همشهری- زینب زینال‌زاده: تصور کنید در کوتاه‌ترین زمان می توانید به حمل و نقل عمومی اعم از تاکسی، مترو و اتوبوس دسترسی داشته باشید و سپس مراکز خرید، درمانی و... نیز در نزدیکی همان ناوگان حمل‌ونقل باشد؛ به تعبیری همه نیازهای شما با استفاده از حمل‌ونقل عمومی رفع شود. البته ناوگانی نوسازی شده، باکیفیت و خلوت. قطعا در چنین شرایطی اولویت اول شما برای انجام امور روزانه حمل و نقل عمومی خواهد بود. در شهر این چنینی دیگر خبری از ترافیک و آلودگی هوا و صوتی نیست، این آرمان از طریق طرح تی او دی قابلیت تحقق دارد؛ طرحی مبتنی بر توسعه حمل و نقل همگانی.
عملیاتی‌کردن چنین طرحی که سبب ایجاد تغییراتی در کالبد شهری می‌شود، قطعا نیاز به مطالعات میدانی و علمی دارد که براساس گفته‌های غلامرضا طاهرنیا، سرپرست معاونت مطالعات حمل‌ونقل و ترافیک سازمان حمل‌ونقل و ترافیک شهر تهران مطالعاتی در این موضوع با محوریت اجرا در نقاطی چون توحید، انقلاب، تئاترشهر و فردوسی انجام شده است. همچنین اخیرا نیز مرکز مطالعات و برنامه‌ریزی شهر تهران تحقیقاتی در راستای اجرای این طرح در حوالی مترو دروازه‌دولت انجام داده است. با وجود مباحث علمی و میدانی، طرح تی‌اودی هنوز در پایتخت اجرایی نشده و در هاله‌ای از ابهام قرار دارد؛ چراکه بنا به‌گفته اعضای شورای شهر تهران هنوز زیرساخت‌ها برای عملیاتی‌شدن این رویکرد فراهم نیست، اما گاهی خبرهایی مبنی بر اجرای طرح تی‌اودی در منطقه۷ و۲۱ منتشر می‌شود؛ ازاین‌رو همشهری به بررسی آخرین وضعیت طرح تی‌اودی در تهران پرداخته است تا موارد مبهم آن برای پایتخت‌نشینان روشن شود.
بازآفرینی شهری در محله عباس‌آباد
بازنگری طرح تفصیلی بر مبنای رویکرد تی‌اودی، اولویت منطقه۷ بود که نصرالله آبادیان گرچه جزئیات بیشتری از آن ارائه نداد، اما تلویحا عنوان کرد بازنگری طرح تفصیلی محله عباس‌آباد (خیابان شریعتی) در قالب بازآفرینی مبتنی بر طرح تی‌اودی اجرایی می‌شود. شنیده‌ها حاکی از آن است که پیگیری‌ها در خصوص بازنگری طرح تفصیلی این محله در کمیسیون ماده۵ هم تصویب شده و به‌زودی طرح تی‌اودی در این محور اجرایی می‌شود.
جانمایی در حوالی ایستگاه گلناز
عملیات عمرانی خط ۱۱ مترو سال آینده آغاز می‌شود. ایستگاه گلناز (شهرک دریا) مهم‌ترین نقطه این خط است که حوالی آن ۶۰ هکتار زمین قرار دارد که براساس برنامه‌ریزی‌های صورت‌گرفته قرار است مسکن نمونه (الگو) در آن ساخته شود. براساس گفته‌های محمدرضا پوریافر، شهردار منطقه۲۱ این ایستگاه فرصت طلایی برای اجرایی‌کردن رویکرد تی‌اودی است. مطالعات در این زمینه انجام شده و باتوجه به ایستگاه تقاطعی قطعا دسترسی شهروندان به حمل‌ونقل همگانی را تسریع می‌کند.
تردیدها برای اجرا
دو منطقه ۷ و ۲۱ اهتمام ویژه‌ای برای اجرای طرح تی‌اودی دارند. با وجود مطالعات انجام‌شده به‌دلیل نبود زیرساخت‌ها از جمله نامناسب‌بودن وضعیت حمل‌ونقل همگانی انبوه‌بر گامی در راستای اجرای طرح برداشته نشده است؛ چراکه در این رویکرد دسترسی شهروندان در کمترین زمان و کوتاه‌ترین فاصله به ناوگان حمل‌ونقل عمومی، مهم‌ترین نکته است؛ بنابراین وقتی مدیریت شهری امروز با کمبود اتوبوس و واگن و حتی تاکسی‌های فرسوده مواجه است، منطقی به‌نظر می‌رسد شهرداری گام‌های اجرایی‌شدن این طرح را بااحتیاط‌تر بردارد.
