص تغذیه باید کنار شانه چپ وی باشد، تا با همراهی او فرایند درمان تسهیل شود و کارشناس تغذیه، باید بهعنوان عضوی از تیم درمان محسوب شود؛
چرا که در حال حاضر غذاهای رژیمی برای بیماریهای مختلف در بیمارستانها نه تنها تنوع ویژهای ندارند، بلکه بعضا بهدلیل عدمحضور نیروی متخصص در زمینه رژیم درمانی، کسی که بیماری قلبی دارد، رژیمیشبیه به بیماری با نارسایی کلیوی برایش در نظر گرفته میشود.