به گزارش همشهری آنلاین، تهران ۲۹ هزار معتاد متجاهر دارد؛ این را مدیرعامل سازمان خدمات و مشارکت های اجتماعی شهرداری تهران می‌گوید؛ شاید به همین خاطر است که مدیریت شهری دوره ششم بلافاصله پس تحویل گرفتن کلید پایتخت، قرارگاه اجتماعی شهر را تشکیل داد تا با پای کار آوردن دستگاه‌های مختلف، دستی روی چهره شهر بکشد و برخی آسیب‌هایی که این شهر درندشت به آن مبتلابود را درمان کند. نگاه ویژه زاکانی شهردار تهران و حمایت همه جانبه شورای شهر از این قرارگاه در گام دوم با راه اندازی ۹ یاورشهر با ظرفیت حدود ۵ هزار نفر در برخی مناطق شهر برای نگهداری معتادان متجاهر و آسیب دیدگان اجتماعی، وارد مرحله تازه ای شد.
جمع آوری ۷ هزار معتاد از سطح شهر و اسکان آنها در یاورشهرها نخستین خروجی قرارگاه اجتماعی شهر تهران با همکاری مشترک شهرداری تهران و ۱۴ دستگاه متولی بود. تشکیل مرتب جلسات قرارگاه اجتماعی به ریاست شهردار تهران با موضوعات مختلف اجتماعی مثل زباله گردها، کودکان کار، معتادان متجاهر و دیگر آسیب‌های اجتماعی، نوید این را می‌داد که مدیریت شهری علاوه بر طرح‌های عمرانی، نگاه ویژه‌ای به طرح‌های اجتماعی و فرهنگی دارد.
با وجود اقدامات اساسی برای جمع آوری معتادان متجاهر از شهر برخی دستگاه‌های متولی که پیش از این در قرارگاه اجتماعی شهر، همراه شهرداری پای کار بودند، مدیریت شهری را در این مسیر تنها گذاشته و از مسئولیت و وظیفه ذاتی خود سرباز می زنند.
برای بازگشت افراد آسیب دیده برنامه نداریم
اولین انتقاد از این بی توجهی را اعضای شورای شهر تهران داشتند، رئیس کمیته سلامت شورای شهر تهران با گلایه از کم توجهی دستگاه‌های متولی، به وجود ۲۹ هزار معتاد متجاهر در پایتخت اشاره و بر حضور سایر دستگاه‌ها و نهادهای متولی برای ساماندهی معتادان متجاهر تاکید می‌کند. سوده نجفی با بیان اینکه شهرداری فقط ظرفیت ساماندهی ۵۰۰۰ نفر را دارد، گفت: شهرداری تنها متولی برخورد با این موضوع نیست و بقیه دستگاه‌های مسئول نیز باید پای کار بیایند. تهران یک شهر ملی است و باید به مسائل و مشکلات آن نگاه ملی داشت. اخیرا به همراه تعدادی از اعضای شورای شهر بازدید ۵ ساعته از محله‌های آسیب پذیر منطقه ۱۲ داشتیم. متأسفانه باید بگوییم که در برخورد با آسیب‌های اجتماعی برنامه داریم اما برای بازگشت افراد آسیب دیده به آغوش خانواده و جامعه برنامه‌ای وجود ندارد.
این عضو شورای شهر تهران با بیان اینکه نباید در این زمینه به برنامه‌های تئوری و سلبی اکتفا کرد، می‌گوید: وقتی معتادی ترک داده می‌شود متاسفانه برنامه‌ای برای جلوگیری از ابتلای مجدد او وجود ندارد و این در حالی است که اگر این اتفاق رخ ندهد بدون شک هزینه‌هایی که بابت بهبود این فرد انجام شده، هدر رفته است. یکی از برنامه‌های بازگشت افراد آسیب دیده به جامعه مساله تأمین اقتصاد و معیشت آن است. بنابراین انتظار می‌رود که دستگاه‌ها و نهادهای متولی برنامه‌های کافی در این خصوص داشته باشند.
هزینه ۳۰ میلیون تومانی برای هر معتاد در ماه
ساماندهی معتادان متجاهر علاوه بر شهرداری تهران متولیانی مثل سازمان بهزیستی، وزارت بهداشت، سازمان زندان‌ها، ستاد مبارزه با مواد مخدر، پلیس مبارزه با مواد مخدر، فرمانداری، استانداری و ...دارد. این در حالی است که برخی از این سازمان‌ها که نقش مهمی در جمع آوری، ساماندهی و بازگشت معتادان متجاهر به جامعه دارند، به وظایفشان عمل نمی کنند و بار این اقدام اجتماعی مهم روی دوش شهرداری سنگینی می‌کند.
مدیرعامل سازمان خدمات و مشارکت های اجتماعی شهر تهران به هزینه سرسام آور معتادان متجاهر برای شهرداری تهران اشاره می‌کند ومی‌گوید: «شهرداری ماهانه به طور متوسط برای هر معتاد متجاهر زخم باز حدود ۳۰ میلیون تومان هزینه می کند.»
