همشهری آنلاین-رضا نیکنام: در مسیر بزرگراه امام علی(ع) در مسیر شرق به غرب این بزرگراه، تابلوی کیانشهر وسط بلوار جلب توجه می‌کند. پس از ورود به محله کیانشهر شمالی، فضای سبز، درختان سرسبز و تنومند و بافت مسکونی منظم بیش از دیگر مناظری است که به چشم می‌آید. بدون تردید بلوار امام رضا(ع) از جمله معابری است که شاید در کمترین نقاط منطقه نمونه و مشابهی مثل آن بیابیم. ترافیک آرام و دور از هیاهوی شهر و سکوت و آرامش محله کیانشهر شمالی را به محلی دنج و آرام تبدیل کرده است. کیانشهر شمالی پس از گذشت چند دهه چهره متفاوتی به خود گرفته است. در ادامه گزارش فراز و نشیب این محله را با کمک شهروندان مرور کردیم.
قصه‌های خواندنی تهران را اینجا دنبال کنید
از بلوار سر سبز امام رضا(ع) کوچه‌ها و خیابان‌ها را یکی پس از دیگری پشت سر گذاشتیم. یکی از معابر فرعی منشعب به بلوار اصلی کیانشهر شمالی، خیابان «یوسف علی احدی» است. در این محدوده بافت مسکونی به ۲ شکل فرسوده و نوساز دیده می‌شود. شاید برای شهروندانی که به چنین وضعیتی عادت کرده‌اند، جالب باشد که در روزگار قدیم زمین‌های وسیع کشاورزی و گندم‌زارهای فراوانی اینجا وجود داشت. «حسن عباس اوقلی» شهروند ۶۸ ساله کیانشهر شمالی و کاسب خیابان شهید احدی است که به همراه «منصور عباس اوقلی» فرزند کوچکش در تهیه گزارش محله کمک‌مان کردند.
کاسب قدیمی محله با بیان گوشه‌ای از وضعیت محله کیانشهر شمالی در روزگار گذشته اضافه می‌کند: «اینجا تا چشم کار می‌کرد، زمین‌های کشاورزی و گندم‌زار دیده می‌شد. آن وقت‌ها به حاشیه شهرها توجهی نمی‌شد. به همین دلیل تعداد کمی افراد کشاورز در زمین‌های اجاره‌ای این محدوده به زندگی مشغول بودند تا اینکه افراد نظامی به اینجا آمد و رفت پیدا کردند.»
به گفته این شهروند حدود ۵۰ سال قبل زمین‌های این محدوده از شهر برای ساخت خانه کارکنان نظامی و ارتش در نظر گرفته شد. بنابراین به مرور زمان زمین‌ها و کشتزارهای وسیع خشکیده شدند و دیگر زراعت و کشاورزی در این زمین‌ها انجام نشد.
اگر اکنون به گوشه و کنار محله کیانشهر شمالی بروید متوجه می‌شوید که دیگر اثری از زمین‌های کشاورزی باقی نمانده و جای آن را خانه‌ها و آپارتمان‌های چند طبقه گرفته است.
دیگر از مار و عقرب خبری نیست
پس از گذشت چند دهه از شکل‌گیری محله کیانشهر شمالی، شهروندان از امکانات متنوعی برخوردار شده‌اند که در روزگار قدیم دور از انتظار بوده است. بدون تردید موقعیت کنونی محله کیانشهر شمالی مرهون همت و تلاش مدیران شهری در سال‌های گذشته است. «منصور عباس اوقلی» جوان ۳۵ ساله محله کیانشهر شمالی بابیان این مطلب به کمبودهای دوره نوجوانی‌اش اشاره می‌کند و می‌افزاید: «بچه‌های امروز در شرایط بهتری زندگی می‌کنند. وقتی ما نوجوان بودیم جایی برای ورزش و بازی در محله وجود نداشت. تا دوردست‌ها زمین خاکی و بایر بود. زمین‌هایی که گاهی در آن حیوانات وجانورانی مثل مار و عقرب پیدا می‌شد و این موضوع ترس و دلهره به دل اهالی می‌انداخت.»
«علیرضا شرفی» نوجوان ۱۴ ساله ساکن خیابان شهید احدی که تازه از باشگاه ورزشی میعاد کیانشهر خارج شده وقتی متوجه صحبت‌های ما با کاسب محله شد، با تأیید صحبت این کاسب قدیمی محل گفت: «خوشبختانه در این محدوده چند زمین چمن فوتبال در خیابان فراهانی وجود دارد که نوجوانان در آنجا فوتبال بازی می‌کنند. ضمن اینکه باشگاه ورزشی میعاد نیز در نزدیکی محله ماست. بنابراین امکان ورزش کردن در این یاشگاه‌ها برای همه نوجوانان و جوانان محله فراهم است.»
محله کانکسی در گذر زمان
در بافت مسکونی محله کیانشهر شمالی تعدادی از خانه‌ها به‌صورت قولنامه‌ای و سنددار وجود دارند. اما خانه‌هایی نیز با متراژهای بین ۱۲۰ تا ۲۰۰مترمربع دیده می‌شود که نسبت به خانه‌های قولنامه‌ای پر مخاطب و گران‌تر هستند. به همین دلیل بیشتر ساخت‌وسازها وآپارتمان‌سازی‌های انجام شده در سال‌های اخیر مربوط به خانه‌های سنددار است. «رضا شبستری» یکی از افراد قدیمی محله کیانشهر شمالی است که به این موضوع اشاره می‌کند و می‌گوید: «سال‌ها پیش پس از حصارکشی دور تا دور محله، خانه‌های کانکسی ویژه شاغلان ارتش در گوشه و کنار محله نصب شدند. تعداد این خانه‌های پیش ساخته آنقدر زیاد بود که نام اینجا را محله کانکسی گذاشته بودند.»
این شهروند اضافه می‌کند: «رفت و آمد به محدوده خانه‌های کانکسی برای هر کسی مقدور نبود. به همین دلیل چند ایستگاه بازرسی در اطراف محل وجود داشت که یکی از آنها در بلوار امام رضا(ع) واقع بود و در اوقات شبانه‌روز نگهبان‌ها در آنجا حضور داشتند.»
-----------------------------------------------------------------------------------------------
*منتشر شده در همشهری محله منطقه ۱۵ در تاریخ ۱۳۹۳/۰۵/۲۵
نظر شما