- یک نماینده آمریکا اعلام کرده که امکان حضور ایران در این طرح وجود دارد؟
خبری که منتشرشده کمی با آنچه نماینده آمریکا بیان کرده منطبق نیست. در کنفرانسی که در بلغارستان با عنوان تامین امنیت و بررسی همکاریها در زمینه گاز طبیعی برای اروپا برگزار شده بود و نمایندهای از طرف آمریکا نیز حضور داشته است این سخنان بیان شده است. ریچارد مورنینگ استار نماینده آمریکا در این کنفرانس سخنانی در مورد ایران بیان کرده و گفته است: ایران یکی از منابع بالقوه برای تامین خط لوله نابوکو بوده است. در عین حال تامین گاز از ایران برای منافع ایالات متحده و برخی دیگر از کشورها زیان آور است.
وی اما گفته که در عین حال ما میخواهیم که ایران در این طرح حضور داشته باشد و ابراز امیدواری کرده که پاسخهای مثبتی از طرف ایران دریافت شود.این درواقع یک تغییر موضع مثبت از سوی آمریکا و چراغ سبزی برای حضور ایران در طرح نابوکو نیست.
- پس این کنفرانس برای نابوکو نبوده است؟
این کنفرانس برای نابوکو نبوده و همانطور که از اسم آن مشخص است برای تامین امنیت گاز اروپا بوده است. آنچه از حاشیه این کنفرانس برداشتمیشود این کنفرانس بسیار مهم بوده و همه سران کشورهای اروپایی و نمایندهای از آمریکا و 28 کشور تولید و مصرفکننده گاز در این کنفرانس شرکت داشتند.با همه اهمیت موضوع اما از ایران دراین کنفرانس دعوت نشده است و ولادیمیرپوتین هم قرار بود در این کنفرانس شرکت کند ولی در آخرین لحظه حضور خود را لغو کرده است.
- پس علت اصلی برگزاری این کنفرانس، نگرانی اروپا از تامین گاز طبیعی در سالهای آینده است؟
بله، در واقع باید گفت که اروپا میخواهد از کمند روسیه بگریزد و یکی از فرصتهایی که دارند خط لوله نابوکو است. البته روسیه هم میخواهد با احداث خط لوله سوت استریم یا جریان جنوبی اروپا را از یک خط لوله مطمئن گاز برخوردار کند که گاز را مستقیم به کشورهای عضو اتحادیه اروپا برساند.
- با توجه به اینکه این طرح هزینه اجرایی بالایی دارد و با تامین گاز امنیت چندین کشور اروپایی را تامین میکند، چرا از حضور ایران دفاع نمیشود؟
این طرح با تامین 30 میلیارد متر مکعب در سال میتواند اقتصادی باشد. مراکز تامین این گاز با توجه به ضرورت حذف روسیه تنها میتواند شامل کشورهای ایران، آذربایجان، ترکمنستان، عراق و مصر باشد.
همه این کشورها بجز ایران شرایط مطمئنی برای تامین گاز ندارند. ترکمنستان بعد از جنگ گرجستان امکان صادرات گاز را از طریق عبور مستقیم از دریای خزر از دست داده است. البته چین و روسیه نیز با عقد قراردادهای سنگین درازمدت عمده منابع گازی ترکمنستان را خریداری کردهاند.
آذربایجان گاز زیادی ندارد. در ضمن عبور گاز از مسیر باکو جیحان ناامنیهای خود را دارد که در این مدت رخداده است. عراق هم بهعنوان یک منبع تامین گاز هنوز ناامن است و به منابع خود نیازمند است. در عین حال امکان سرمایهگذاری و بهرهبرداری سریع از این منابع وجود ندارد.
مصر هم قرار بوده که از طریق یک خط لوله موسوم به العربی از طریق صحرای سینا و بندر عقبه به اردن، سوریه، و ترکیه گاز صادر کند که از این مسیر به نابوکو بپیوندد که با توجه به اینکه منابع گاز این کشور ناچیز است منبع مطمئنی برای اروپا نیست.درواقع خط لوله نابوکو یک منبع مطمئن تامین گاز دارد که ایران است.
ایران حتی اگر لازم باشد امکان ترانزیت گاز از کشورهای دیگر مانند ترکمنستان و قطر را نیز دارد و بهعنوان دومین کشور دارنده گاز از جایگاهی برخوردار است که باید آن را خواه ناخواه پذیرفت.