احمد احمدی صدر درباره اینکه چرا معتادان از سطح شهر جمع نمی‌شوند، می‌افزاید: «این سؤال به پرسش مرسومی بدل شده تا دستگاه‌ها تقصیرها را گردن هم بیندازند؛ تا جایی که در حالت کلی برای مدیران، این رفتار باب شده تا در پاسخ به همه چراها، بلافاصله انگشت اشاره را به سمت دیگر نهادها و دستگاه‌ها بگیرند و خود نقش منفعلی ایفا کنند.»
او ضمن تشکر از اقدامات همسوی قوه قضائیه و شورای شهر در مسیر اجرای طرح ساماندهی معتادان متجاهر اضافه می‌کند: «بدنه قوه قضائیه و مدیران ارشد قوه قضائیه، همواره فارغ از جنجال‌های سیاسی قبل و بعد از انتخابات، در میدان عمل حضور می‌یابند و به دور از هیاهوی رسانه‌ای شبانه روز زحمت می‌کشند که این اقدام و حمایت همسو با شهرداری تهران جای قدردانی دارد.»
معضل اعتیاد با فرافکنی حل نمی‌شود
احمدی در عین حال معتقد است که درد معضل اعتیاد در جامعه، با پاسکاری و فرافکنی حل نمی‌شود بلکه این موضوع باید به طور دقیق بررسی شود: «امروز شاهدیم نوآوری‌های شهردار تهران در این حوزه نه تنها معطوف به شعارهای توخالی نبوده بلکه همراه بدنه شهرداری و در رأس آن سازمان خدمات و مشارکت های اجتماعی، به میدان آمدند و گفتند ما خادم مردم هستیم. زمانی که ما آمدیم از ۱۴ نهاد متولی معتادان متجاهر سؤال پرسیدیم که مشکل ساماندهی معتادان متجاهر چیست که گفتند نبود ظرفیت‌ها مشکل اصلی است. از همین رو شهرداری تهران در بین ۱۴ نهاد متولی، مسئولیت تأمین ۵ هزار ظرفیت برای ساماندهی آسیب دیدگان اجتماعی پایتخت را عهده دار شد.»
او با یادآوری اینکه در ۲۰سال گذشته معتادانی در تهران نفس می‌کشیدند که قانون از آنها به عنوان منع پذیرش یاد می کرد، ادامه می‌دهد: «شهرداری بر خود واجب می‌داند به سراغ معتادان متجاهر زخم باز و عفونی، زنان معتاد متجاهر، معتادان اعصاب روان زیر ۱۸ سال و بالای ۶۵ سال، مبتلایان به بیماری‌های ایدز و هپاتیت و غیره برود در حالی‌که بخش قابل توجهی از مسئولیت این افراد با بهزیستی و وزارت بهداشت بود.
رد خاکستری اعتیاد بر چهره شهر
اعتیاد حالا بخش مهمی از آسیب های اجتماعی کشور و به تبع آن تهران شده است، زنان و مردانی که در گوشه و کنار بزرگراه‌ها، کوچه های تنگ جنوب تهران، در کانال‌های آب و وسط پارک‌ها مواد می‌کشند و رد خاکستری اعتیاد بر صورتشان نشسته است. اعتیادی که راه مقابله با آن تصمیم‌سازی و مواجهه گروهی است. اما انگار جز شهرداری تهران، ارگان‌های دیگر اراده‌ای برای این اتفاق ندارند و هزینه‌های آن یک جا بر گردن شهرداری افتاده است. آن طور که احمدی صدر می‌گوید ماهانه به طور متوسط برای هر یک معتاد متجاهر زخم باز حدود ۳۰ میلیون تومان هزینه می‌شود و این خدمات در حالی ارائه می‌شود که وزارت بهداشت حتی پروانه بهره‌برداری از مراکز ماده ۱۶ سراسر استان تهران را هم نمی دهد.
راه‌حل چیست؟
اما آیا واقعا نمی‌توان یک بار برای همیشه معضل اعتیاد در تهران را حل کرد یا باید این پرونده برای همیشه باز باشد و حتی تبدیل به یک بحران بزرگ شود؟ احمدی صدر ۳ راه برای رفع معضل آسیب های اجتماعی پایتخت ترسیم می‌کند و توضیح می‌دهد: «در وهله نخست وحدت فرماندهی در مسائل مدیریتی باید تقویت و ۱۴ دستگاه متولی که برخی از آنها پاسخگو نیستند، با یک مدیریت یکپارچه پای کار بیایند. در وهله دوم غربالگری و جمع آوری از شیوه سنتی خارج و به شکل تخصصی اجرا شود و در پایان دست کاسبان آسیب‌های اجتماعی از معضلات اجتماعی برای همیشه کوتاه شود.»
مدیرعامل سازمان خدمات و مشارکت‌های اجتماعی شهر تهران موضوع مهمی را مطرح می‌کند که توجه فوری به این معضل اجتماعی را می‌طلبد: «متأسفانه امروز آمار معتادان متجاهر تهران به ۲۹هزار نفر رسیده است. اگر همه دستگاه‌ها پای کار بیایند، ۳سال فرصت داریم تا این معضل برطرف شود در غیر اینصورت، ظرف مدت ۳سال آینده این آمار به ۲۵۰ هزار نفر افزایش می‌یابد
نظر شما