سرهنگ ثریا؛ مادری شکست‌ناپذیر

به گزارش همشهری آنلاین، به جنایت‌ها و شگردهای فریبکارانه سازمان منافقین آنطور که ظرفیتش را داشته در سینمای ایران به تصویر کشیده نشده است. گرچه بهروز شعیبی در «سیانور» و محمدحسین مهدویان در «ماجرای نیمروز» در قالب فیلم سینمایی و جلیل سامان در «ارمغان تاریکی» و «نفس» و دیگر فیلمسازان در قالب سریال تلویزیونی، به بخشی از فعالیت‌های غیرانسانی سازمان منافقین اشاره کرده‌اند اما بی‌شک کافی نبوده و نیست. البته نباید از تلاش لیلی عاج در مقام نویسنده و کارگردان برای ساخت فیلم «سرهنگ ثریا» به‌راحتی گذشت؛ فیلمی که از زاویه‌ای متفاوت زخم این گروهک تروریستی را در قلب و ذهن مخاطب به جا می‌گذارد. عاج در سرهنگ ثریا بر روایت خانواده‌های منتظر بیرون از اردوگاه اشرف تمرکز کرده و اطلاعات زیادی از آنچه در داخل اردوگاه می‌گذرد، نمی‌دهد و البته به‌نظر می‌رسد نیاز بود حال خفقان درون اردوگاه بیشتر به تصویر کشیده شود.
این فیلم در چهل‌ویکمین جشنواره فیلم فجر به نمایش درآمد و در آن ژاله صامتی در نقش ثریا، وحید آقاپور، حمیدرضا محمدی، دیبا زاهدی و شهروز آقایی‌پور ایفای نقش می‌کنند. تهیه‌کننده سرهنگ ثریا جلیل شعبانی است که پیش از این فیلم مهم منصور را در کارنامه کاری خود دارد. نام کمال تبریزی در مقام مشاور کارگردان به اهمیت فیلم افزوده‌ است. این فیلم به‌عنوان محصول سازمان هنری رسانه‌ای اوج، از زاویه‌ای متفاوت به حضور منافقین در پادگان اشرف پرداخته ‌است. روایت رنج خانواده‌هایی است که بعد از سقوط صدام، به مقر قرارگاه اشرف رفته‌اند تا فرزندشان را که سال‌هاست ندیده‌اند ملاقات کنند اما جز درد چیزی نصیبشان نمی‌شود. ثریا، به یاد شخصیت واقعی ثریا عبداللهی، مادر امیراصلان حسن‌زاده، مادری است که طبق شعار فیلم معتقد است این راه با گریه باز نمی‌شود و سعی دارد با هدایت و رهبری دیگر خانواده‌ها کاری انجام دهد.
لیلی عاج به سراغ موضوع تلخ و حساسی رفته اما با انتخاب بازیگران و کارگردانی خوب توانسته تا حد زیادی موفق باشد. او در انتخاب لوکیشن مثل صحنه تئاتر دست خود را بسته و بیشتر بر المان‌های انسانی تمرکز کرده‌است. فضای خشک و غبارآلود بیابانی به انتقال حس فیلم به مخاطب بسیار کمک می‌کند.
سرهنگ ثریا چند سکانس تأثیرگذار هم دارد. برای مثال سکانسی که خانواده‌ها برای اعلام موجودیت به ساکنان اردوگاه اشرف، در ظلمات شب، وسط بیابان، با یک ملودی عاشورایی طبل می‌زنند که یادآور دمام زنی جنوبی‌هاست. گویی از امام‌حسین(ع) که سفینه‌النجاه است، نجات فرزندانشان را می‌خواهند. در کل به عقیده منتقدان سرهنگ ثریا فیلم شریف و تأثیرگذاری است؛ هم به‌واسطه موضوع مهمش و هم به‌واسطه حضور پررنگ یک زن به‌عنوان شخصیت اصلی.