با اینکه به انتخابات ریاستجمهوری نزدیک میشویم و انتظار داریم که به هر حال برای پرشور شدن انتخابات وعده دولت برای بیمه کارگران ساختمانی عملی شود، اما بهنظر میرسد دولت را نمیتوان مجبور کرد که به وعدههایش عمل کند.
شاید هم دولت کارهای مهمتری دارد و جمعیت یک و نیم میلیون نفری کارگران ساختمانی چندان که باید و شاید چشمگیر نیست که یک ماه مانده به انتخابات بخواهد برایشان انرژی صرف کند.
دولت قدرت بلامنازع است؟
شما فکر میکنید دولت قدرت بلامنازعه است؟ یعنی بهنظر شما هیچ نیرویی نمیتواند از دولت درخواستی داشته باشد؟ اگر دولت به وعدههایش عمل نکند، کسی حق اعتراض ندارد؟ اگر پاسخ شما به تمامی این پرسشها مثبت است، که هیچ، ولی اگر پاسختان چیز دیگری است، درذهنتان به جستوجوی مواردی مشغول شوید که دولت به وعده اش عمل نکرده و اصرار مردم سبب شده تا دولت کوتاه بیاید و وعدهاش را عملی کند.
البته منظور نیروهای پرقدرت سیاسی نیست، در اینجا منظور از نیروی خواست مردم واقعی است که دولت مسئول ایجاد رفاه آنهاست.
کارگران ساختمانی سرشان به کارشان گرم است و البته مظلومتر از آن هستند که حتی خواستهای داشتهباشند، اصلا اینقدر سرشان به دودوتا چهارتای زندگی گرم است و تنشان زیر بار هرروزه آجر و سیمان و ملاط و گچ مانده که شاید لحظهای به مغزشان هم خطور نکرده باشد که حقی دارند.
شاید فکر کردهاند سهمشان از زندگی همین مزد روزانه است که میگیرند، اینکه بیمه بشوند یا نشوند، آینده روشنی داشته باشند یا نداشته باشند و یا دولت وظیفه دارد فکری برای ساماندهیشان بکند، هنوز آنها را به خیابان نکشانده که مثلا تجمع کنند و حق خواهی کنند و از دولت پاسخ بخواهند که تکلیفشان را روشن کند.
اول قصه کجابود؟
نیمه سال 1386 معاون امور مجلس وزارت رفاه جزئیات بیمه کارگران ساختمانی را اعلام کرد.
علی کامیار با اشاره به اینکه لایحه بیمه اجتماعی کارگران ساختمانی به تصویب مجلس شورای اسلامی رسیده گفتهبود: براساس این لایحه که توسط وزارت رفاه در سال ۱۳۸۴پیشنهاد شده بود، تمامی کارگران ساختمانی به همراه خانوادههایشان از تمامی بیمههای اجتماعی، فوت، بازنشستگی، از کارافتادگی، حوادث، غرامت و دستمزد برخوردار خواهند شد. یک ماه بعد در مهر ماه همانسال سرپرست دفتر برنامهریزی بیمههای اجتماعی وزارت رفاه اعلام کرد که بیمه کارگران ساختمانی در انتظار تدوین آییننامه است.
صمدالله فیروزی گفتهبود: کارگاههای ساختمانی به هنگام دریافت پروانه کار در شهرداری سهمی نیز بهعنوان بیمه کار و حوادث میپردازند و به این ترتیب تمامی افراد شاغل در کارگاههای ساختمانی در برابر حوادث ناشی از کار بیمه میشوند. اما لایحهای که چندی پیش تصویب شد بر بیمه کامل کارگران روز مزد ساختمانی تاکید کردهاست.
در همانروزها بیژن شهبازخانی نماینده مجلس نیز در اینباره گفتهبود: با تصویب این لایحه همه کارگران ساختمانی کشور و خانواده آنها دفترچه بیمه تامین اجتماعی میگیرند و خود کارگران نیز از خدمات بیمه بازنشستگی و ازکار افتادگی برخوردار میشوند و با 30 سال کار و 50 سال سن یا 60 سال سن و 10 سال سابقه پرداخت حق بیمه بازنشسته میشوند. در آذرماه 1386 هم سازمان تامین اجتماعی داشتن کارت مهارت حرفهای را شرط لازم برای استفاده کارگران ساختمانی از این نوع بیمه اعلام کرد.
