همشهری آنلاین؛ افزایش فاصله طبقاتی در جامعه یک نوع اشرافیت گرایی و مصرف گرایی اشراف گرا به وجود می آورد و در این اختلاف طبقاتی است که مصرف فخرفروشانه و نمایشی در جامعه افزایش پیدا می کند. پایه تمامی جوامع متعادل، طبقه متوسط است که متعارف مصرفشان نه فخر فروشانه است و نه شکل خاصی دارد. در ریشه یابی و مطالعه آسیب اجتماعی به نام نجمل گرایی آنچه بیش از هر موضع دیگری خودنمایی می کند خودکم بینی ها در جامعه ماست، مساله ای که باعث می شود افراد برای جبرانش دست به ریخت و پاش های بی حد و حضر بزنند و عرصه زندگی را هر روز بر خود و خانواده تنگ و تنگ‌تر کنند.
امروز یکی از نشانه های تجمل‌گرایی را در پوشش‌های انسانی شاهد هستیم. موضوعی که با تاکید موکد دین اسلام و آموزه‌های اجتماعی به شدت نهی شده، امروز به عنوان یک تنفر ارزشمند بدان نگریسته می شود. توجه به پوشش‌های مختلف انسانی برای پنهان کردن برخی حقارت‌ها و خودکم بینی‌ها باعث شده تا مروز شاهد آن باشیم که عده ای برای مثال تمام تمرکز خود را بر خرید خودروهای لوکس و گران قیمتی که خارج از توان مالی‌شان است معطوف کنند
چرا که این پوشش با توجه به نمود خارجی و عینی که دارد به اندازه کافی می تواند فرد را در جامعه مورد توجه قرار دهد. تجمل گرایی که در گام نخست ضربه محکمی بر اقتصاد خانواده می زند کنترل نکردنش ضربه های جبران ناپذیری بر پیکر جامعه وارد خواهد کرد در واقع از خودرو می توان به عنوان مظاهر آرایش در جامعه یاد کرد ابزاری که فقر با آن می تواند برای خود موقعیت اجتماعی قابل قبولی در منظر افراد جامعه کسب کند و برایش فرقی نمی کند این موقعیت را به چه قیمتی و با چه هزینه و روشی خریداری می کند اگر بخواهیم واقع بینانه تر به موضوع نگاه کنیم ریشه این تفکر را باید در آسیب جدی فرا روی جامعه یعنی نوکسیگسی برخی افراد جستجو کرد. ما در اروپا خیلی کم می بینیم که خانواده ها پول های فراوان و بی رویه را به فرزندان خود بدهند در حالی که در ایران این گونه نیست و خودنمایی در نسل جدید بسیار مشاهده می شود برخی جوانان ۱۸ ساله ایرانی ماشین های میلیاردی سوار می شوند. این نوکسیگی در بدترین شرایط خودش اکنون در کشور ما رواج دارد.
البته نباید ازاین مسئله غافل شد که متاسفانه دولت ها نیز در ترویج این مساله در جامعه نقش بسزایی داشته اند. وقتی در سیستم اداری ما فردی که از پوشش لباسی بهتر و ماشین گران قیمت تری برخوردار است از احترام و جایگاه بهتر هم برخوردار است نباید انتظار داشت ساده زیستی الگوی زندگی مردم ما شود.
نویسنده: مجتبی خراجی جامعه شناس
نظر شما