تصویب طرح در کمیسیون ماده ۵
مدیریت شهری در این دوره قصد دارد توسعه شهری مبتنی بر توسعه حمل‌ونقل همگانی (تی‌اودی) را عملیاتی کند. این را علیرضا زاکانی، شهردار تهران گفت و تأکید کرد: عملیاتی شدن این طرح در مناطق ۷ و ۱۸ با جدیت پیگیری می‌شود. حمیدرضا صارمی، معاون شهرسازی و معماری شهردار تهران هم گفت که ۲منطقه (۷ و ۱۸) مصوب کمیسیون ماده۵ در راستای توسعه مبتنی بر حمل‌ونقل عمومی را دریافت کرده‌اند و مطالعات در سایر مناطق هم شروع شده و تا پایان سال به اتمام می‌رسد. به‌گفته صارمی زیرساخت‌ها فراهم شده و با جابه‌جایی تراکم می‌توان حمل‌ونقل عمومی را گسترش داد. آنطور که این مقام مسئول عنوان کرده است: «شهرداری قصد دارد از طریق بارگزاری‌های تراکمی و خدماتی در حوالی ایستگاه‌های متروی پرتردد میزان سفرها با خودروهای شخصی را به حداقل برساند و بار ترافیک را کاهش دهد.»
هماهنگی بین‌بخشی معاونت‌ها
سیدجعفر تشکری‌هاشمی، رئیس کمیسیون عمران و حمل‌ونقل شورای شهر تهران: طرح تی‌اودی به‌نوعی طرح مشترک بین معاونت حمل‌ونقل و ترافیک و معاونت شهرسازی است. وجود این اشتراک بی‌تأثیر بر تأخیر اجرای طرح نیست. برخلاف محتوای تی‌اودی، حمل‌ونقل سهم کمتر و نگاه شهرسازی نمود بیشتری دارد. با همین نگاه شهرداری تهران راسته خیابان بهشتی که وضعیت حمل‌ونقل عمومی اعم از اتوبوس و مترو در آن تثبیت شده را برای اجرای این طرح انتخاب کرده است که از این طریق می‌تواند وضعیت کسب‌وکارها را ساماندهی کند. به‌هرحال نیاز هست در اجرای این طرح که تصمیم بزرگی محسوب می‌شود، اولویت‌های شهر و همه جوانب طرح لحاظ شود.
بهبود وضعیت حمل‌ونقل عمومی
علی‌اصغر قائمی، عضو کمیسیون حمل‌ونقل شورای شهر تهران: تی‌اودی یعنی توسعه مبتنی بر حمل‌ونقل عمومی که برخی براساس این تعریف معتقدند شهر باید انسان‌محور باشد و عده‌ای هم باور دارند شهر باید منطبق بر حمل‌ونقل همگانی توسعه یابد. هر دو نظریه در نهایت منجر به بهبود کیفیت زندگی در شهر می‌شود، اما باید نقطه تعادلی بین هر دو تعیین کرد تا به نتایج مطلوب رسید. تاکنون در پایتخت اقدامات صورت‌گرفته درخصوص رویکرد تی‌اودی مطالعاتی بوده و هنوز نمی‌توان یک نقطه یا پهنه‌ای را به‌عنوان نمونه معرفی کرد که توسعه مبتنی بر حمل‌ونقل همگانی صورت‌گرفته باشد؛ چراکه تهران امروز نیاز به بهبود وضعیت حمل‌ونقل عمومی دارد و تا مادامی که زیرساخت‌ها تأمین نشود، قطعا نمی‌توان طرح تی‌اودی را اجرایی کرد.
شورا به جمع‌بندی نرسیده است
مهدی اقراریان، رئیس کمیته نظارت و حقوقی شورای شهر تهران: تی‌اودی ازجمله مسائلی است که هنوز شورا درخصوص آن به جمع‌بندی نرسیده و بین ۲ کمیسیون معماری و شهرسازی و کمیسیون حمل‌ونقل مطرح شده است. درخصوص این طرح تفسیرها متفاوت است و ۲نگاه وجود دارد که آیا این مسئله به موضوع ترافیک کمک می‌کند یا با اجرای آن معضل ترافیکی تشدید می‌شود. به‌هرحال منتظر طرح نهایی و نظرات کمیسیون‌های تخصصی هستیم تا در شورا بررسی و تعیین‌تکلیف شود.
تکالیف شهرداری در برنامه چهارم
*شورای شهر تهران در برنامه چهارم تکالیفی در حوزه توسعه حمل‌ونقل همگانی (تی‌اودی) پیش‌بینی کرده است.
*مطالعه تفصیلی حمل‌ونقل عمومی یکپارچه شهر تهران براساس طرح جامع حمل‌ونقل و ترافیک
*بازمهندسی خطوط و برقراری پوشش متوازن شبکه حمل‌ونقل عمومی در مناطق و محلات فاقد زیرساخت مناسب
*دسترسی‌پذیری تا شعاع ۸۱۴متری با پوشش مترو و اتوبوس
*یکپارچه‌سازی و هماهنگی سفرهای دروازه‌ای و درون‌شهری
*بهینه‌سازی ترکیب ناوگان و خطوط حمل‌ونقل عمومی
نظر شما