نکته جالبی که سازمان تامین اجتماعی آنرا اعلام کرده بود، شرایطی بود که کارگران میبایست از آن برخوردار باشند تا بتوانند مستمری بازنشستگی دریافت کنند.
این شرایط عبارت بود از: داشتن حداقل سابقه مقرر در قانون تامین اجتماعی و 60 سال تمام سن و داشتن 35 سال کامل سابقه پرداخت حق بیمه نزد این سازمان.
ماجرا کمی به شوخی تبدیل شد
کافی است کارگر روزمزد ساختمانی را تصور کنید که 35 سال سابقه پرداخت حق بیمه دارد، بهنظر شما این تصویر چقدر میتواند واقعی باشد؟ کارگر ساختمانی حداکثر چند سال میتواند کار کند؟ واقعا 35 سال؟ بهنظر شما این سنگ بزرگی برای نزدن بود؟ شرایط به این سختی خیلی شبیه همان سنگ بزرگی است که تنها سرنوشتش نزدن است.
وقتی تیر به سنگ خورد
تمامی این حرف و حدیثها در سال 86 گفته و بازگفته شد، بدون آنکه راه حلی برای بودجه بیمه کارگران ساختمانی اندیشیده شود. وقتی به روزهای پایان سال نزدیک شدیم، کمیسیون بودجه مجلس آب پاکی بر دست دولت ریخت و بودجهای برای این کار در نظر نگرفت. پس بیمه کارگران ساختمانی معلق شد.
دستهای پیدا و پنهان
وقتی نمایندگان مجلس بر تعلیق بیمه کارگران اصرار کرده و حرفشان را به کرسی نشاندند، عبدالرضا مصری وزیر رفاه و تامین اجتماعی که این بیمه را یکی از مترقیترین انواع بیمه یاد کردهبود تلاش کرد تا با برزبان آوردن عبارتهای دستهای پنهان و دخالتهای نابجا کار را پیش ببرد که موفق نشد و حرفهایش در حد یک اعتراض در حافظه اینترنت ثبت و ضبط شد.
سال 1387
پس از آنکه موضع رسمی وزیر رفاه نسبت بهنظر نمایندگان مجلس در روزهای نخست سال 87 از سوی پایگاه اطلاعرسانی این وزارتخانه منتشر شد، میشد پیشبینی کرد که این رشته سر دراز دارد.
در اردیبهشت 87 این بار پایگاه اطلاعرسانی دولت وارد کارزار شد و خبر ابلاغ قانون بیمه کارگران ساختمانی از سوی ریاستجمهوری را منتشر کرد.
در این خبر آمده بود: رئیسجمهوری قانون بیمههای اجتماعی کارگران ساختمانی که در جلسه علنی مورخ 9آبان ماه 86 مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ
16 /8/ 1386 به تأیید شورای نگهبان رسیده را جهت اجرا ابلاغ کرد.
این خبر در حالی منتشر شد که هنوز از بودجه برای اجرای این قانون خبری نبود. بقیه سال 1387 به خبرهایی از این سو و آن سو گذشت که گاهی خبر از اجرا و گاهی خبر از معلق ماندن آن میدانند.
روز 27 اسفند پارسال، پایگاه اطلاع رسانی وزارت رفاه خبری را از وزیر رفاه منتشر کرد که در آن تاکید شده بود که بیمه کارگران ساختمانی از اول سال شروع میشود.
در این خبر حتی ترکیب درصد حق بیمه برای کارگران نیز آمده بود.
به سال 1388 رسیدیم
وارد سال جدید شدیم، وقت عملی شدن وعده وزیر رفاه شد، اما خبری نیست که نیست.
دولت هنوز که هنوز است آییننامه اجرایی این قانون را به سازمان تامین اجتماعی ابلاغ نکرده است.
مدیرکل درآمد حق بیمه سازمان تامین اجتماعی هم گفت: دولت را نمیتوانیم برای ابلاغ آییننامه اجرایی قانون بیمه کارگران ساختمانی مجبور کنیم. قدرتالله قدسی خاطر نشان کرد: بدون در اختیار داشتن آییننامه اجرایی، امکان اجرا نمودن این قانون را در سازمان تامین اجتماعی نداریم.
حالا باید منتظر ماند و دید که در این یک ماهی که به انتخابات ریاستجمهوری مانده، دولت میتواند کارگران ساختمانی را بیمه کند یا نه؟ به هر حال اگر کارگران مهم نباشند انتخابات که مهم هست.